Της La Scapigliata
Έπεσα πάνω σε ένα πολύ ενδιαφέρον βιντεάκι από την ιστοσελίδα aynrand.com , που έχει σκοπό να παρουσιάσει τους οικονομικούς φιλελεύθερους/υπέρμαχους της ελεύθερης αγοράς με ένα “φιλικότερο” προσωπείο ( και όχι με το αληθινό τους, που όπως ξέρουμε όλοι, δεν δίνουν δεκάρα τσακιστή για το συνάνθρωπο τους – αχέμ συγγνώμη). (Τα παιδιά στο group του facebook Esonomist Econ Uoa βάζουν πάντα ενδιαφέροντα πράγματα).
H Ayn Rand ήταν μια συγγραφέας και φιλόσοφος που στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, η σκέψη της ήταν από τις σημαντικότερες που ανέδειξε ο φιλελευθερισμός, και ανέπτυξε το φιλοσοφικό σύστημα του Ομπτζεκτιβισμού.
Don’t Eat Your Dog: The Surprising Moral Case for Free Enterprise
Το βιντεάκι αρχίζει με παράδειγμα μιας οικογένειας που έχει ένα χαριτωμένο σκυλάκι, το οποίο σκοτώνεται σε τροχαίο. Μετά από αυτό η οικογένεια αποφασίσει να το φάει. Σοκαρισμένοι όλοι οι ακροατές της ιστορίας (υποτίθεται) μαθαίνουν ότι υπάρχουν διαφορετικές οπτικές ανάλογα με το ηθικό σύστημα που ακολουθεί ο καθένας. Μεγάλο χειροκρότημα εδώ για την έστω και όψιμη ανακάλυψη της διαλεκτικής – περίπου με μερικούς αιώνες καθυστέρησης από το Ζήνωνα και κανένα αιώνα μετά το Μαρξ.
Στη συνέχεια μαθαίνουμε ότι οι φιλελεύθεροι έχουν μεγάλο πρόβλημα να επικοινωνήσουν τις ιδέες τους, αν και είναι τόσο λογικές και υποστηρίζονται από τα δεδομένα (!) και χάνουν τη μάχη της ρητορικής από τη ηθικολογία. Επομένως ο παρουσιαστής φτάνει στο συμπέρασμα : πρέπει να προτάξουμε την ηθική μας υπεροχή.
Λίγο γελάμε βέβαια εδώ, όσοι βλέπουμε την πραγματικότητα να διαψεύδει συνεχώς τον καημένο τον φιλελεύθερο, ο οποίος το μόνο που κάνει είναι ακριβώς αυτό : να ηθικολογεί συνεχώς, και να προβάλει τον ιδεαλισμό του σαν νόμο της φύσης. Δηλαδή εγώ θα έλεγα για αλλαγή ίσως θα έπρεπε να αποκτούσαν μεγαλύτερη επαφή με την πραγματικότητα (αλλά εντάξει εγώ δεν είμαι και δημοσιοσχετίστας).
Μαθαίνουμε στη συνέχεια ότι η ελεύθερη αγορά είναι το καλύτερο σύστημα για τη συλλογική ευτυχία από κάθε άλλο σύστημα, που έχει εφαρμοστεί μέχρι σήμερα. Δεν καταλαβαίνω γιατί αυτό είναι επιχείρημα υπέρ της ελεύθερης αγοράς. Όπως είχε πει και ο Τσόμσκι πολύ εύστοχα, και το δουλοκτητικό σύστημα ήταν πολύ επιτυχημένο σύστημα, αλλά αυτό δεν είναι επιχείρημα υπέρ της ιδιοκτησίας δούλων. Δηλαδή η εξέλιξη σταματάει; Δεν μπορούμε να επιδιώξουμε κάτι καλύτερο; Γιατί το παρόν σύστημα στηρίζεται εξίσου πάνω στην εκμετάλλευση : ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι, εκμετάλλευση τρίτου κόσμου. Αλλά και στις λεγόμενες ανεπτυγμένες χώρες το σύστημα δεν μπορεί να δουλέψει αν κάποιοι δεν βρίσκονται στην κατώτερη βαθμίδα. Η ανεργία και η εργασιακή εκμετάλλευση είναι δομικά στοιχεία απαραίτητα για τον καπιταλισμό, με το ίδιο τρόπο που η δουλεία ήταν απαραίτητη για το δουλοκτητικό σύστημα.
Συνεχίζοντας ο μειλίχιος εκφωνητής μας εισάγει στην ιδέα ότι : 1) η ευτυχία που μετράει είναι αυτή που προέρχεται από σκληρή δουλειά. Πετάει και δήθεν επιστημονικά δεδομένα ότι πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι νιώθουν όσοι έχουν πετύχει και δυστυχισμένοι όσοι δεν έχουν επιτύχει – εδώ δεν μας λέει τα αντίστοιχα ποσοστά για να γελάσουμε. Φυσικό δεν είναι σε ένα σύστημα που εξαρτά την ευτυχία με την επιτυχία, να νιώθει ένας άνθρωπος έτσι; Αφού κάνουμε εισαγωγή στη διαλεκτική, ας σκεφτούμε τί θα έκανε ευτυχισμένο ένα δούλο στην αρχαία Αθήνα : μάλλον η ελευθερία του θα πείτε και θα έχετε δίκαιο. Το άτομο επηρεάζεται από τις ηθικές αξίες του συστήματος γύρω του, και αντίστοιχα το επηρεάζει πάλι πίσω. Είναι ταυτόχρονα πομπός και δέκτης.
Η επόμενη ιδέα που μαθαίνουμε είναι ότι : 2)η επιτυχία είναι θέμα προσωπικών επιλογών . Δια του λόγου το αληθές γίνεται ένα πείραμα : λένε σε μερικά παιδάκια να περιμένουν για να φάνε ένα ζαχαρωτό, όσα τα καταφέρουν θα πάρουν ακόμα ένα. Πασιφανές : η επιτυχία δεν αξίζει σε όλους!!! (ηθικολογία –> ιδεαλισμός) Εκτός από την αφέλεια του να παραβλέπεις ότι κάποια παιδάκια σε αυτόν τον κόσμο ξεκινάνε με πλεονεκτήματα (ο κόσμος είναι ακόμα ισχυρά ταξικά διαχωρισμένος), μου φαίνεται εντελώς ηλίθιο να θεωρείς ότι κάποια άτομα αξίζουν την ευτυχία επειδή διαθέτουν τα προσόντα που βολεύουν το δεδομένο τρόπο παραγωγής και κάποια άλλα όχι. Δηλαδή ποιος αποφασίζει ότι ο ανυπόμονος, ο περίεργος, ο αμφισβητίας, δεν έχει κάποια αξία; Το σύστημα θα απορρίψει όσους δεν του κάνουν εκείνη τη στιγμή, όσους είναι καλύτεροι σε δεδομένα καθήκοντα ή έχουν συμπεριφορά αρπακτικού θα τους αναδείξει- η εμπειρία δείχνει ότι δεν γίνεσαι Στιβ Τζομπς χωρίς να πατήσεις και πάνω σε μερικά πτώματα (θα αναπτύξω αργότερα).
Έπειτα το λογικό συμπέρασμα που προκύπτει από την προηγούμενη ιδέα είναι ότι το να μοιράζεις τον πλούτο που δεν έχει κερδηθεί δεν είναι σωστό. Φυσικά ευθεία αντίθεση με το κοινωνικό κράτος, οι άνεργοι είναι τεμπέληδες που δεν τους αξίζει η μοιρασιά. Πάλι εδώ εκτός πραγματικότητας βρίσκω τους φιλελεύθερους και ελαφρώς ανιστόρητους. Δηλαδή εξετάστε γιατί καθιερώθηκε το επίδομα ανεργίας πρώτη φορά. Ότι ήταν ο μόνος τρόπος για να μειωθεί η εγκληματικότητα και η κοινωνική αναταραχή. Αυτή είναι η διαφορά της εξέτασης των υλιστικών συνθηκών με τον ιδεαλισμό.
Και φυσικά ο επίλογος οι πλούσιοι είναι πλούσιοι γιατί δουλεύουν πιο σκληρά. Ειλικρινά τί να αντικρούσεις σε αυτό; Και το παράδειγμα είναι ότι όπως σε μια τάξη δεν είναι δυνατόν να βάζεις τον ίδιο βαθμό σε καλούς και κακούς μαθητές, δεν γίνεται να κάνεις το ίδιο με τον πλούτο. Εδώ κάποιος λογικός άνθρωπος θα φώναζε ότι οι βαθμοί δεν είναι πλούτος, αλλά ας το διασκεδάσουμε. Αν οι βαθμοί είναι πλούτος τότε γιατί δεν κληρονομούνται; Ή μάλλον γιατί κληρονομείται ο πλούτος; Είναι σωστό κάποια παιδάκια να ξεκινάνε με περίσσεια βαθμών από το σπίτι τους; Και να παίρνουν και επιβεβαίωση της προσωπικής τους αξία μάλιστα από αυτό; Ε κύριε;;
Ο χαμηλόμισθος συνήθως εργάζεται πιο σκληρά από τον υψηλόμισθο, κατά μια περίεργη διαστροφή της πραγματικότητας. Όσοι είναι πλούσιοι συνήθως ανήκουν σε μία από τις τρεις κατηγορίες : 1) κληρονόμοι που έχουν αναπτύξει περισσότερο ή λιγότερο το αρχικό τους κεφάλαιο που τους χάρισε ο Θεός και η Φύση 2) επιχειρηματίες ορόσημα όπως ο Στιβ Τζομπς, που είναι η ονείρωξη κάθε φιλελεύθερου και 3) καλλιτέχνες, ποδοσφαιριστές και παρόμοια επαγγέλματα.
Για τη δεύτερη κατηγορία, το ξέρω ότι θα χρησιμοποιήσω μια θέαση που συνωφρυώνει κάθε δεξιό, αλλά κανένας Στιβ Τζομπς δεν θα γινόταν αυτό που ήταν χωρίς τους εκατοντάδες ανθρώπους που δουλεύουν από κάτω του. Ο πλούτος παράγεται μόνο από την ανθρώπινη εργασία (βγάζω κατά μέρος προς το παρόν τις καταγγελίες για τη Foxconn γιατί παραείναι εύκολες). Και κάποιος δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι ο Στιβ Τζομπς εργάστηκε πιο σκληρά από το μέσο προγραμματιστή της Apple, όπου τους μοίραζε σε ανταγωνιστικές ομάδες, και τους πίεζε να δημιουργούν διαφορετικά μοντέλα του ίδιου project. Ο Στιβ Τζομπς και ο κάθε Στιβ Τζομπς εκμεταλλευόταν πάντα τις ιδέες των άλλων, βρισκόταν στη σωστή θέση τη σωστή στιγμή, δεν δημιουργούσε για τη χαρά της δημιουργίας αλλά για να βγάλει χρήματα. Και επίσης όπως κάθε άνθρωπος πάτησε πάνω σε χνάρια γιγάντων. Στη συλλογική τεχνολογική μας κληρονομιά, σε εφευρέσεις που δημιούργησαν πανεπιστημιακοί χωρίς αντάλλαγμα, όπως τις γλώσσες προγραμματισμού, και το διαδίκτυο. Γιατί τότε η μοιρασιά του πλούτου του να μην είναι δίκαιη;
Οι καλλιτέχνες κλπ στην ουσία επίσης στηρίζονται πάνω στην συλλογική τεχνολογία, η οποία τους επιτρέπει να βγάζουν πολλά αντίτυπα του ίδιου πνευματικού έργου, και στην προβολή μέσω των ΜΜΕ. Πάλι δεν δουλεύουν σκληρότερα από έναν χαμηλόμισθο.
Και ας φτάσουμε στο φοβερό επίλογο : από το 1970 μέχρι σήμερα ο παγκόσμιος πληθυσμός που ζει με κάτω από 1$ έχει πέσει κατά 80%. Με ένα γρήγορο γκουγκλάρισμα βρίσκεις ότι ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός ζει με κάτω από 2,5$ την ημέρα (!) Οκ, φίλε καλή προσπάθεια. Και όλα αυτά με μια αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ από τη δεκαετία του ’70 μέχρι σήμερα κατά 63 τρις περίπου; – χωρίς προσαρμογή του πληθωρισμού. Μιλάμε για φοβερή και ταχεία διάχυση του πλούτου.
Φυσικά ούτε λόγος για την προϋπάρχουσα συσσώρευση πλούτου των πρώην αποικιοκρατικών χωρών. Όπως είπαμε τα έχουν κερδίσει με την αξία τους.
Συμπέρασμα : το φιλελεύθερο φιλοσοφικό παιχνιδάκι θα είχε πλάκα αν δεν διαφαινόταν μια μεγάλη αγωνία, να διατηρηθούν προνόμια και πλούτος, που έχουν συσσωρευθεί με κάθε άλλο από αξιοκρατικό τρόπο. Ή μάλλον με αξιοκρατικό τρόπο, ανάλογα με το ποιος ορίζει της αξίες. Γενικά θα έχει πλάκα να δούμε μια στροφή προς κάποια αναζήτηση ηθικού πλεονεκτήματος, στη ρητορική του φιλελεύθερου, αλλά ξέρω ότι δεν είναι κουστουμάκι που τους ταιριάζει. Ο πραγματικός φιλελεύθερος είναι αυτός που θα πει με ειλικρίνεια “Frankly, my dear, I don’t give a damn“.
ΥΓ. Σε μια προσπάθεια να ανακτήσει το ηθικό του πλεονέκτημα ο αστός θα προτάξει το φιλανθρωπικό του έργο. Φυσικά αν κάποιος εξετάσει πώς πραγματικά παράγεται ο πλούτος, πρόκειται για το προπέτασμα καπνού, με το οποία θα διατηρήσει τα προνόμια, ειδικά με την επίθεση που γίνεται στη φορολογία και στο κοινωνικό κράτος.
Μικρούλης σύνδεσμος: http://wp.me/p1pa1c-hFI
BandieraRossa
31 Αυγούστου, 2012 1:23 μμ
Οι άνεργοι είναι τεμπέληδες και άχρηστοι, να το ξέρουν από σήμερα.
ΤΟ ΠΙΤΣΙΡΙΚΙ
31 Αυγούστου, 2012 1:54 μμ
Reblogged this on ΤΟ ΠΙΤΣΙΡΙΚΙ.
satyrikon
31 Αυγούστου, 2012 2:42 μμ
Reblogged this on ΝΕΑ ΧΩΡΙΣ ΦΙΛΤΡΟ ΦΕΛΛΟΥ.
xtremyst
31 Αυγούστου, 2012 6:52 μμ
πραγματι αποκαλυπτικό το βίντεο…
τωρα εξηγείται γιατι τα νεοφιλελεύθερα αφεντικά θέλουν να δίνουν τόσο χαμηλούς μισθούς, ο εργάτης παίρνει τόση ευτυχία δουλεύοντας σκληρα για 10-12 ωρες που ο υψηλός μισθός θα ήταν too much ευτυχία για να την αντέξει.
Η ανώτερη ηθική του νεοφιλελευθερισμού είναι προφανής, αρκεί να βγεί σωστά προς τα έξω. Οι δικτατορίες της Λατινικής Αμερικής οι οποίες φιλοξένησαν τις φιλελεύθερες ιδέες των παιδιών του Φρίντμαν, τα καραβια και τα εργοστάσια του τρίτου κόσμου στα οποία απασχολούνται παιδιά σαν σύγχρονοι δούλοι, είναι απλά μια άλλη ηθική, ανώτερη, που όμως δεν εχει πλασαριστεί σωστά προς τα εξω… Να θυμηθούμε να προσλάβουμε καλύτερους μανατζαρέους…
Οι μετανάστες δεν ξεριζωθηκαν απο τον τόπο τους επειδη οι χωρες τους διαλύθηκαν απο ιμπεριαλιστικούς πολέμους ή την καταλήστευση των πλουτοπαραγωγικών πηγων απο τα μονοπώλια. Απλά πήγαν σε μια χωρα που θα αναγνωριστεί η σκληρή εργασία τους και θα αναταμειφθεί όπως της αξίζει. Προφανως οι μετανάστες δεν προέρχονται απο διαλυμένες χώρες αλλα απο αχάριστες χωρες.
Με τεράστια χαρα και ανακούφιση πληροφορήθηκα απο το βίντεο οτι η παγκόσμια φτωχεια μειώθηκε απο το 70 κατα 80%. Δεν υπάρχουν παραγκουπόλεις, πρόσφυγες, ασιτία, αστεγοι, ανθρωποι χωρίς πρόσβαση σε νερό και τροφή, ανθρωπιστικές κρίσεις. Αυτες είναι μαλακίες των αριστεριστών που εχουν δημιουργήσει ενα νεο matrix… αμα το πιστεψεις όμως παρα παρα πολύ θα δείς οτι ολα αυτά απλά δεν υπάρχουν, για καλύτερα αποτελέσματα ίσως χρειαστεί ενας φράχτης ύψους 5 μέτρων γύρω απο την έπαυλη…
Και να μην ξεχνάμε, αν είσαι φτωχός, δυστυχισμένος, απολυμένος, ανεργος, πεινασμένος… δεν σου φταίει κανενας… ΣΟΥ ΑΞΙΖΕΙ ΡΕΕΕΕΕ… εισαι τεμπέλης και χαραμοφάης και μαλακας και βρωμανε τα πόδια σου….
Ευχαριστω που μου ανοίξατε τα ματια :P…
zxc
31 Αυγούστου, 2012 10:09 μμ
Πάλι μου ‘πεσε ο κλήρος να σας ταράξω τα νερά και να γίνω αντιπαθητικός. Το 1900 ο μέσος όρος ζωής κατά τη γέννα ήταν 25 χρόνια, τώρα 70. Τότε κυριολεκτικά και με όλη τη σημασία της λέξεως κάπου 300 εκ πέθαιναν κατά έτος από ασιτία. Ακόμα και στην Ευρώπη. Τώρα λένε ότι δεν πλησιάζουν ούτε τα 100 εκ, παρόλο που ο πληθυσμός είναι επτά φορές περισσότερος. Τι φταίει και υπάρχει αυτή η θεαματική βελτίωση, βρείτε το μόνοι σας. Παραμένει άγνωστο και προς εξερεύνηση αν ποτέ η πείνα εξαλείψει τελείως ή πάψουν οι παραγκούπολεις να υπάρχουν. Μου φαίνεται μόνο με το άκουσμα της λέξης καπιταλισμός σας πιάνει αναγούλα και σταματά ο νους σας. Καλό είναι να κρατάτε τα καλά του και να τα βελτιώσετε. Αυτά και συγνώμη αν σας σύγχυσα πάλι.
lascapigliata
31 Αυγούστου, 2012 10:17 μμ
Ναι, ανακάλυψε ο καπιταλισμός το κοινωνικό κράτος, το οποίο προήλθε από μετά από τρομερές συγκρούσεις και διεκδικήσεις. Και το οποίο τώρα το παίρνουν πίσω.
Επίσης την ταχύτητα με την οποία προώθησε ο καπιταλισμός τις τεχνολογικές εξελίξεις την είχε επισημάνει και ο Μαρξ. Αλλά όπως λέω και στην έκτη παράγραφο, αυτό ΔΕΝ είναι επιχείρημα υπέρ του καπιταλισμού, όπως δεν θα ταν και επιχείρημα υπέρ της δουλοκτησίας.
Σε μερικούς είναι αδύνατο να καταλάβατε τί διαβάζετε.
zxc
31 Αυγούστου, 2012 10:27 μμ
Ναι, ο καπιταλιστής από το φόβο του Μαρξ ανακάλυψε το κοινωνικό κράτος. Έλεος. Δεν μπορείς να καταλάβεις ότι αυτά είναι αλληλένδετα. Ο πλούσιος δεν μπορεί χωρίς τον φτωχό όχι μόνο για να τον εκμεταλλεύεται, αλλά και να τον έχει σίγουρο καταναλωτή. Όταν ο Φορντ έπεισε και τους άλλους ομοϊδεάτες του και έδωσαν υπέρογκες αυξήσεις στους εργάτες τους, τα έδωσαν για να αγοράσουν τα αμάξια τους. Το συμφέρον τους ήταν (και παραμένει να είναι) ο χορτάτος εργάτης, όχι ο πεινασμένος.
lascapigliata
31 Αυγούστου, 2012 10:29 μμ
Εσύ δεν άκουσες τίποτα για συνδικαλιστικό κίνημα στην Αμερική; Για την εργατική πρωτομαγιά του Σικάγο; Για τις επιθέσεις ενόπλων στους εργάτες; Όλα τα έκανε ο Φορντ από την καλή του την καρδιά. Άιντε άιντε….
zxc
31 Αυγούστου, 2012 10:34 μμ
Για να γεμίσει η τσέπη, όχι για τη καλή του καρδιά. Μεγάλη διαφορά. Εκτός αν οι καπιταλιστές έχουν τη καρδιά στη τσέπη τους, διόλου απίθανο
lascapigliata
31 Αυγούστου, 2012 11:09 μμ
Επιφανειακή ανάλυση.
zxc
31 Αυγούστου, 2012 11:35 μμ
Καθόλου. Έτσι δουλεύει η οικονομία. Τι να τα κάνει ο (κάθε) Φορντ τα προϊόντα του, αν εσύ πεθαίνεις από τη πείνα και δεν μπορείς να του τα αγοράσεις. Η υπεραξία δημιουργεί το πλούτο, και σε αυτή τη περίπτωση υπάρχει πρόσθετο κέρδος από την αύξηση της υπεραξίας.
Capybara
1 Σεπτεμβρίου, 2012 12:53 πμ
Ο καπιταλιστής δεν κερδίζει μόνο από αυτά που πουλάει, αλλά και από τα λεφτά που δεν δίνει στους εργάτες που παράγουν τα προϊόντα του.
xtremyst
1 Σεπτεμβρίου, 2012 1:03 πμ
εσυ τι περίμενες; οτι με την τεχνολογική πρόοδο και την εκτίναξη της παραγωγής που σημειώθηκε τα τελευταία 100 χρόνια να ζούμε όπως το 1900? θα έπρεπε όμως να αναρωτηθείς κάτι άλλο… πόση δουλειά, πόσοι πόροι, πόσος χρόνος χρειαζόταν το 1900 για να φτιαχτεί πχ ενα σπίτι; σε τι επίπεδο βρισκόντουσαν οι παραγωγικές δυνάμεις τότε; δικαιολογείται εν ετει 2012 και με βαση όλα τα παραπάνω να υπάρχουν εκατομμύρια αστεγοι; να υπάρχουν εκατομμύρια ανθρωποι που δεν εχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερο; να υπάρχουν τόσοι ανθρωποι που δεν μπορούν να καλύψουν βασικές τους ανάγκες;
zxc
1 Σεπτεμβρίου, 2012 12:22 μμ
Αν βρεθεί η απάντηση στα ερωτήματα σου, δικαιούσαι μία θέση στο πάνθεο. Πάντως δεν υπάρχει έλλειψη τροφών και αγαθών. Ούτε έλλειψη καλών προθέσεων. Νομίζω στο αρχικό ερώτημα αν ο καπιταλισμός βοηθά τους φτωχούς μπορείς να απαντήσεις μόνο καταφατικά. Ο καπιταλιστής θέλει τον φτωχό χορτάτο και κεφάτο να αγοράζει κάθε εξάμηνο το νέο άιπαντ και κάθε φορά που βγάζει ο ΙΚΕΑ νέο κατάλογο να ανακαινίζεις όλο το διαμέρισμα. Ήδη κατάφερε να σου περάσει την ιδέα ότι το αμάξι σου χάνει κάθε χρόνο 2000 Ευρώ σε αξία και συμφέρει να παίρνεις καινούργιο κάθε 3 χρόνια παρά να το συντηρείς. Οι δε μοδάτες και σικάτες γυναίκες πρέπει υποχρεωτικώς κάθε τρίμηνο να αλλάζουν όλη τη γκαρνταρόμπα τους καθότι μια σωστή κυρία δεν μπορεί να εμφανιστεί με το ίδιο ταγέρ δυο φορές. Η γιαγιάδες μας όμως κρατούσαν το ίδιο ρούχο δεκαετίες. Το ρεζουμέ είναι μόνο ένα, αν πεινάσει ο φτωχός και πεθάνει, θα πεθάνει μαζί του και ο πλούσιος. Καταλαβαίνω τη ταραχή σας με τέτοιες απλουστευτικές σκέψεις, αλλά αυτά έχει η αλήθεια.
Βλαδίμηρος
1 Σεπτεμβρίου, 2012 11:08 πμ
Πολύ ωραία τα λένε οι σοσιαλίζοντες από τους σχολιαστές. Ξεχνάνε, όμως, ένα πράγμα : ότι στην Ελλάδα δεν υποφέρουμε τόσο από τον καπιταλισμό, όσο από την ανεπαρκή ανάπτυξη του καπιταλισμού. Στις αναπτυγμένες (και όχι στις «λεγόμενες» αναπτυγμένες) χώρες, η ακαταλληλότητα του καπιταλισμού αποδεικνύεται από τις περιοδικές κρίσεις υπερπαραγωγής. Στην Ελλάδα, δεν υπάρχουν κρίσεις υπερπαραγωγής, γιατί δεν υπάρχει όχι υπερπαραγωγή, αλλά, σχεδόν ούτε καν παραγωγή. Και εδώ μπαίνει το ερώτημα (ας χρησιμοποιήσω κι εγώ λίγο τη διαλεκτική) : μήπως οι φιλελεύθεροι έχουν δίκιο, ενώ στις αναπτυγμένες χώρες έχουν άδικο;
Τι λέει ο φιλελευθερισμός; Ελευθερία στο εμποριο και στη βιομηχανία. Καμιά παρέμβαση του κράτους στα θέματα αυτά. Αφήστε τον ελεύθερο ανταγωνισμό να δώσει τη λύση. Τι σημαίνουν αυτά; Ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων. Όλα αυτά εφαρμόστηκαν στις νυν αναπτυγμένες χώρες όταν ήταν υποανάπτυκτες και γι’ αυτό αναπτύχθηκαν. Οι σοσιαλίζοντες σχολιαστές δε θέλουν να εφαρμοστούν στην υποανάπτυκτη Ελλάδα, δηλαδή, παρ’ όλες τις καλές τους προθέσεις (για τις οποίες δεν έχω κανένα λόγο να αμφιβάλλω), θέλουν να μείνει υποανάπτυκτη.
Στις αναπτυγμένες χώρες, ο φιλελευθερισμός είναι βήμα προς τα πίσω, στις υποανάπτυκτες βήμα προς τα μπρος. Στις αναπτυγμένες χώρες, ο καπιταλισμός δεν μπορεί να αναπτύξει άλλο την παραγωγή, άρα είναι όχι μόνο εμπόδιο στην ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, αλλά και τις καταστρέφει συνειδητά (στις κρίσεις), στις υποανάπτυκτες συντείνει στην ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων. Στις αναπτυγμένες χώρες, ο βασικός του αντίπαλος είναι η εργατική τάξη, στις υποανάπτυκτες είναι τα φεουδαρχικά υπολείμματα και οι ενδιάμεσες τάξεις. Έτσι, ενώ στις αναπτυγμένες χώρες, το προλεταριάτο βλέπει στην αστική τάξη (και μάλιστα στη μεγαλοαστική που κυβερνάει) τον εχθρό του, στις υποανάπτυκτες βλέπει στην ίδια αυτή τάξη και ένα «σύμμαχο» όσον αφορά το ξεκαθάρισμα των υπολειμμάτων του παρελθόντος και την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων.Τα προτάγματα του φιλελευθερισμού για ελευθερία στο εμπόριο και τη βιομηχανία καθώς και του ελεύθερου ανταγωνισμού δε βρίσκουν καμιά αντίρρηση από τη μεριά της εργατικής τάξης.
Οι εκπρόσωποι των ενδιάμεσων τάξεων, που θίγονται από την ανάπτυξη του καπιταλισμού και οι εκπρόσωποι των υπολειμμάτων του παρελθόντος (κλειστά επαγγέλματα) μάχονται το φιλελευθερισμό από εντελώς αντιδραστικές θέσεις. Όπως, όμως, θα έλεγε και ο Μούτσης «Παρασυρόμενοι απʼ τις άλλες τάξεις, στα νοήματα και στις πράξεις δίνουμε χροιά σοσιαλιστική». Κι έτσι, μια και μάχονται τον καπιταλισμό και μάλιστα την κυβερνώσα μεγαλοαστική τάξη, εμφανίζονται με αντικαπιταλιστική και σοσιαλίζουσα προβιά. Μόνο που μάχονται τον καπιταλισμό στην επαναστατική του πλευρά, στην πλευρά της ανάπτυξης και όχι στην αντιδραστική του πλευρά, της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης. Στο θέμα της ανάπτυξης φιλελεύθεροι και σοσιαλιστές είναι σύμφωνοι, αντιδρούν μόνο οι ενδιάμεσες τάξεις.
simon
1 Σεπτεμβρίου, 2012 11:49 πμ
Άρτζι, μπούρτζι και λουλάς! Ανάπτυξη, για ποιόν, είναι το ερώτημα, σοσιαλμπουρδολόγοι.
Γαλαξιάρχης (Zaphod)
1 Σεπτεμβρίου, 2012 12:09 μμ
Φαινόταν η κοτσάνα από το ξεκίνημα, αλλά εκεί που γράφει ότι η κρίση τον 21ο αιώνα οφείλεται στην υπερπαραγωγή των ανεπτυγμένων καπιταλιστικά χωρών σταματάς. Ξέρεις ότι θα ακολουθήσουν θανατηφόρες (για τα εγκεφαλικά κύτταρα) κοτσάνες.
Ο πάσχων από βαριά ψύχωση (ΟΑΚΚΕ) Βλαδίμηρος, έχει μείνει στα μέσα του 20ου αιώνα. Εκτός βέβαια κι αν ανάμεσα στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικά χώρες συνυπολογίζουμε την Κίνα, οπότε πάω πάσο… και να μαζέψω ραπανάκια από το μποστάνι μου.
μανικακος
1 Σεπτεμβρίου, 2012 12:12 μμ
συγκεκριμενα εμεινε στο 1953
Βλαδίμηρος
1 Σεπτεμβρίου, 2012 4:16 μμ
@μανικακος
Έχεις δίκιο, έμεινα με τον ξεπερασμένο μαρξισμό και δεν ακολούθησα το γελωτοποιό Χρουτσόφ με το «κράτος όλου του λαού» και τον ιμπεριαλιστή Μπρέζνιεφ με το γνωστό δόγμα της «περιορισμένης εθνικής κυριαρχίας» των «σοσιαλιστικών» κρατών, που έστειλε τα τανκς το 68 στην Τσεχοσλοβακία και τα στάθεμυσε 10 χρόνια στο Αφγανιστάν.
Βλαδίμηρος
1 Σεπτεμβρίου, 2012 12:48 μμ
@simon
Το να γράφεις «άρτζι, μπούρτζι και λουλάς», το θεωρείς σωστή κριτική; Εφόσον θεωρείς ότι αυτά που γράφω είναι τόσο ασυνάρτητα, γιατί δεν κάνεις τον κόπο να το αποδείξεις, ανατρέποντας έστω ένα από αυτά που γράφω;
Αντί γι’ αυτό, νομίζεις ότι μπορείς να προβάλλεις κάτι που δε θίγεται στο σχόλιό μου και να κρυφτείς πίσω του. Έχουμε και πάλι μια «σοσιαλιστική» υπεκφυγή. Μια και δεν μπορούμε να πάρουμε θέση υπέρ ή κατά της ανάπτυξης του καπιταλισμού, αφού αυτή η ανάπτυξη καταστρέφει τις ενδιάμεσες τάξεις, ας παίξουμε το παιχνίδι του σοσιαλισμού, υπαινισσσόμενοι ότι η ανάπτυξη αυτή δε γίνεται «για» τους εργαζόμενους, αλλά, για τους καπιταλιστές. Λες και θα μπορούσε να γίνει αλλιώς στον καπιταλισμό!
Το θέμα, φίλε simon, δεν είναι ΄»για ποιον» γίνεται η ανάπτυξη, αλλά, αν, παρόλο που γίνεται «για» τους καπιταλιστές (και δεν μπορεί να γίνεται αλλιώς, όσο παραμένει ο καπιταλισμός), πρέπει να είμαστε υπέρ της ανάπτυξης, ή κατά, αν η εργατική τάξη έχει συμφέρον από την ανάπτυξη του καπιταλισμού, ή από τη στασιμότητά του.
Είναι απόλυτα σίγουρο ότι η ανάπτυξη του καπιταλισμού επιφέρει δεινά στην εργατική τάξη, συγχρόνως όμως φέρνει πιο κοντά το σοσιαλισμό. Τι πρέπει να πουν οι συνειδητοί εργάτες; Να λείπει το βύσσινο; Μα, αυτή ακριβώς η ανάπτυξη αναπτύσσει πρώτα-πρώτα την ίδια την εργατική τάξη («το πρώτο πράγμα που παράγει η αστική τάξη είναι οι νεκροθάφτες της», λέει το Μανιφέστο), αυτή η ανάπτυξη αναπτύσσει τις παραγωγικές δυνάμεις και οξύνει τις αντιθέσεις του καπιταλισμού, σπρώχνοντας ακατάπαυστα προς τη λύση του κοινωνικού ζητήματος και από την άλλη δημιουργεί τις απαραίτητες υλικές προϋποθέσεις για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού.
Τα μικροαστικά κόμματα και οργανώσεις, δηλαδή όλη η «αριστερά», καμουφλάρουν την υποστήριξη των ενδιάμεσων τάξεων με σοσιαλιστικό και «εργατικό» μανδύα. Αυτά, βλέπεις, θέλουν την ανάπτυξη, αλλά, τη θέλουν «για» τους εργαζόμενους και όχι «για» τους καπιταλιστές! Ωραία, όταν θα ανατρέψουν τον καπιταλισμό (εδώ γελάνε!) θα την κάνουν «για» το λαό, ως τότε όμως; Θα είναι κατά της ανάπτυξης; Θα είναι υπέρ της στασιμότητας του καπιταλισμού, που πρέπει να κάνει βήμα σημειωτόν; Θα είναι κατά της τεχνολογικής εξέλιξης, κατά των εφευρέσεω, κατά της ορθολογιστικής οργάνωσης της παραγωγής και των επιχειρήσεων, θα είναι κατά της αξιοποίησης του ορυκτού πλούτου και των άλλων παραγωγικών πηγών μιας χώρας; Μήπως θα ήταν καλύτερα να καταστραφούν οι παραγωγικές δυνάμεις που δημιούργησε ο καπιταλισμός μια και όλα αυτά έγιναν «για» τους καπιταλιστές και όχι «για» τους εργαζόμενους;
Αυτό που κάνει η κρίση υπερπαραγωγής βίαια (την καταστροφή των παραγωγικών δυνάμεων) η «αριστερά» ζητάει να γίνεται ειρηνικά, με το να μην αναπτύσσονται, καν, οι παραγωγικές δυνάμεις.
lascapigliata
1 Σεπτεμβρίου, 2012 1:13 μμ
Ο γαλαξιάρχης εννοεί ότι από την δεκαετία του ’70 και μετά ο καπιταλισμός, δεν παράγει κρίσεις υπερπαραγωγής, αλλά χρηματιστηριακές και τραπεζικές φούσκες.
Γαλαξιάρχης (Zaphod)
1 Σεπτεμβρίου, 2012 1:23 μμ
Τις παράγει, αλλά σε παγκοσμιοποιημένο επίπεδο. Η σημερινή κρίση είναι ουρά του κύκλου κρίσεων που άνοιξε ήδη από τη δεκαετία του ’70, και -ίσως- η πιο ισχυρή.
Υπάρχει πρόβλημα υπερπαραγωγής, αλλά δεν προέρχεται εδώ και 2 δεκαετίες από την «ανεπτυγμένη Δύση».
Τα εργαλεία που χρησιμοποιεί ο Βλαδίμηρος είναι ξεπερασμένα. Δεν είναι κακό αυτό. Το κακό είναι ότι τα συμπεράσματά του είναι κακοσουλούπωτη σαλάτα τσιτάτων.
Lavrentij
1 Σεπτεμβρίου, 2012 1:46 μμ
Πω πω κόλλημα με τις ενδιάμεσες τάξεις, μα ποιός σου είπε ότι η ύπαρξη τους είναι δείγμα υποανάπτυξης και καθυστέρησης; Ρίξε μια ματιά τι γίνεται στον «αναπτυγμένο» καπιταλισμό και θα δεις μια απίστευτη κοινωνική διαφοροποίηση που σίγουρα δε χωράει στο σχήμα που έχεις στο μυαλό σου, όπου στο τέλος μένουν μόνο οι μεγαλοαστοί και οι εργάτες να παλεύουν για την τελική επικράτηση. Για να το πω πιο απλά: η ανάδειξη ενδιάμεσων τάξεων είναι το πιο κλασικό παράγωγο της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Άλλωστε εδώ και μερικές δεκαετίες η καπιταλιστική δύση στέλνει την παραγωγική της βάση στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Και η βασική συνέπεια της αποβιομηχάνισης είναι ότι η εξέλιξη της κοινωνικής σύνθεσης στη δύση μάλλον ακολουθεί αντίστροφη πορεία από αυτή που φαντάζεσαι. Και σίγουρα η πολιτική ιστορία της δύσης, ας πούμε από το 1945 και μετά, σίγουρα έχει αποδείξει ότι ο δρόμος της ανάπτυξης δεν οδηγεί αυτόματα σε κανένα σοσιαλισμό. Δεν μπορώ να δω πώς μετά από τόσες δεκαετίες «ανάπτυξης» στη δύση είμαστε πιο κοντά στο σοσιαλισμό από ότι π.χ. το 1920. Μήπως λοιπόν καιρός να δεις το σοσιαλισμό ως πολιτικό ζήτημα και όχι ζήτημα ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων;
ΥΓ: δεν νομίζω ότι η ανάπτυξη, όπως την εννοούν π.χ. οι φιλελεύθεροι οικονομολόγοι, συμπίπτει με αυτό που εννοείς εσύ με την «ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων». Η απελευθέρωση π.χ. των ταξί ή του δικηγορικού επαγγέλματος αφορά προφανώς τους όρους λειτουργίας της αγοράς παροχής υπηρεσιών και άντε να έχει να κάνει με τις προοπτικές αύξησης του ΑΕΠ (αν αποφασίσει κάποιος να πιστέψει π.χ. τις βαθιά τεκμηριωμένες εκθέσεις του ΙΟΒΕ) και όχι π.χ. με την βιομηχανική παραγωγή στην χώρα. Το γιατί αυτή παρέμεινε στάσιμη είναι καλό ερώτημα, εγώ απλά θα σου θυμήσω ότι ήδη στα τέλη του 70 (πριν το διαβόητο «μικροαστικό ντου στο εποικοδόμημα» με την ΠΑΣΟΚαρα) η παραγωγική βάση της χώρας είχε καταρρεύσει τελείως κάτω από το βάρος της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Σύμφωνα πάλι με την αφήγηση π.χ. της Καθημερινής η ευθύνη βαραίνει τους συνδικαλιστές που τις επόμενες δεκαετίες το τάραξαν στις απεργίες και τις κινητοποιήσεις και ανάγκασαν π.χ. την PIRELLI να τα μαζέψει και να φύγει. Φαντάζομαι πάντως ότι στα καθήκοντα της εργατικής τάξης δεν συμπεριλαμβάνεται και η ταξική ειρήνη χάριν της ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων, έτσι;
Βλαδίμηρος
4 Σεπτεμβρίου, 2012 9:16 μμ
Λαυρέντη, έχω να κάνω τις εξής παρατηρήσεις στο σχόλιό σου :
1) Οι ενδιάμεσες τάξεις σίγουρα είναι «δείγμα υποανάπτυξης και καθυστέρησης». Η μικρή παραγωγή, η μικρή εμπορική επιχείρηση, το ελεύθερο επάγγελμα στην παροχή υπηρεσιών και όχι μόνο, οι χειροτέχνες ανεξάρτητοι μαστόροι, οι ανεξάρτητοι παραγωγοί που έχουν στην κατοχή τους τα μέσα παραγωγής, όλα αυτά είναι οι προκαπιταλιστικές μορφές, που έχουν την τάση να εξαφανίζονται όσο αναπτύσσεται ο καπιταλισμός και ο αναπόφευκτος ανταγωνισμός του ενός προς όλους. Αν σε ορισμένες ειδικές περιπτώσεις επιβιώνουν αυτό δεν αναιρεί τη γενική εικόνα και οφείλεται σε ειδικούς λόγους. Ένα από τα βασικά επιχειρήματα των φαρμακοποιών για να παραμείνει το επάγγελμά τους κλειστό, ήταν ότι θα χαθεί ο ανθρώπινος χαρακτήρας των σχέσεων φαρμακοποιού-πελάτη, όπου ο φαρμακοποιός το έπαιζε και λίγο ή πολύ γιατρός και σου γλίτωνε την επίσκεψη σε ένα γιατρό (τώρα αν αυτό το πλήρωνες με την υγεία σου καμιά φορά, αυτό είναι άλλο καπέλο).
2) Λες : «η ανάδειξη ενδιάμεσων τάξεων είναι το πιο κλασικό παράγωγο της καπιταλιστικής ανάπτυξης». Ίσως θα έπρεπε να συνεννοηθούμε στο ποιες έχουμε υπόψη μας σαν «ενδιάμεσες τάξεις». Εγώ εννοώ τάξεις που παράγουν ή διακινούν εμπορεύματα, εσύ ίσως εννοείς στρώματα που προσφέρουν υπηρεσίες ή κρατικά παράσιτα, οπότε μπορεί να έχουμε και οι δύο δίκιο.
3) Ναι, είναι αλήθεια ότι στην εποχή του ιμπεριαλισμού, υπάρχει η τάση τοποθέτησης κεφαλαίων στο εξωτερικό, η τάση να δημιουργούνται ολόκληρα έθνη παρασίτων, αλλά, αυτό μόνο οι μεγαλύτερες καπιταλιστικές χώρες το καταφέρνουν και σε πολύ σπάνιες εξαιρέσεις. Από την άλλη μεριά, αναπτύσσουν τον καπιταλισμό σε χώρες που είναι υποανάπτυκτος και αργά ή γρήγορα η ιστορία της καταστροφής των ενδιάμεσων τάξεων ξαναρχίζει. Μην ανησυχείς, η παγκοσμιοποίηση θα συντελέσει στην καπιταλιστική ανάπτυξη όλου του κόσμου, μόνο που, πια, δεν πρέπει να κοιτάζει κανείς την οικονομία μεμονωμένων χωρών, αλλά, την παγκόσμια οικονομία.
4) Λες : «η εξέλιξη της κοινωνικής σύνθεσης στη δύση μάλλον ακολουθεί αντίστροφη πορεία από αυτή που φαντάζεσαι». Δηλαδή, εννοείς ότι έφυγαν μεγάλες μονάδες παραγωγής από μια καπιταλιστική χώρα για να πάνε να βρουν σε χώρες του τρίτου κόσμου φτηνότερη εργατική δύναμη και ξεφύτρωσαν στη θέση τους χειροτέχνες, ή μικρές μονάδες παραγωγής; Μα, αυτές θα σβήνανε αμέσως όταν θα είχαν να συναγωνιστούν τα φτηνότερα προϊόντα που θα παρήγαγε ο συμπατριώτης τους μεγαλοβιομήχανος στον τρίτο κόσμο! Εδώ δεν μπορούσαν να τον ανταγωνιστούν όταν αντιμετώπιζε τα ακριβότερα μεροκάματα της κοινής τους πατρίδας!
5) «η πολιτική ιστορία της δύσης, ας πούμε από το 1945 και μετά, σίγουρα έχει αποδείξει ότι ο δρόμος της ανάπτυξης δεν οδηγεί αυτόματα σε κανένα σοσιαλισμό». Μα, τι έχουν πάθει όλοι με το «αυτόματα»; Πότε είπαν οι μαρξιστές τέτοια ανοησία; Το μόνο που λένε είναι πως η ανάπτυξη του καπιταλισμού δημιουργεί τις αντικειμενικές προϋποθέσεις και για την ανατροπή του καπιταλισμού και για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού. Τελεία και παύλα!
6) Σίγουρα πρέπει να βλέπουμε το σοσιαλισμό σαν πολιτικό ζήτημα. Απλά, για τους μαρξιστές, που είναι υλιστές, ισχύουν τα λόγια του Μαρξ : «Στην κοινωνική παραγωγή της ζωής τους οι άνθρωποι έρχονται σε σχέσεις καθορισμένες, αναγκαίες, ανεξάρτητες από τη θέληση τους, σε σχέσεις παραγωγικές, που αντιστοιχούνε σε μια ορισμένη βαθμίδα όπου έχει φτάσει η ανάπτυξη των υλικών παραγωγικών τους δυνάμεων. Το σύνολο αυτών των παραγωγικών σχέσεων αποτελεί το οικονομικό οικοδόμημα της κοινωνίας, την υλική (reale) βάση, επάνω στην οποία υψώνεται ένα νομικό και πολιτικο εποικοδόμημα και στην οποία αντιστοιχούν ορισμένες πάλι κοινωνικές μορφές συνείδησης. Ο τρόπος της παραγωγής της υλικής ζωής καθορίζει την εξέλιξη της κοινωνικής, πολιτικής και διανοητικής ζωής ενγένει. Το τί είναι οι άνθρωποι δεν καθορίζεται από τη συνείδησή τους, αλλά, αντίστροφα, το κοινωνικό τους Είναι καθορίζει τη συνείδηση τους. Όταν η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων της κοινωνίας φτάσει σε ορισμένο βαθμό, οι δυνάμεις αυτές έρχονται σε αντίφαση με τις παραγωγικές σχέσεις που υπάρχουν, ή, για να μεταχειριστούμε τη νομική έκφραση, με τις σχέσεις της ιδιοκτησίας, μέσα στις οποίες ως τότε είχανε κινηθεί. Οι σχέσεις αυτές, από μορφές ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων, γίνονται τώρα φραγμοί τους. Τότε αρχίζει μια εποχή κοινωνικής επανάστασης. Με τη μεταβολή της οικονομικής βάσης, ανατρέπεται περισσότερο ή λιγότερο γοργά ή αργά ολόκληρο το τεράστιο εποικοδόμημα». Άρα, πρέπει να βλέπουμε την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων σαν τη βάση που πάνω της διαμορφώνεται και η πολιτική. Το κύριο είναι η βάση. Αν ξεκινάς από το πολιτικό εποικοδόμημα και αγνοείς τη βάση θα χτίζεις πύργους στον αέρα, ούτε καν στην άμμο.
7) Φυσικά το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων δε σημαίνει εκβιομηχάνιση. Είναι όμως η ανάπτυξη του καπιταλισμού στα επαγγέλματα αυτά, η απαλλοτρίωση των ελεύθερων επαγγελματιών και η μετατροπή τους σε μισθωτούς μεγάλων εταιριών, συγκέντρωση του κεφαλαίου και εξέλιξη του καπιταλισμού σε όλους τους κλάδους, παραγωγής, διακίνησης, υπηρεσιών. Συγχρόνως σημαίνει νίκη του μεγάλου κεφαλαίου πάνω στο μικρό και των μεγάλων επιχειρήσεων πάνω στις μικρότερες. Τώρα το γιατί στην Ελλάδα φτάσαμε σε παραγωγικό μηδέν είναι κάτι που θέλει μεγάλη συζήτηση, για την οποία δεν είμαι έτοιμος. Πρακτικά μπορώ να πω ότι η εκβιομηχάνιση βάλλεται από τους «προοδευτικούς» και τους «αριστερούς» και στην ουσία από το ίδιο το αστικό (;) κράτος.
8) Φυσικά και δεν πρέπει να υπάρξει ταξική ειρήνη για χάρη της ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων. Η ικανοποίηση όμως των εργατικών αιτημάτων συντελεί στην ανάπτυξη και δεν την αντιστρατεύεται, γιατί αυτή η πράξη χτυπάει περισσότερο τα μικρά αφεντικά και ωφελεί τα μεγάλα στο μεταξύ τους πόλεμο.
Κάτι που θέλει συζήτηση είναι τι γίνεται σε εποχές κρίσεις που μπαίνουν τα λουκέτα. Εκεί, όπως λέει ο Μαρξ ο εργάτης πρέπει «για να μην πληρώσει αυτός τα σπασμένα … να παζαρέψει με τον κεφαλαιοκράτη σε ποια αναλογία έχει γίνει αναγκαία μια πτώση του μισθού». Μια τέτοια περίπτωση νομίζω πως ήταν ο αγώνας των χαλυβουργών. Εκεί, ενώ ήταν σίγουρο πως η κρίση είχε πλήξει την επιχείρηση και ο Μάνεσης πρότεινε ρεαλιστικά τον περιορισμό των ωρών εργασίας με αντίστοιχη πτώση του μισθού, οι εργάτες παρασυρμένοι από το ΠΑΜΕ δεν έκαναν καμιά διαπραγμάτευση και το αποτέλεσμα είναι γνωστό.
pagal
1 Σεπτεμβρίου, 2012 12:18 μμ
Εξαιρετική η ανάλυσή σας κ.Βλαδίμηρε
Μάλλιασε οι γλώσσα μας να λέμε (οι φιλελεύθεροι) πως αυτό που επικρατεί στην Ελλάδα δεν είναι σύγχρονος καπιταλισμός, αλλά ένα μείγμα φεουδαρχίας-οικογενειοκρατίας με μια δόση σοσιαλισμού-κρατισμού Σοβιετικού τύπου
pagal
1 Σεπτεμβρίου, 2012 12:19 μμ
Κάτι σχετικό:
http://www.realpolitics.gr/archves/32971./
pagal
1 Σεπτεμβρίου, 2012 12:27 μμ
*
http://www.relpolitics.gr/archives/32971/
allos 18xronos
1 Σεπτεμβρίου, 2012 1:37 μμ
ελα ρε, αυτη ειναι αναλυση επιπεδου μικυ μαους
Βλαδίμηρος
1 Σεπτεμβρίου, 2012 6:30 μμ
Πολύ ωραία τα γράφει. Οι αναρχικοί στην Ελλάδα μάλλον είναι υποκατάστημα του ΚΚΕ, εξού και η αχαλίνωτη λατρεία του αστικού κράτους. Ιδεολογικά πάντως δε διαφέρουν καθόλου. Είναι κατά του καπιταλισμού, κατά του (αμερικάνικου) ιμπεριαλισμού, κατά της ΕΕ, κατά της ανάπτυξης, υπέρ των μικρομεσαίων, κλπ., κλπ., όπως ακριβώς και το ΚΚΕ.
Γαλαξιάρχης (Zaphod)
1 Σεπτεμβρίου, 2012 12:31 μμ
Ο μόνος λόγος να αναπτύξει η Ελλάδα «σύγχρονο» καπιταλισμό (γιατί όντως είναι σχετικά υπανάπτυκτος για χώρα της Δύσης – αν και υπαρκτός και επιθετικότατος εδώ και ενάμισι κοντά αιώνα, για τους ανιστόρητους «φιλελεύθερους» του θρεντ), είναι η σταδιακή διαμόρφωση πραγματικής ταξικής συνείδησης που εμποδίζεται από την «καθυστερημένη» μικροϊδιοκτησία.
Από εκεί και πέρα βέβαια δεν χρειάζεται να ξανανακαλύψουμε τον τροχό.
Το σίγουρο είναι ότι όλες οι αναλύσεις περί «προβληματικής φεουδαρχίας» σκοντάφτουν πάνω στα αλυσιδωτά φαινόμενα του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού, αναπόσπαστο μέρος του οποίου είναι και ο ημεδαπός. Σε ό,τι αφορά εκείνους που κράζουν το ελληνικό καπιταλιστικό σύστημα, λόγω υπανάπτυξης, μην ψάχνετε να συνεννοηθείτε με πολιτικούς όρους μαζί τους. Πρόκειται για κλασικούς επαρχιώτες που αν πήγαιναν στη Γερμανία μετανάστες, θα αγόραζαν Μερτσέντε μεταχειρισμένη μόνο και μόνο για να τη μοστράρουν τα καλοκαίρια στη δημοσιά της Κάτω Ραχούλας από όπου κατάγονται.
lascapigliata
1 Σεπτεμβρίου, 2012 1:17 μμ
Είναι ενδιαφέρον, που η «καθυστερημένη» μικροϊδιοκτησία βάλλεται τόσο από τους επαρχιώτες νεοφιλελεύθερους, όσο και από το ΚΚΕ, που προσπαθεί να εφαρμόσει μαρξιστική ανάλυση της βιομηχανοποιημένης Αγγλίας του 19ου αιώνα.
Γαλαξιάρχης (Zaphod)
1 Σεπτεμβρίου, 2012 1:26 μμ
Οι μεν το κάνουν γιατί θέλουν συγκέντρωση της ιδιοκτησίας σε λίγα χέρια (μη ρωτάς το γιατί, ο εγκέφαλος του νεοφιλελεύθερου δεν διακρίνεται για την ορθολογική λειτουργία του). Οι δε, διότι πιστεύουν ότι αν προλεταριοποιηθείς τελικά, με τη μέθοδο του αυτοματισμού θα αποκτήσεις ταξική συνείδηση και θα συνταχθείς με τα λαϊκά στρώματα στον αγώνα ανατροπής του καπιταλισμού. Ντετερμινιστική κι αυτή η άποψη, που αγνοεί τα ιστορικά προηγούμενα.
Mitsaras
1 Σεπτεμβρίου, 2012 1:44 μμ
Οι δε, διότι πιστεύουν ότι αν προλεταριοποιηθείς τελικά, με τη μέθοδο του αυτοματισμού θα αποκτήσεις ταξική συνείδηση και θα συνταχθείς με τα λαϊκά στρώματα στον αγώνα ανατροπής του καπιταλισμού. Ντετερμινιστική κι αυτή η άποψη, που αγνοεί τα ιστορικά προηγούμενα.
***************************************
Πρέπει να διαβάσεις καλύτερα τα κείμενά μας. Μία ενδεικτική παραπομπή:
Η μΕ (μικρή επιχείρηση, σ.σ. δική μου ) στον καπιταλισμό οδηγείται στην υποβάθμιση και το μαρασμό, και τα μσ συμπιέζονται οικονομικά. Το γεγονός αυτό δημιουργεί ριζοσπαστικές αντιλήψεις όσο περνάει ο καιρός σε όλο και μεγαλύτερες μάζες μικροαστών άσχετα με το βαθμό που κατανοούν τις αιτίες που γεννούν αυτή την κατάσταση, τη θέση τους και την προοπτική τους. Αυτό όμως δεν τους φέρνει οπωσδήποτε πιο κοντά στην ιδεολογία και το κίνημα της εργατικής τάξης. Θεωρούν την κατάσταση αντιστρέψιμη και σε ατομικό και σε κοινωνικό επίπεδο, και είναι έτοιμοι για κάθε συμβιβασμό που θα τους επιτρέψει «να πάρουν μια ανάσα» έστω και προσωρινά. Αναζητούν «προστασία» της μΕ από κάθε λογής πραγματικούς και φανταστικούς εχθρούς, στα πλαίσια της χώρας, του επαγγέλματος, ακόμα και του τμήματος της αγοράς που απευθύνονται με συνέπεια τη συντεχνιακή αντιμετώπιση των προβλημάτων τους. Ο μικροαστός δεν είναι εύκολο να ξεκόψει οριστικά και με συνέπεια από την αστική ιδεολογία ακόμα και αν καταστραφεί οικονομικά. Ταλαντεύεται ανάμεσα στην παθητικότητα και την απογοήτευση και τον πιο ακραίο τυχοδιωκτισμό. Η αδύναμη θέση του απέναντι στα μονοπώλια γεννά στη συνείδησή του δέος απέναντι στην παντοδυναμία τους. Η στρεβλή αντίληψή του για το συσχετισμό των δυνάμεων στην ταξική πάλη γεννά ανυπομονησία για λύσεις «εδώ και τώρα». Την επικείμενη καταστροφή του τη γενικεύει στο σύνολο της κοινωνίας και ζητά απεγνωσμένα «σωτήρες» και «ριζικές» λύσεις. Αυτό μπορεί να τον οδηγήσει στις πιο συντηρητικές κατευθύνσεις ακόμα και στο φασισμό (σ.σ. δική μου το κείμενο γράφτηκε πολύ πριν την εκρηκτική άνοδο της ΧΑ).
http://www.kke.gr/index2.php?option=com_content&do_pdf=1&id=297
Lavrentij
1 Σεπτεμβρίου, 2012 2:31 μμ
Ναι, ενώ οι εργάτες επειδή έχουν τη φώτιση του αγίου πνεύματος και κάθε φορά που γυρίζουν μια γυρίζουν μια βίδα αποκαλύπτονται μέσα τους οι νόμοι κίνησης της ιστορίας είναι φυσικοί φορείς μιας «ιδεολογίας της εργατικής τάξης» και δεν είναι αμόλυντοι από «μικροαστικά» ιδεολογικά ρεύματα όπως ο φασισμός (γιατί φυσικά οι εργάτες και οι αστοί είναι πάντα συνειδητοποιημένοι όσον αφορά τη θέση τους στον κόσμο, οι μαλάκες οι μικροαστοί τα κάνουν όλα).
Mitsaras
1 Σεπτεμβρίου, 2012 2:34 μμ
Μερικώς απάντησα έστω και με τη μορφή ερωτήματος στο παρακάτω σχόλιο. Η εργατική τάξη ούτε φωτοστέφανο φοράει, ούτε τις ίδιες προτεραιότητες έχει στο εσωτερικό της, ως προς την κοινωνική της εξέλιξη. Δεν είμαστε εργατιστές αλλά η εργατική τάξη ως τάξη και όχι ως συνοθύλευμα μεμονωμένων προσωπικοτήτων μπορεί να γίνει ο φορέας της ρήξης και της ανατροπής.
giorgalis
1 Σεπτεμβρίου, 2012 3:21 μμ
Άσε ρε ☭
Είστε μονοδιάστατοι, νωχελικοί, δογματικοί και βραδύνοες που θέλετε το κακό …σας!
😛
Mitsaras
1 Σεπτεμβρίου, 2012 3:23 μμ
Εντάξει με ξεφτίλισες όσο δεν πάει αλλά μόνο έτσι υπάρχει η ελάχιστη πιθανότητα να βρω την αλήθεια. 🙂
giorgalis
1 Σεπτεμβρίου, 2012 3:32 μμ
Κανονικά θα έπρεπε να σου πω να αφήσεις τις «φιλοσοφίες» και να στρωθείς στη δουλειά (όπως λέει και το video) αλλά παρότι είμαι φιλελεύθερος, δεν είμαι Τ Ο Σ Ο μαλάκας…
Στρώσου λοιπόν στη σκληρή ανεργία αλλά – θυμίσου – μακριά από «φιλοσοφίες»
Γήπεδο δε πάς ρε;
Ρε μπας και έπαιζες με κούκλες μικρός;
Mitsaras
1 Σεπτεμβρίου, 2012 3:39 μμ
Γήπεδο δε πάς ρε;
Ρε μπας και έπαιζες με κούκλες μικρός;
*******************************************************************
Η αλήθεια είναι πως καμιά φορά μικρός έκανα πασαρέλα με τις γόβες της μάνας μου και λικνιζόμουν ηδονικά με Jimmy Somerville μπροστά από τον καθρέφτη. Ευτυχώς όμως ο πατέρας μου με πήγε στα 15 μου σε ένα καλό μπουρδέλο που επισκεπτόταν συχνά κι έτσι μου έφυγαν τέτοια κουσούρια.
giorgalis
1 Σεπτεμβρίου, 2012 3:42 μμ
Άρα είσαι από σωστή (δεξιά) οικογένεια!
«Από λουλούδι βγαίνει αγκάθι» λέει ο σοφός λαός…
Γαλαξιάρχης (Zaphod)
1 Σεπτεμβρίου, 2012 2:03 μμ
Μητσάρα εγώ φταίω που δεν διευκρίνισα. Η ντετερμινιστική αντίληψη περί διάλυσης της μικροϊδιοκτησίας που θα οδηγήσει απαρέγκλιτα στην επανάσταση προέρχεται από μεγάλο μέρος της Αριστεράς. Δεν έχει να κάνει στενά με το ΚΚΕ.
Δεν θα μπορούσα να συμφωνώ περισσότερο με το καταληκτικό σου συμπέρασμα (περί «ριζοσπαστικών λύσεων»)
Mitsaras
1 Σεπτεμβρίου, 2012 2:18 μμ
ΟΚ αλλά όσο αφορά τη δική μας θέση δεν υπάρχει καμία ντετερμινιστική θεώρηση. Γνωρίζουμε «δια ζώσας» κι όχι μόνο από την ιστορική εμπειρία τα συμπλέγματα που κουβαλούν οι μικροιδιοκτήτες. Όμως διαφωνώ με την επίσης ντετερμινιστική θεώρηση πως οι μικροιδιοκτήτες αποτελούν χαμένη υπόθεση επειδή κουβαλούν όλα τα μικροαστικά κατάλοιπα καθώς περνάνε στη σφαίρα της εργατικής τάξης. Θεωρητικά δημιουργούνται οι προϋποθέσεις να αποτελέσουν οργανικό μέρος του ριζοσπαστικού εργατικού κινήματος. Και πάνω σε αυτές τις προυποθέσεις προκύπτει η αντίστοιχη ανάγκη πολιτικοιδεολογικής δουλειάς. Εξάλλου εννιαία δεν είναι καν η αντίληψη της εργατικής τάξης, γιατί να έχουμε τέτοιες απαιτήσεις από τους μικροαστούς?
simon
1 Σεπτεμβρίου, 2012 6:09 μμ
Μητσάρα,
τρία πράγματα ΔΕΝ μπορεί να γίνουν (του σπανού τα γένια γίνονται πλέον):
1) τα νερόβραστα κολοκύθια, φαΐ,
2) τα συμπεθέρια, σόΪ και
3) οι μικροαστοί, ριζοσπάστες επαναστάτες. 🙂
Mitsaras
1 Σεπτεμβρίου, 2012 6:11 μμ
Αυτό είναι αυθεντικά ντετερμινιστικό σχόλιο 🙂
simon
1 Σεπτεμβρίου, 2012 6:24 μμ
😀 ;-D
Ναι, αλλά έχει 55 χρόνια «εμπειρίας» πίσω του… (το τρίτο «αδύνατο»). Τα άλλα δύο εκατοντάδες χρόνια.
Γαλαξιάρχης (Zaphod)
1 Σεπτεμβρίου, 2012 1:27 μμ
Αυτό που δεν καταλαβαίνουν οι νεοφιλελεύθεροι είναι ότι ο μοναδικός τρόπος μακροημέρευσης του (απάνθρωπου) μοντέλου που υπερασπίζονται είναι αυτή ακριβώς η μακροημέρευση της μικροϊδιοκτησίας.
allos 18xronos
1 Σεπτεμβρίου, 2012 1:32 μμ
αυτο παλι απο που προκυπτει ?????
Γαλαξιάρχης (Zaphod)
1 Σεπτεμβρίου, 2012 1:36 μμ
Για να διατηρείται η αλυσίδα παραγωγής-κατανάλωσης, έστω και οριακά. Ειδάλλως, πόλεμος.
allos 18xronos
1 Σεπτεμβρίου, 2012 1:47 μμ
η ελλαδα (συμφωνα με στοιχεια που βαριεμαι να ψαξω) , ειναι η χωρα με την μεγαλυστερη ποσοστικα μικρη μοναδα παραγωγης και ιδιοχτησιας, εντουτοις στις αλλες χωρες η αλυσίδα παραγωγής-κατανάλωσης διατηρειται καλυτερα και ξερεις γιατι ???
επειδη η μεγαλη ιδιοχτησια κ παραγωγη ανταποκρινεται καλυτερα στην εξαγωγη και ο καιταλισμος ΣΗΜΕΡΑ , ειναι ενα συστημα που ΜΠΟΡΕΙ να παραγει βιδες στο Περαμα και τις πουλαει στο Βλαδιβοστοκ
Γαλαξιάρχης (Zaphod)
1 Σεπτεμβρίου, 2012 1:58 μμ
Για να εξάγεις πρέπει να υπάρχουν «έξω» καταναλωτές. Η παγκοσμιοποίηση εξασφάλισε πνοή ζωής (μέσα σε κρίση) στον καπιταλισμό, βρίσκοντας τον τρόπο να αυξάνει παράλληλα τις κοινωνικές αντιθέσεις – και τις αντιφάσεις του συστήματος. Όταν χαθεί και η τελευταία πηγή εισοδήματος των μεγάλων μαζών, τότε έρχεται η κατάρρευση.
Βλαδίμηρος
2 Σεπτεμβρίου, 2012 12:35 πμ
@lascapigliata
Tο ΚΚΕ δεν έχει καμιά συνέπεια στη γραμμή του, μην ψάχνετε να βρείτε άκρη και λογική σ’ αυτά που λέει. Από τη μια παραδέχεται ότι η μικρή παραγωγή μειονεκτεί απέναντι στη μεγάλη, άρα παραδέχεται ότι το ξεκλήρισμα της μικρομεσαίας αγροτιάς είναι αναπόφευκτο, από την άλλη βρίσκει πως αυτό οφείλεται στις αστικές κυβερνήσεις και στην ΕΕ και στην πολιτική που ακολουθούν. Έπειτα ζητάει μέτρα όχι μόνο για τους μικρομεσαίους αγρότες, αλλά, γενικά, για τους αγρότες, άρα και για τους μεγλοαγρότες, που, περιφρονητικά, αποκαλεί τσιφλικάδες (ή και μεγαλοτσιφλικάδες, κατά περίπτωση).
Όσο δε για την περιβόητη «κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής» : παλιά ζήταγε μόνο «περιορισμό της ασυδοσίας των μονοπωλίων». Μετά ήρθε η «κοινωνικοποίηση των μονοπωλίων». Ακολούθησε η κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής, που άλλοτε μεταμορφώνεται σε «κοινωνικοποίηση των μεγάλων μέσων παραγωγής». Από όλα έχει ο μπαξές, διαλέγετε και παίρνετε!
Κατά τη γνώμη μου, αυτοί οι χαμαιλεοντισμοί δεν οφείλονται σε ανεπάρκεια γνώσεων και θεωρητικού επιπέδου, αλλά, δείχνουν ότι λέγονται γιατί δεν πρέπει να ειπωθεί ο πραγματικός σκοπός του κόμματος. Είναι αυτό που λένε «ψάρεμα στα θολά νερά».
oldboy9
1 Σεπτεμβρίου, 2012 2:11 μμ
Καλά το ‘λεγα, ότι, ο καπιταλισμός είναι το ιδεατό πολιτικό σύστημα. Τα όποια προβληματάκια φτώχειας με ατέλειωτη…αγάπη τα θεραπεύει μια κι έξω!
Βέβαια άμα ο φτωχός είναι και πτωχός τω πνεύματι…ακόμα καλύτερα, τέλειο βούτυρο στο ψωμί του καπιταλισμού 😛
oldboy9
1 Σεπτεμβρίου, 2012 2:13 μμ
Σχόλιο μου αγνοείται!
lascapigliata
1 Σεπτεμβρίου, 2012 4:55 μμ
Οκ ελπίζω κάποια στιγμή το ΚΚΕ να βάλει στην ανάλυση του ότι η πλειοψηφία στην Ελλάδα, είναι αυτό που αποκαλεί μικροαστοί. Άρα με τα δικά του κριτήρια επανάσταση δεν μπορεί να γίνει.
Γαλαξιάρχης (Zaphod)
2 Σεπτεμβρίου, 2012 12:35 πμ
«Οι αναρχικοί είναι υπέρ των μικρομεσαίων» (!!!)
Μαλάκα μου, μετά από αυτή τη ρήση προτείνω να κλείσουμε, να κλειδώσουμε, να βάψουμε μπλε τον //γράφο και να τον πετάξουμε στη θάλασσα.
μανικακος
2 Σεπτεμβρίου, 2012 12:40 πμ
😀 😀 😀
pagal
2 Σεπτεμβρίου, 2012 1:07 πμ
…..καλά θα ταν
Γαλαξιάρχης (Zaphod)
2 Σεπτεμβρίου, 2012 1:10 πμ
Μωρέ καλά θα’ ταν, αλλά σκεφτόμαστε κι εσάς τα ορφανά πού θα βολοδέρνετε.
pagal
2 Σεπτεμβρίου, 2012 1:12 πμ
🙂
Βλαδίμηρος
2 Σεπτεμβρίου, 2012 1:39 μμ
@Γαλαξιάρχης
Αγαπητέ Γαλαξιάρχη,
σου δίνω ένα πρώτο δείγμα για την υποστήριξη των μικροαστών από τους αναρχικούς, που τόσο σε κατέπληξε. Για να μη σου αναφέρω τον Προυντόν, που ήταν ένα αυθεντικό παράδειγμα θεωρητικού μικροαστού, θα σου υπενθυμίσω το περιβόητο σύνθημα «Γη και Ελευθερία», που εκφράζει με τον πιο πανηγυρικό τρόπο τα συμφέροντα των μικροαστών αγροτών ενάντια στο μεγάλο αγροτικό ή βιομηχανικό κεφάλαιο (ενάντια στις καταραμένες πολυεθνικές), τους μεγαλοεργολάβους, και γενικά σε ότι το «μεγάλο», που ενάντιά του μάχεται πάντα το «μικρό» (για κεφάλαια μιλάμε, για να μην ξεχνιόμαστε).
«Λειτούργημα όχι Επάγγελμα!
από Γιώρκας Δημήτριος 21:37, Κυριακή 12 Σεπτεμβρίου 2010
θεματικές: Υγεία
Λειτούργημα όχι επάγγελμα επιτελούν οι Φαρμακοποιοί. Η Κυβέρνηση επιμένει να τους κάνει ανταγωνιστικούς. Η θα γίνουν κυνηγοι του κέρδους ή θα τους παραδώσει στο ΜΕγάλο Κεφάλαιο, και όλα αυτά εις βάρος της Δημόσιας Υγείας»
(Αυτό είναι ένα κείμενο επώνυμου φαρμακοποιού, που βρίσκεται δημοσιευμένο στο ιντιμίντια. Μη βιαστείς να μου πεις ότι το ιντιμίντια δημοσιεύει τα πάντα, γιατί άλλο κείμενο που ήταν υπέρ του ανοίγματος του επαγγέλματος του φαρμακοποιού πήγε κατευθείαν στα «κρυμμένα» , στα οποία για να τα δεις βρίσκεις μπροστά σου την εξής προειδοποίηση : «ΠΡΟΣΟΧΗ : Σε αυτό το τμήμα του σάιτ βρίσκονται ψευδείς , συκοφαντικές και παραπλανητικές δημοσιεύσεις και ΟΧΙ αντιπληροφόρηση. Θες σίγουρα να το συνεχίσεις;». Αν εσύ, σαν κακός αναρχικό, αγνοήσεις την προειδοποίηση και δηλώσεις ότι «θες να συνεχίσεις», σου παρουσιάζεται η λίστα των «κρυμμένων δημοσιεύσεων», αλλά, μόλις κάνεις κλικ σε κάποιο δημοσίευμα, ο Μεγάλος Αδερφός σε ξαναρωτάει : «Είναι κρυμμένο, θες σίγουρα να το δεις;». Αν εσύ είσαι τόσο άφρων ώστε, μετά από όλα, αυτά να επιμένεις να δεις τι γράφουν οι αφορεσμένοι, ανοίγει επιτέλους το δημοσίευμα, αλλά ατιμασμένο με πλάγια διαγράμμιση που γράφει «κρυμμένο», «κρυμμένο»,…, «κρυμμένο»)
Υ.Γ. Αν δε συνήλθες ακόμα από την κατάπληξη, έχω και πολλά άλλα δείγματα γραφής των αναρχικών και σύμπλευσης με το «Ριζοσπάστη».
Βλαδίμηρος
2 Σεπτεμβρίου, 2012 1:33 πμ
@lascapigliata
Το ΚΚΕ, όμως, θέλει να κάνει την επανάσταση μαζί με τους μικροαστούς! Τώρα, αν θέλουν οι μικροαστοί να κάνουν την επανάσταση μαζί με το ΚΚΕ, αυτό είναι άλλο θέμα. Κι έτσι καταλήγουμε στο κομφούζιο που σας υπέδειξα πιο πάνω.
Στο θέμα της εξουσίας αρχίσαμε από τη λαϊκή εξουσία, μετά έγινε λαϊκή-εργατική και ύστερα εργατική-λαϊκή. Απομένει το σχέτο «εργατική». Δεν είναι ακόμα η ώρα του, θα έρθει κι αυτό.
konatsantinos_nikaia
3 Σεπτεμβρίου, 2012 1:02 πμ
γουσταρω οταν γινετε αυτος ο πανικος στα σχολια!!!Τσακιστε τους
σοσιαλμπουρδολογους του thread
Δημήτρης.
18 Οκτωβρίου, 2012 10:26 μμ
Ο αρθρογράφος αγνοεί τον φιλελευθερισμό. Σε ολόκληρο το άρθρο του όπου «φιλελεύθερος» θα ήθελε να πει «μερκαντιλιστής» αν γνωρίζει τι σημαίνει.