Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΡΟΥΣΗ
Καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, grousis@panteion.gr
Ενα αυθαίρετο και συνάμα δόλιο συμπέρασμα που συνάγεται από την καπιταλιστική παλινόρθωση(1) στις χώρες όπου επιχειρήθηκε το πέρασμα στον κομμουνισμό είναι ότι η πρώτη αρκεί για να τεκμηριωθεί το ανέφικτο του δεύτερου και ότι συνεπώς και πάλι η λύση στα όποια προβλήματα εμφανίζει το κυρίαρχο σύστημα πρέπει, όσο σοβαρά και να είναι αυτά, να αναζητείται πάντοτε εντός των ορίων του, μια και καμία άλλη προοπτική δεν μπορεί να υπάρξει εκτός αυτών.
Πρόκειται για μία ακόμη εκδοχή της συλλογιστικής του «τέλους της ιστορίας», η οποία χρησιμοποιείται για να στηριχθεί ιδεολογικά το ανυπέρβλητο του καπιταλισμού.
Να όμως που η ίδια η ιστορία της εμφάνισης και της επικράτησης του καπιταλισμού έρχεται να διαψεύσει με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο την παραπάνω επιχειρηματολογία και να καταδείξει τη σαθρότητά της. Ας τη θυμίσουμε συνοπτικά.
Σε ορισμένες περιοχές της βόρειας Ιταλίας και της Φλάνδρας, οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής είχαν εκτοπίσει πρώιμα τις φεουδαρχικές σχέσεις από τον 13ο κιόλας αιώνα(2). Στις ιταλικές πόλεις του βορρά κυριαρχούσε από τότε μια αστική τάξη από εμπόρους, τραπεζίτες, ιδιοκτήτες μανιφατούρας, ενώ σε ορισμένα αναπτυγμένα κέντρα, όπως η Φλωρεντία, αναπτύχθηκε αργότερα μια πρώιμη εργοστασιακή οργάνωση βασισμένη στην καθαυτό μισθωτή εργασία.
Εχει ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι στη Φλωρεντία, στην οποία οι ευγενείς είχαν εκδιωχθεί από την κυβέρνηση από το 1282, οι εργατικές μάζες κατόρθωσαν το 1378 να κατακτήσουν την εξουσία και μάλιστα να τη διατηρήσουν για τέσσερα χρόνια έως το 1382, γεγονός στο οποίο αναφέρεται διεξοδικά και ο Νικολό Μακιαβέλι(3). Το ίδιο συνέβη στις αρχές του 14ου αιώνα (1302) στις φλαμανδικές πόλεις Γάνδη και Ιπρ(4).
Ετσι λοιπόν, όπως παρατηρεί και ο Μαρξ, «στην Ιταλία η κεφαλαιοκρατική παραγωγή αναπτύχθηκε νωρίτερα από αλλού (…). Οταν (όμως) η επανάσταση της παγκόσμιας αγοράς από τον 15ο (αιώνα) και δω κατέστρεψε την εμπορική υπεροχή της Βόρειας Ιταλίας, άρχισε μια κίνηση προς την αντίθετη κατεύθυνση…»(5) και τότε είχαμε μια φεουδαλική παλινόρθωση.
Αναφερόμενος σε αυτήν ακριβώς την παρακμιακή περίοδο, ο Γκράμσι έκανε λόγο για τις «εκατό πόλεις της σιωπής»(6).
Στη συνέχεια, ο καπιταλισμός εδραιώθηκε, όχι πια στην Ιταλία αλλά σε χώρες όπως η Αγγλία ή η Γαλλία, ενώ χρειάστηκε το Risorgimento και το κίνημα του Γαριβάλδη στο τέλος του 19ου αιώνα για να στεριώσει στην Ιταλία το αστικό καθεστώς. Ετσι, η Ιταλία από πρωτοπόρος στη διαδικασία της καπιταλιστικής μετάβασης μετατράπηκε σε ουραγό της.
Τι συμπέρασμα μπορούμε να βγάλουμε, κατ’ αναλογίαν, από αυτήν την ιστορική εμπειρία; Από τη μια ότι η καπιταλιστική παλινόρθωση, και μόνον, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να σηματοδοτήσει και το ανέφικτο του περάσματος στον κομμουνισμό και, από την άλλη, ότι αυτό είναι πιθανόν να πραγματοποιηθεί με επιτυχία σε μια περιοχή του κόσμου διαφορετική από τη Ρωσία στην οποία και πρωτοεπιχειρήθηκε .
Βεβαίως, αυτό κάθε άλλο παρά σημαίνει ότι το δίλημμα κομμουνισμός, ή βαρβαρότητα θα επιλυθεί αναπόφευκτα υπέρ του κομμουνισμού. Σημαίνει, όμως, ότι όσο υπάρχει καπιταλισμός το φάντασμα του κομμουνισμού θα συνεχίζει να πλανάται πάνω από την ανθρωπότητα, όσο κι’ αν οι εχθροί του προσπαθούν να το εξοβελίσουν, σημαίνει ότι δεν είναι μάταιο να επιχειρούμε «να παρακάμψουμε τα ερείπια» και να κατακτήσουμε «τη νίκη που περιμένουν οι ήττες [μας]»(7).
(1) Δεν πρόκειται να αντιμετωπίσουμε εδώ ούτε τις αιτίες της, ούτε τον χαρακτήρα της.
(2) Βλέπε σχετικά, μεταξύ άλλων: Πέρι Αντερσον, «Το απολυταρχικό κράτος», εκδόσεις «Οδυσσέας», 1986, Μ. Ντομπ, Π. Σουίζι, Κ. Τακαχάσι κ.λπ., «Η μετάβαση από τον φεουδαλισμό στον καπιταλισμό», εκδόσεις «Θεμέλιο», 1986, Μ. Dobb, «Etudes sur le developpement du capitalisme», editions «Maspero», 1981.
(3) Nicolas Machiavel, «Florence insurgee-La revolte des Ciompi», editions «L’ Esprit frappeur», 1998.
(4) Jacques Pirenne, «Les grands courants de l’ histoire universelle», editions «De la Baconniere-Neuchatel», tome 2, σελ. 183.
(5) Καρλ Μαρξ, «Το Κεφάλαιο», «Σύγχρονη Εποχή», τόμος πρώτος, σελ. 741, υποσημείωσηη 189.
(6) Antonio Gramsci, «Il Risorgimento», «Einaudi», Torino, 1949, σελ. 95.
(7) Παράφραση από το ποίημα «Πολύτιμα σκουπίδια» της Νάντιας Γαβαλά, από τη συλλογή «Τριανταοκτώ τριαντάφυλλα», «Δωδώνη» 2009.
Από την Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία
Για τη μεταφορά : Jaquou Utopie
jmb
16 Μαρτίου, 2010 9:23 μμ
Καταρχάς συγχαρητίρια στην jaquou για τη δουλειά!!!!
Πολύ ενδιαφέρον άρθρο και σχετικά κατατοπιστηκό αναφορικά τουλάχιστον με τα επιγραμματικώς αναφερόμενα ιστορικά γεγονότα. Τα οποία αναμφησβήτητα αποτελούν τρόπον τινά μία κάποια απόδειξη για την σπυροιδή κίνηση της ιστορίας! Τέτοια άρθρα αφενός είναι πολύ χρήσιμο να γράφονται γιατί, απο την μία απαντούν με τον καλύτερο τρόπο στην αντίληψη του λογικού θετικισμού και της διαψευσιοκρατίας στην επιστήμη και στην ιστορία, και αφετέρου διότι βάζουν κατα την γνώμη μου τουλάχιστον μερικά ερωτιματικά σε όλους εκείνους που προσπαθούν να αναθεωρίσουν με την κακή έννοια του όρου τον μαρξισμό και την επαναστατική θεωρία επικαλούμενοι την ανατροπή της ΕΣΣΔ και των χωρών του πρώι ανατολικού μπλοκ.
no use for a name
17 Μαρτίου, 2010 2:20 πμ
Αυτός ο Ρούσης είναι αυτός που ήτανε στο κκε και διαχωρίσε την θέση του μετά την στάση του τελευταίου τον περασμένο Δεκέμβρη ή κάνω λάθος και ήταν άλλος?Απλά θυμάμαι το περιστατικό και δεν θυμάμαι ποιος ακριβώς ήταν.Είχα διαβάσει κάποια επιστολή πάντως του κυρίου που δεν θυμάμαι το όνομά του,όπου έθετε αρκετά πράγματα σε σωστή βάση….
Αρουραίος
17 Μαρτίου, 2010 8:49 πμ
Πρέπει να το προσέξεις το ζήτημα της μνήμης σου «no use for a name»:
Όχι, δεν διαχωρίστηκε ο Ρούσης από την στάση του ΚΚΕ το Δεκέμβρη. Εκεί ήταν που διαχωρίστηκα πλήρως εγώ (Τεράστιο το χτύπημα για το κόμμα, αλλά επιβίωσε τελικά 🙂 )
Ο Ρούσης διαχωρίστηκε γιατί το ΚΚΕ έγινε Σταλινικό. Βέβαια επειδή δεν είναι κανένας χθεσινός ο Ρούσης, θα πρέπει να θυμάται ότι ο ίδιος υποστήριζε μετά βεβαιότητος τον Μπρέζνιεφ κάποτε.
Είναι συγκλονιστικό ότι οι άνθρωποι αυτοί αλλάζουν μεν, η βεβαιότητα όμως δεν τους φεύγει με τίποτα, παρά μόνο όταν είναι να κάνουν κριτική σε άλλους…(«σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να σηματοδοτήσει και το ανέφικτο του περάσματος»)
Ankan
17 Μαρτίου, 2010 9:04 πμ
no use for a name
17 Μαρτίου, 2010 5:54 μμ
Νομίζω Αρουραίε πως η σωστότερη διατύπωση είναι πως ο Ρούσης διαχωρίστηκε από το ΚΚΕ με αφορμή τον Δεκέμβρη,αλλά με αιτία την σταλινοποίηση του ΚΚΕ.Γιατί νομίζω πως έχουμε και οι δύο δίκαιο.Πάντως αγαπητέ Αρουραίε το ότι διαχωρίστηκες από το ΚΚΕ είναι πραγματικα ένα πολύ ευχάριστο νέο μιά και η στάση του τελευταίου ήταν τουλάχιστον προκλητική.Προσωπικά δεν είχε τύχει να παρακολουθήσω τις μεγαλειώδεις δηλώσεις που έκαναν όλα τα στελέχη του ΚΚΕ σε όλα τα κανάλια,μια και ήμουνα όπως όλοι μας άλλωστε συνέχεια στον δρόμο.Όταν τα είδα εκ των υστέρων,είχα μείνει άφωνος.Πάντα τέτοια λοιπόν Αρουραίε σου εύχομαι,μακρυά από δόγματα και θρησκείες και αιρέσεις.Όσο για την μνήμη μου…που θα πάει θα την στρώσω κάποια στιγμή!
Φιλικά,ο αμαρτωλός
Αρουραίος
17 Μαρτίου, 2010 9:01 μμ
http://www2.rizospastis.gr/wwwengine/story.do?id=4793585
Υγ: Πιστεύεις κι εσύ ότι το πρόβλημα του ΚΚΕ είναι ο δογματισμός;
Μου φαίνεται ότι σας έχει παραπλανήσει όλους αυτός ο Συνασπισμός της ακροαριστεράς και της προόδου…
no use for a name
18 Μαρτίου, 2010 12:05 πμ
Αρουραίε για πες μου εσύ ποιο νομίζεις πως είναι το πρόβλημα του ΚΚΕ?Το ρωτάω μια και εσύ θα τα ξέρεις σίγουρα καλύτερα από εμένα,αφού μου λες πως ήσουνα στο κόμμα.Και για πες μου και τι πιστεύεις για την περίοδο Στάλιν.Αν και από ότι κατάλαβαίνω,αρέσκεσαι να κράζεις περισσότερο τον Μπρέζνιεφ…Όσο για τον Συνασπισμό που λες,απορώ πως το κατάλαβες ότι μου έχει πάρει τα μυαλά…Κάθε μέρα ξυπνάω και κοιμάμαι με το κάδρο του Παπαδημούλη από πάνω μου να φανταστείς…Το άρθρο του Ρούση σε ευχαριστώ,το είχα διαβάσει και παλαιότερα.
Αρουραίος
18 Μαρτίου, 2010 11:13 πμ
Καταρχήν μην εκνευρίζεσαι, δεν έχω καμία επιθετική διάθεση. Δεύτερον δεν ήμουν στο ΚΚΕ, απλά υποστήριξα το ΚΚΕ με διάφορους τρόπους μια περίοδο, πιστεύοντας (ή ελπίζοντας?) ότι όντως κάτι πάει ν’ αλλάξει σε αυτό το κόμμα. Απ’ ότι φαίνεται όμως απλά ακολούθησα κι εγώ την γνωστή μέθοδο προς την επιτυχία, η οποία λέει «Κάνω 100 μαλακίες για να πετύχω τελικά ένα σωστό κι αυτό…κατά λάθος!»
Ο Μπρεχτ το είχε περιγράψει κάπως πιο κόσμια στις ιστορίες του κ. Κόϊνερ:
«-Τι κάνεις;
-Ετοιμάζω το επόμενο λάθος μου.»
Να ξεκινήσω με το Συνασπισμό: Δεν ήθελα να υπονοήσω ότι είσαι ή στηρίζεις το ΣΥΝ. Εκείνο που ισχύει όμως είναι ότι ο ΣΥΝ και το ΚΚΕ φυσικά, ως τα πιο μεγάλα κόμματα του αριστερού χώρου, μπορούν να δημιουργήσουν ένα «κλίμα», ακόμη και σε κόσμο που σχεδόν τα…εχθρεύεται! Ακόμη και αριστερές οργανώσεις που έχουν μια μάλλον εχθρική στάση προς το ΚΚΕ ή το ΣΥΝ, δεν μπορούν να μην επηρρεαστούν σε ένα βαθμό από τις τοποθετήσεις των δύο αυτών κομμάτων που όπως και να το κάνουμε δίνουν λόγω μεγέθους τον τόνο.
Με αυτή την έννοια μίλησα για παραπλάνηση και θα στο εξηγήσω και αναλυτικότερα:
Ο ΣΥΝ στην βάση της δικής του (ανεπίσημης πάντα…) αναθεώρησης του μαρξισμού λενινισμού, θεωρεί δογματικό το ΚΚΕ που εξακολουθεί να υποστηρίζει θεωρητικά το δημοκρατικό συγκεντρωτισμό, την δικτατορία του προλεταριάτου, το «κόμμα νέου τύπου» και διάφορα άλλα που ο χώρος του ΣΥΝ έχει απορρίψει, χωρίς φυσικά να μας έχει πει ποτέ αν τα έχει αντικαταστήσει με κάτι δημοκρατικότερο ή απλά έχει βάλει στην θέση τους ένα εκλογικό μηχανισμό που είναι «δογματικός» με την…καρέκλα του!
Δεν ενδιαφέρει το ΣΥΝ αν το ΚΚΕ ακολουθεί όντως τον μαρξισμό-λενινισμό. Άλλωστε ούτε ο ΣΥΝ τον ακολουθεί. Τον ενδιαφέρει λοιπόν απλά αν θεωρητικά τον…ασπάζεται. Και μόνο αυτό αποτελεί για τον ΣΥΝ έγκλημα καθοσιώσεως που του θυμίζει…θρησκεία!
Φυσικά αυτό είναι και μια ευκολία, γιατί αλλιώς θα αναγκαζόταν να αντιπαρατεθεί όντως θεωρητικά με τον μαρξισμό-λενινισμό κι εκεί δεν θα ήταν νομίζω τόσο απλά τα πράγματα.
Εμένα όμως με απασχολεί αν όντως το ΚΚΕ είναι μαρξιστικό-λενινιστικό κόμμα ή απλά ανακατασκευάζει μια βιτρίνα που την τακτοποιεί και την γυαλίζει συχνά-πυκνά, ΜΕΣΑ από αυτήν όμως απλά αναπαράγει ένα γραφειοκρατικό μηχανισμό κατά τα Μπρεζνιεφικά πρότυπα.
Κι έρχομαι στον Μπρέζνιεφ: Αναφέρομαι λοιπόν συχνά σε αυτή την περίοδο γιατί κατά την γνώμη μου είναι αυτή που ανδρώθηκε όχι μόνο σχεδόν όλη η σημερινή ηγεσία του ΚΚΕ, αλλά και αυτή της…αμφισβήτησης του ΚΚΕ, όπως π.χ. ο Ρούσης. Μια περίοδος όπου ΕΠΙΣΗΣ η βιτρίνα ήταν πάντα καλογυαλισμένη, μέσα όμως από αυτήν η αντεπανάσταση, η μιζέρια, η σύγχυση και το τέλμα κυριολεκτικά έβραζαν, μέχρι που έγινε η έκρηξη όταν ο Γκορμπατσόφ άνοιξε το δρόμο στην λάβα. Μια περίοδος λοιπόν που κάτω από την σιγουριά, την αυτοπεποίθηση της μεγάλης δύναμης, τα γεωπολιτικά παιχνίδια κλπ., κρυβόταν μια βαθιά προβληματική κατάσταση, αφού πλέον οι εργαζόμενοι μόνο κατ’ όνομα είχαν την εξουσία.
Χοντρικά τέλος για το Στάλιν.
Πολλές φορές (κι εγώ το κάνω) λειτουργούμε με μια μανιχαϊστική λογική. Αφαιρούμε τα λόγια ως…»περιττές γαρνιτούρες» και κρατάμε ένα αποτέλεσμα: «Ναι/όχι», «Καλός/Κακός» κλπ.
Αν ζητάς μια τέτοια απάντηση λοιπόν, θα σου πω το εξής: Κατά την δική μου γνώμη, αν ο κόσμος ήταν και είναι (που εγώ αυτό πιστεύω) χωρισμένος σε δύο βασικά στρατόπεδα (αυτό του κεφαλαίου και της εργασίας), ο Στάλιν ήταν με αυτό της εργασίας.
Μπορεί κανείς να διαφωνήσει ή να κάνει κριτική στις μεθόδους του ή την λογική του κλπ., όμως θα πρέπει να δεχθεί ένα πράγματα (που εγώ τουλάχιστον έχω δεχθεί): Ότι η θέση του και η δουλειά του ήταν πολύ πιο δύσκολη, απείρως πιο δύσκολη, ακόμη και από αυτή του Λένιν.
Τα κατάφερε καλά;
Τα κατάφερε άσχημα;
Κατά τη γνώμη μου και τα δύο: Πιστεύω ότι στην εποχή του ανδρώθηκε αυτό που έγινε μετά, όμως απ’ την άλλη το πάλεψε. Πιθανά να χρησιμοποίησε μεθόδους που δεν εγκρίνουν οι δημοκράτες των Γκουαντανάμο, της Μακρονήσου και των σάκων με τις πανικόβλητες γάτες, πιθανά να έκανε πράγματα που ούτε κι εγώ εγκρίνω, αλλά αυτά έκαναν είτε ως άτομα είτε ως κόμμα.
Μπορούσε να γίνει αλλιώς;
Σύμφωνα με τον Ένγκελς ίσως να μην έχει νόημα ένα τέτοιο ερώτημα, παρόλο που φυσικά υποχρεούμαστε να ψάξουμε την αλήθεια ως οδηγό για το αύριο.
Ας τα κάνουμε λοιπόν εμείς καλύτερα αν μπορούμε…
j4nus
18 Μαρτίου, 2010 7:43 μμ
Xοντρικά θα συμφωνήσω για το Στάλιν ότι ανάμεσα στα 2 στρατόπεδα αυτός ήταν με την εργασία, με μια διευκρίνιση μόνο, ότι ηταν με την καταναγκαστική εργασία…
Με έχουν επηρεάσει κάποια αναγνώσματα, αλλά μερικές αφηγήσεις είναι τόσο ζωντανές που δύσκολα μπορείς να τις αμφισβητήσεις…
Για όσους ενδιαφέρονται ας αναζητήσουν το The conspiracy of silence του Alex Weissberg…
no use for a name
18 Μαρτίου, 2010 11:31 μμ
Τι είναι αυτό ακριβώς που προτείνεις janus?
j4nus
19 Μαρτίου, 2010 7:13 πμ
It’s only a book…
no use for a name
19 Μαρτίου, 2010 12:18 πμ
Πάντως Arouraie σχετικά με αυτά που λες για τον Στάλιν,τι να το κάνω εγώ προσωπικά όταν ένας άνθρωπος έχει καλές σκέψεις ή φιλοσοφία,αλλά για να τις εφαρμόσει χρησιμοποιεί τις χειρότερες μεθόδους ή επιστρατεύει τις χειρότερες λογικές..Δηλαδή θέλω να πω, πως δεν θα το περνούσα αυτό το τόσο κομβικό σημείο τόσο απλά,ούτε βεβαίως θα με κάλυπτε το γεγονός πως σε σύγκριση με το όσα κάνει ο καπιταλισμός και το όλο σύστημά του (γκουαντανάμο,μακρόνησος κτλ) είναι χειρότερα…
Επίσης ήθελα να σου πω,ανεξάρτητα με το τι λέει ή πράττει ο Συν/Συριζα,προσωπικά θεωρώ σαφέστατα το ΚΚΕ δογματικό κόμμα,σαν νοοτροπία στο σύνολό του,ανεξάρτητα αν πρόκειται για μπρεζνιεφικούς με σταλινικό προσωπείο ή το αντίθετο…Γενικά τις λογικές του στυλ καταστέλλω ή βαφτίζω ως προβοκάτσια ή σεχταρισμό,οτιδήποτε αντιληφθώ ότι δεν μπορώ να το ελένξω,αφήνω να τις γευτούνε όσοι τις γουστάρουνε.Αλλά φαντάζομαι πως εσύ Αρουραίε θα τα ξέρεις καλύτερα απο μένα,μια και μου λες πως είχες μία πιο στενή σχέση με το Κκε.
Φιλικά ο αμαρτωλός
Αρουραίος
19 Μαρτίου, 2010 10:23 πμ
Σε μια από τις (όχι πολλές) επισκέψεις μου στην Μακρόνησο γνώρισα ένα γέρο (αν και δεν του φαινόταν ομολογώ) του ΚΚΕ, που, όπως μας είπε, πηγαίνει κάθε χρόνο ν’ αφήσει ένα λουλούδι εκεί που σκοτώθηκε ο φίλος του. Ο άνθρωπος αυτός το πιο «ελαφρύ» που πέρασε στην ζωή του είναι ένας…ψιλοκαρκίνος. Το παρουσιάζω έτσι («ψιλο-«) γιατί πράγματι δεν φαινόταν να τον συντάραξε και πολύ ένα γεγονός που σ’ εμάς έχω δει ν’ ανατρέπει κυριολεκτικά ζωές, χωρίς απαραίτητα να υπάρχει μοιραία κατάληξη ή κάποιο «κουσούρι».
Μας έλεγε λοιπόν ότι μια από τις πιο δύσκολες μάχες του ήταν όταν του είχαν στήσει ενέδρα στο δρόμο για το…σπίτι του και τελικά ξέφυγε.
Δεν ξέρω αν εμείς θα βρεθούμε να σκεφτόμαστε κάποτε αν είναι σώφρων απόφαση να πάμε σπίτι μας, να ξέρεις όμως ότι αλλιώς σκεφτόμαστε μερικά πράγματα όταν (αμπελο)φιλοσοφούμε στα γραφεία μας κι αλλιώς όταν η ζωή σου, οι ζωές των συντρόφων σου και η ζωή του λαού σου διακυβεύονται.
Άλλο παράδειγμα: Διαβάζοντας τα (ανέκδοτα) απομνημονεύματα του πατέρα ενός φίλου, έμαθα για ένα σκηνικό όπου ένας αντάρτης σκότωσε με δική του πρωτοβουλία ένα ΜΑΥ (παρακρατικοί) μαζί με ΟΛΗ την οικογένειά του. Ο άνθρωπος αυτός εκτελέστηκε από την οργάνωση γι αυτό που έκανε και η γνώμη του γράφοντα ήταν ότι ήταν μια μάλλον άδικη καταδίκη γιατί ο ήταν πολύ καλός σύντροφος που είχε υποφέρει από αυτούς (τους χίτες-ΜΑΥδες) και όταν τους έβλεπε (αντίθετα με τους στρατιώτες) «τον έπιανε αμόκ».
Σήμερα με ευκολία λες «δεν με καλύπτει το γεγονός ότι υπέφερε» ή «έλεος, τι του έφταιγε το παιδάκι του τύπου, καλά έκανε ο ΔΣΕ και τον εκτέλεσε».
Τότε θα το έλεγες με ευκολία όταν η απέναντι πλευρά δεν ήταν ο «χοντρός με το play-station» και το σαχλοκούδουνο που θέλει να κάνει τα Αγγλικά επίσημη γλώσσα, αλλά ήταν οι αρχιβασανιστές, οι μαυραγορίτες, οι ναζίδες και οι συνεργάτες τους;
Ο Στάλιν όμως και όλοι αυτοί έζησαν σε μια τέτοια εποχή. Μια εποχή όπου η ταξική και ιμπεριαλιστική σύγκρουση κορυφωνόταν σταδιακά, με ΟΛΟΥΣ τους τρόπους. Μια εποχή που η χώρα του, διαλυμένη από τον πρώτο παγκόσμιο-εμφύλιο-επεμβάσεις, πήγαινε να μπει στον δεύτερο παγκόσμιο με τους 20 εκ. νεκρούς, έχοντας το επιπλέον(!) καθήκον να χτίσει και το…σοσιαλισμό!
Γι αυτό και είπα πιο πριν ότι η θέση του (τους) ήταν απείρως πιο δύσκολη από αυτή του Λένιν.
Εκεί σε θέλω κάβουρα λοιπόν, όχι να μου λες σήμερα, 70 χρόνια μετά, ότι δεν ήταν και πολύ πρέπουσες οι συμπεριφορές εκείνης της εποχής κι ότι δεν αποτελεί δικαιολογία η «απέναντι πλευρά», οι βλέψεις και οι μέθοδοί της!
Άλλωστε όπως σου είπα και πριν: Ιδού η Ρόδος.
Ας τα καταφέρει η δική μας γενιά καλύτερα.
Να τα καταφέρει όμως, γιατί σήμερα πάνε να μας πηδήξουν οι υπεύθυνοι της χρεοκοπίας (ή «χρεοκοπίας») και οι μισοί το θεωρούν…αναπόφευκτο, περιμένοντας μπας και την γλυτώσουν από τύχη!
oldboy9
19 Μαρτίου, 2010 10:38 πμ
Τι αρουραίος φίλε μου? Εσύ λιοντάρι είσαι, σε πολλά συμφωνώ. Πατέρας, παππούς κάνανε την «θητεία» τους στην Μακρόνησο.
Αλλά δυστυχώς λάκισε ο (Πατέρας μου!) ΠΑΣΟΚος gamoto μου!
Αρουραίος
19 Μαρτίου, 2010 1:36 μμ
Μακάρι να ήταν έτσι, αλλά το να σέβεσαι το λιοντάρι δεν σε κάνει κι εσένα λιοντάρι… 🙂
MITSARAS
19 Μαρτίου, 2010 2:13 μμ
Το πιο δυνατό σημείο στο άρθρο του Ρούση το οποίο εμπεριέχεται και στις θέσεις του ΚΚΕ για το σοσιαλισμό είναι εκείνο που εκφράζει τη συνεχή διαπάλη του παλιού κοινωνικοοικονομικού συστήματος (φεουδαρχία) με το νέο (καπιταλισμός) απ’ όπου μπορούμε να συμπεράνουμε πως ακόμα και αυτό το πανίσχυρο σύστημα που λέγεται καπιταλισμός δέχτηκε μικρές ή μεγάλες ήττες μέχρι τη τελική του νίκη.
Ας πάμε και στον 20ο αιώνα και στη (προσωρινή) ήττα της οικοδόμησης του σοσιαλισμού. Δυστυχώς μετά τις δυσάρεστες εξελίξεις οι αστοί χρησιμοποιώντας όλους τους θεσμούς τους προσπαθήσαν να προπαγανδίσουν πως η οικοδόμηση του σοσιαλισμού ήταν μία δυσάρεστη παρένθεση που όμως έχει κλείσει οριστικά. Ασφαλώς οι αστοί κοιτάνε το μαγαζάκι τους το οποίοόπως φαίνεται έχει σαπίσει από τα θεμέλια. Οι θλιβεροί της υπόθεσης είναι κάποιοι πρώην που σκίζουν τα ιμάτιά τους για το σοσιαλισμό που γνωρίσαμε, στη προσπάθειά τους να προχωρήσουν σε μία αριστερή ενσωμάτωση στο σύστημα με την όποια πολιτική πρακτική. Ακόμα και ριζοσπαστικά κομμάτια της αριστεράς κάνοντας μία επιλεκτική χρήση των σοσιαλιστικών επιτευγμάτων ρίχνουν στο καλάθι των αχρήστων το σύνολο της συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου και πολλές φορές όπως σωστά επισημαίνει κι ο αρουραίος προσχωρούν στο θρησκευτικού τύπου δίπολο, καλό – κακό.
Σίγουρα δε χρειάζεται να στρουθοκαμηλίζουμε. Στις σοσιαλιστικές χώρες υπήρξαν πάρα πολλά προβλήματα και υπήρξε σταδιακή απομάκρυνση από το όραμα του σοσιαλισμού, μιας κοινωνίας χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Ο εργάτης έχασε το ρόλο του σε αυτό Όμως πρέπει να κατανοήσουμε πως ο σοσιαλισμός του μέλλοντος είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με το σοσιαλισμό του 20ου αιώνα. Κι οφείλουμε να υπερασπιστούμε το παρελθόν μας καθώς η ανθρωπότητα στο σύνολο δε βγήκε χαμένη κι αυτό μπορούμε να το διαπιστώσουμε στη σημερινή εποχή της παντοκρατορίας. Εξ’ άλλου κι ένας χημικός μέχρι να βρει την επιτυχημένη φόρμουλα θα κάνει λάθη τα οποία όμως στο τέλος θα τα υπερασπιστεί καθώς αυτά του φανερώσαν την αλήθεια και τη λύση.