Μια Εβδομάδα Αγωνίας (13-19 Ιουλίου 1936)

Posted on 18 Ιουλίου, 2012 1:02 μμ από

1


Στην Ισπανία του 1936, η νεαρά Δημοκρατία η οποία μετρά μόλις 5 χρόνια ύπαρξης πασχίζει να θέσει τις βάσεις μιας μοντέρνας δημοκρατίας.
Αλλά οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει το νέο καθεστώς για την ανάπτυξη της χώρας που λιμνάζει σε μια κοσμική οπισθοδρόμηση μοιάζουν αξεπέραστες.
Στη γερασμένη Ισπανία, πιο πολύ αγροτική παρά αστική οι κοινωνικές ανισότητες αναπτύχθηκαν σε βάθος αιώνων το μίσος ανάμεσα στις τάξεις
έχει βαθιές ρίζες και τα συμφέροντα που διακυβεύονται είναι πολύ μεγάλα.

Το Φλεβάρη  η Αριστερά,συνασπισμένη στο Λαϊκό Μέτωπο θριαμβεύει.
Οι δεξιοί αντιδρούν.
Η ακροδεξιά απαντά με άμεσες δράσεις και η αριστερά αντεπιτίθεται.
Η κοινωνική αναταραχή επιδεινώνεται.
Η πολιτική βγαίνει κυριολεκτικά στο δρόμο.
Ακολουθούν ταραχές στις πόλεις και απόπειρες δολοφονιών και από τις 2 πλευρές.
Η ασταμάτητη κλιμάκωση της βίας κορυφώνεται τον Ιούλη με τη δολοφονία του κοινοβουλευτικού ηγέτη της ακροδεξιάς, Κάλβο Σοτέλο. *

Ο Άμπελ Πάζ  στο βιβλίο-βιογραφία “Ντουρρούτι , η κοινωνική επανάσταση στην Ισπανία» μας περιγράφει τις τελευταίες μέρες πρίν την έκρηξη του εμφυλίου.[1]

==========

    Ο Καζάρες Κιρόγκα, πρόεδρος του συμβουλίου και ο Μανουέλ Καζάνια, που είχε αντικαταστήσει τον  Αλκαρα Ζαμόρα  τον Μάη ως πρόεδρος της Δημοκρατίας έδειχναν σαν να ήταν τελείως ξένοι με την ισπανική πραγματικότητα. Ο στρατός διχασμένος δεν υπάκουγε πια στον υπουργό πολέμου, αλλά στους στρατηγούς του. Αρχηγός των διαφωνούντων ήταν ο στρατηγός Μολα. Οι φήμες για ένα πραξικόπημα άρχισαν να γίνονται θετικές. Η Φάλαγγα[2] προωθούσε τις τρομοκρατικές της δραστηριότητες για να δημιουργήσει μια κατάσταση ανασφάλειας. Δολοφόνησαν τον σοσιαλιστή δικηγόρο Χιμένεζ ντε Αζούα, αντιπρόεδρο του κοινοβουλίου.

    Οι επιθέσεις πολλαπλασιάστηκαν στη διάρκεια της εβδομάδας πριν από την εξέγερση. Οι Φαλαγγίτες δολοφόνησαν τον λοχαγό Φαρόντο, ένα μέλος των Φρουρών Εφόδου.[3] Ο μοναρχικός βουλευτής Κάλβο Σοτέλο, που ήταν φανερά ο πολιτικός εγκέφαλος της ανταρσίας, ανέλαβε την ευθύνη γι αυτό το έγκλημα δημόσια και δήλωσε στο κοινοβούλιο ότι η εξέγερση ενάντια στην Δημοκρατία είναι πλέον καθήκον. Η κομμουνίστρια βουλευτίνα Ντολόρες Ιμπαρούρι, η «Πασσιονάρια»[4], του απάντησε ότι αυτή ήταν η τελευταία φορά που η «αφεντιά του» θα μιλούσε μπροστά στο κοινοβούλιο.

Συγχρόνως ανακαλύφθηκε ένα φορτίο όπλων στην Βαρκελώνη, που προοριζόταν για τους φαλαγγίτες, καθώς και προπαγανδιστικά φυλλάδια που τα υπέγραφε ενας στρατηγός μιας μεραρχίας και κήρυσσαν κατάσταση πολέμου. Οι Καταλανικές αρχές έκαναν αμέσως γνωστά αυτά τα γεγονότα στην Μαδρίτη, όπου ο Κιρόγκα έκρινε ότι τα γεγονότα είναι ασήμαντα. Την επόμενη νύχτα, στις 12 Ιουλίου, οι φαλαγγίτες δολοφόνησαν τον λοχαγό Καστίλλο, των Φρουρών Εφόδου της Μαδρίτης, ενώ μια άλλη ομάδα κατέλαβε τον ραδιοφωνικό σταθμό της Βαλένθια και μετέδωσε μια διακήρυξη που τέλειωνε με τις λέξεις : «Ζήτω η Φάλαγγα». Οι Φρουροί εφόδου αποφάσισαν να εκδικηθούν τους αξιωματικούς τους που είχαν δολοφονηθεί. Την νύχτα της 13ης Ιουλίου, πήραν τον Καλβο Σοτέλο από το σπίτι του και το πρωί το πτώμα του βρέθηκε στο Ανατολικό νεκροταφείο.

Στις 15 η Μαδρίτη ξυπνά μέσα στην αγωνία. Επρόκειτο να γίνει η κηδεία του Σοτέλο και του Καστίλλο. Οι λόγοι πάνω από τους νεκρούς ακολουθούσαν ο ένας τον άλλο, ενώ στρατιωτικοί φορώντας τις στολές τους προχωρούσαν στους δρόμους της πρωτεύουσας φωνάζοντας εχθρικά συνθήματα για την Δημοκρατία. Η Guardia Civil [5] έφιππη τους προστάτευε και ήταν υπεύθυνη για την πορεία που θα ακολουθούσε η κηδεία του λοχαγού Καστίλλο.

Εκείνη την ώρα, ο στρατηγός Φράνκο θα έβαζε την τελευταία λέξη στην διακήρυξη του στην Σαντα Κρούζ ντε Τενερίφ, την πρωτεύουσα των Κανάριων Νήσων . Στις 17 Ιούλη έφτασε στο Μαρόκο με το προσωπικό του αεροπλάνο που το οδηγούσε ενας άγγλος τυχοδιώκτης.. Σ’ ολόκληρο το ισπανικό προτεκτοράτο οι λεγεωνάριοι είχαν καταλάβει ορισμένες θέσεις όπως είχε συμφωνηθεί. Αλλά στις κυριότερες πόλεις είχαν συναντήσει αντίσταση από τους εργάτες. Στην πραγματικότητα ο πόλεμος είχε μόλις αρχίσει. Η Ισπανία βρέθηκε χωρισμένη σε δυο στρατόπεδα. Στο ένα οι φασίστες, που τους υποστήριζαν τα ολοκληρωτικά καθεστώτα της Γερμανίας και της Ιταλίας και στο άλλο, ο λαός, στον οποίο η Γαλλική κυβέρνηση είχε υποσχεθεί ότι θα στείλει όπλα, γιατι η έκβαση του πολέμου θα εξαρτιόταν από τα όπλα.

Στην Βαρκελώνη, από τις 13 Ιούλη, η CNT και η FAI [6]είχαν καταστρώσει το αμυντικό τους σχέδιο. Μετα από κάθε μέρα δουλειάς οι αγωνιστές συγκεντρώνονταν σε διαφορα σημεία, οπου θα μπορούσαν να χτυπήσουν τους στασιαστές όταν θα ερχόταν η ώρα.

Marina Ginestα. Πολιτοφύλακας της κομμουνιστικής νεολαίας στην ταράτσα του ξενοδοχείου Colon.

Στις 14 Ιούλη, ο Ντουρρούτι [7] βγήκε από το νοσοκομείο όπου είχε μπεί για μια εγχείρηση. Πήρε μέρος σε μια συνεδρίαση Ολομέλειας της Αμυντικής Επιτροπής της  CNT – FAI. Ο Λουίς Κομπανύς [8] έστειλε τον Περέζ Φαρας έναν έμπιστο απεσταλμένο να ρωτήσει με τρόπο την CNT ποια θα ήταν η στάση της απέναντι σε μια φασιστική ανταρσία. Του απάντησαν ότι η CNT θα βρίσκονταν στα πόστα μάχης και ο Ντουρρουτι είπε « Δεν μπορούμε να αντιτάξουμε τα σωματα των αγωνιστών στα όπλα του εχθρού. Τι μετρα σχεδιάζετε να πάρετε ετσι ωστε να μπορέσουμε να οπλίσουμε τους άντρες μας;» Ο Περέζ Φαρας συσκέφτηκε με τον Κομπανύς που παρέμενε ασαφής. Ο τελευταίος ικανοποιήθηκε με το να αφήσει  να γίνει γνωστό ότι δεν είχε απόθεμα όπλων διαθέσιμο αλλα την τελευταία στιγμή θα προσπαθούσε οπωσδήποτε να εξοπλίσει τους αγωνιστές.

Αυτή η δήλωση εξόργισε τον Ντουρρούτι, που προσπάθησε να μαντέψει τα σχέδια του Κομπανύς. Μήπως προσπαθούσε να εξουδετερώσει τη CNT και την FAI; Ο Κομπανύς ήξερε από τα γεγονότα του Οκτώβρη, ότι η παρέμβαση της εργατικής τάξης ήταν αναπόφεκτη και ότι χωρίς την υποστήριξη της η Τζενεραλιτατ[9] μόνη της δεν θα μπορούσε να αντισταθεί στις επιθέσεις των φασιστών. Οι αιματηρές συγκρούσεις που είχαν μόλις αρχίσει στην Μαδρίτη, προειδοποίησαν τον Κομπανύς ότι η ώρα της εξόφλησης των λογαριασμών πλησίαζε.

Την νύχτα της 16ης Ιούλη έγινε η περιφερειακή συγκέντρωση της CNT. Οι αγωνιστές αποφάσισαν να εδραιώσουν μια στενή συνεργασία μεταξύ όλων των προλεταριακών δυνάμεων που απειλούνταν από τους φασίστες και να ξεπεράσουν τις διαφορές που τους έφερναν σε αντίθεση μεταξύ τους.

Η CNT πήγε πάλι στην Τζενεραλιντάτ για να ζητήσει όπλα, αλλά για μια ακόμα φορά ο Κομπανύς απάντησε ότι δεν είχε κανένα.

« Δε ζητήσαμε 30.000 όπλα, που μας ήταν απαραίτητα για να οπλίσουμε τους αντρες μας, αλλα μόνο 1000 για να μπορέσουμε να ριχτούμε στον αγώνα και να συντρίψουμε την φασιστική ανταρσία. Αλλα δεν πήραμε κανένα. Καταλάβαμε πολύ καλά ότι να οι πολιτικοί φοβόντουσαν τον φασισμό, φοβόντουσαν πολύ περισσοτερο τον οπλισμένο λαό. Από τις 17 μεχρι τις 18 Ιούλη η αντιπροσωπεία της CNT –  FAI μαζί με τον Καταλανό υπουργό εσωτερικών οργάνωσαν, όπως είχε συμφωνηθεί, την υπεράσπιση της Βαρκελώνης και δημιούργησαν συνομοσπονδιακές ομάδες που είχαν μετατραπεί κι ολας σε ενοπλες εργατικές πολιτοφυλακές, για να παρακολουθούν την πόλη. Ωστόσο η αστυνομία της Τζενεραλιντάτ επιτέθηκε στις περιπόλους μας και ατέλειωτα τηλεφωνήματα μας πληροφορούσαν ότι ο τάδε και ο δείνα σύντροφος είχαν συλληφθεί επειδή οπλοφορούσαν. Επεμβαίναμε αμέσως και πάντα καταφέρναμε να έρθουμε σε μια συμφωνία με την αστυνομία. Αλλα δεν σκίζεται η καρδιά σου όταν συνειδητοποιείς ότι τις παραμονές της 19ης Ιούλη, έπρεπε ακόμα να αφιερώνουμε όλες μας τις προσπάθειες για να κρατήσουμε τα λίγα όπλα που είχαμε στην διάθεση μας;»

Οι δημόσιες αρχές υποσχέθηκαν στους εργάτες ότι θα τους έδιναν όπλα την κατάλληλη στιγμή. Η ενημέρωση διαμέσου του τύπου ελεγχόταν αυστηρά, γιατι η κυβέρνηση ήθελε να κανει τον λαό να πιστεύει ότι ελέγχει την κατάσταση.. Στις 17 Ιουλίου , η λογοκρισία απαγόρευσε την δημοσίευση στην «Σολινταρινταντ Ομπρέρα» [10]  ενός μανιφέστου, που έδινε οδηγίες στον λαό. Το απόγευμα η περιφερειακή επιτροπή της FAI αντέδρασε δημοσιεύοντας το κείμενο σε ένα φυλλαδιο που μοιράστηκε στους δρόμους της Βαρκελώνης και σε όλη την περιοχή. Οι οδηγίες ήταν ξεκάθαρες: οι αναρχικές ομάδες και η Αντιεξουσιαστική νεολαία έπρεπε να ενωθούν με τις αμυντικές επιτροπές της CNT για να σχηματίσουν ένα κοινό μέτωπο.

    Οι εργάτες είχαν καταλάβει ότι η Καταλανική κυβέρνηση δεν θα όπλιζε ποτέ τον λαό. Συνεπώς συνέχισαν τη δράση τους χωρίς να υπολογίζουν πλέον σ’ αυτή. Η πρωτοβουλία πάρθηκε από το σωματείο των Εργατών Μεταφορών που είχε της έδρα του στην Ράμπλα ντε Σαντα Μόνικα, κοντά στο λιμάνι. Ένας ναύτης, ο Χουάν Γιάγκουε δήλωσε ότι ήταν γελοίο να περιμένουν περισσότερο κι ότι αν κινιόντουσαν γρήγορα θα μπορούσαν να πάρουν στην κατοχή τους τα 200 όπλα που βρίσκονταν στα αμπάρια των πλοίων. Δυο πλοία, το « Μαρκ ντε Κομίλλας» και το «Μαγκαλάνε» καταλήφθηκαν με έφοδο. Τα διακόσια όπλα που βρέθηκαν, μοιράστηκαν στους αγωνιστές των συνδικάτων μεταφορών και μεταλλουργών.

Μόλις πληροφορήθηκε αυτή την πράξη, ο Εσκοφέτ, ο αρχηγός της αστυνομίας, έδωσε διαταγή σ’ ένα λοχαγό των Φρουρών εφόδου να ξαναπάρει τα όπλα. Ο στρατιωτικός που πήγε στο συνδικάτο Μεταφορών πήρε αυτή την απάντηση από τον γραμματέα του, Μπενχαμιν Σάντσεζ: «Η Τζενεραλιτατ αρνείται να οπλίσει τον λαό προφασιζόμενη ότι δεν έχει όπλα. Και όταν οι εργάτες δείχνουν ότι τα όπλα αυτά υπάρχουν, η κυβέρνηση θέλει να αφοπλίσει τους εργάτες. Τα όπλα βρίσκονται σε καλά χέρια, ρώτησε τους εργάτες αν θέλουν να σου τα δώσουν πίσω»

Φυσικά όλοι οι εργάτες αρνήθηκαν. Φαινόταν ότι δεν θα μπορούσαν να αποφύγουν την σύγκρουση, όταν έφτασε ο Ντουρρούτι στο συνδικάτο και είπε στον λοχαγό «Υπάρχουν μερικές φορές στη ζωή που δεν μπορείς να εκτελέσεις μια διαταγή, χωρίς να έχει σημασία πόσο ψηλά στέκεται αυτός που σου την έδωσε. Διαμέσου της ανυπακοής είναι που εκπολιτίζεται ο ανθρωπος. Στην περίπτωση σου λοιπόν εκπολιτίσου με το να ενωθείς με τον λαό. Οι στολές πια δεν σημαίνουν τίποτε. Δεν υπάρχει καμία άλλη αρχή εκτός από την επαναστατική τάξη και αυτή απαιτεί να μείνουν τα όπλα στα χέρια των εργατών»

Ο λοχαγός πείστηκε και έφυγε, παίρνοντας μαζί του μια ντουζίνα από άχρηστα όπλα, σαν απόδειξη των ενεργειών που είχε κάνει.

Η Σολινταριντάντ Ομπρέρα της 18ης Ιούλη δημοσίευσε ότι της επέτρεψε η λογοκρισία για τα γεγονότα του Μαρόκου. Αλλά σε άλλες εκδόσεις είχαν δοθεί πληροφορίες για να κάνουν τον λαό να πιστέψει ότι η κυβέρνηση έλεγχε τέλεια την κατάσταση. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας μαθεύτηκε ότι η φασιστική ανταρσία θα γινόταν το βράδυ του Σαββάτου προς την Κυριακή. Αυτά τα νέα είχαν έρθει από τους κατασκόπους της CNT στους στρατώνες. Επιπλέον είχαν συλλάβει έναν στρατιωτικό της Guardia Civil που μετέφερε ακριβείς πληροφορίες για την ανταρσία. Καθώς και την ώρα που θα γινότανε, στις 5 το πρωί της 19ης Ιούλη

Η περιφερειακή επιτροπή της CNT έκανε 3 σημαντικές συγκεντρώσεις  και πήραν μέρος σ’αυτές χιλιάδες εργάτες. Όσο για τον πρόεδρο της Τζενεραλιτατ της Καταλονίας, Λουίς Κομπάνυς , απόταξε μερικούς στασιαστές αξιωματικούς. Στους στρατώνες είπαν ότι δεν ήταν πια απαραίτητο να υπακούουν στις διαταγές των αξιωματικών τους. Αυτό το μέτρο δεν είχε κανένα άλλο αποτέλεσμα παρά να προειδοποιήσει τους στασιαστές, επειδή τα στρατεύματα ήταν τελείως αποκομμένα και δεν μπορούσαν να επικοινωνήσουν με τους άλλους. Οι δημοκρατικοί στρατιωτικοί είχαν ήδη συλληφθεί από τους στασιαστές.

    Στις 11:30 το πρωί η CNT πληροφόρησε την Καταλανική κυβέρνηση ότι προχωρούσε και ότι θα κάτασχε όλα τα όπλα που είχαν απομείνει στην πόλη καθως και τα αυτοκίνητα που ήταν απαραίτητα για την διασύνδεση ανάμεσα στις διάφορες συνοικιακές επιτροπές. Η Βαρκελώνη ήταν ήδη γεμάτη με αυτοκίνητα που είχαν πάνω τους γραμμένο το ακρώνυμο «CNT-FAI». Για να έχουν ασφάλεια στις επαφές τους χρησιμοποιούσαν συνδικαλιστικές ταυτότητες καθώς και ταυτότητες των αριστερών κομμάτων.

Σχεδόν τα μεσάνυχτα ο στρατηγός Αράγκουρεν, διοικητής της Guardia Civil έφτασε στο σπίτι του προέδρου της Τζενεραλιτάτ , όπου βρήκε τον Κομπανύς μαζί με μια αντιπροσωπεία της CNT, που απαιτούσε να αφοπλιστούν οι μισοί από τους φρουρούς Εφόδου για να οπλιστούν οι εργάτες. Ο Κομπανύς δήλωσε ότι οι Φρουροί του ήταν αξιόπιστοι και υποσχέθηκε για μια ακόμη φορά ότι θα τους έδινε όπλα όταν έφτανε η ώρα. Ο Ντουρρούτι τον διέκοψε : «Δεν είναι ώρα για να βγάζουμε λόγους. Είναι απαραίτητο να δράσουμε. Αρνούμαστε να γίνουμε θύματα του φασισμού από την ξεροκεφαλιά ενός πολιτικού. Από δω και πέρα η CNT και η FAI θα αναλάβουν την ηγεσία του αγώνα.

Ο Φρανσίσκο Ασκάσο πήγε αμέσως στο συνδικάτο Οικοδόμων, όπου κάλεσε τους εργάτες στον αγώνα. Ο Ντουρρούτι μίλησε στα προάστια του Σεν Μαρτίν, Σαν Άντρες και Πουέμπλο Νουέβο. «Σύντροφοι, τα όπλα είναι στα χέρια των φασιστών. Πρέπει να τα πάρουμε». Ο Γκαρθία Ολιβέρ πήγε στους εργάτες των προαστίων του Σαντ, της Χοσπιταλετ και της Λα Τοράσα.

Η Σολινταριντατ Ομπρέρα βγήκε από το πιεστήριο με τους παρακάτω τίτλους

«Στη Σεβίλλη, οι φασίστες πυροβολούν τ’ αδέρφια μας!

Στην Κόρδοβα ο στρατός στασίασε.

Στο Μαρόκο πολεμάνε στους δρόμους.

Αυτός που δεν εκπληρώνει το επαναστατικό του καθήκον είναι προδότης της λαικής υπόθεσης.

Ζήτω ο Αντιεξουσιαστικός Κομμουνισμός»

Στις 2 το πρωί ο Γκαρθία Ολιβέρ και ο Ντουρρούτι μπήκαν στο αρχηγείο της αστυνομίας όπου για μια ακόμη φορά ζήτησαν από τον Εσκοφέτ να αφοπλίσει τους  Φρουρούς εφόδου. Αυτός αρνήθηκε. Όσο για τον Σαντιγιάν και τον Ασκάσο, ήταν μαζί με τον γραμματέα του Υπουργείου Εσωτερικών, τον Εσπάνια, και παρακαλούσαν να τους δώσουν όπλα αλλα χωρίς επιτυχία.

Έκείνη την ώρα στους στρατώνες του πεζικού στην Πετράλμπες, ο διοικητής Λόπεζ Αμορ, φυλάκιζε τον συνταγματάρχη και ανέλαβε την αρχηγεία του συντάγματος που είχε στασιάσει. Οι στρατιώτες συγκεντρώθηκαν στην αυλή και περικυκλώθηκαν από φαλαγγίτες που είχαν μπει το πρωι και είχαν φορέσει στολές. Ο Λόπεζ Αμόρ είπε στους στρατιώτες « Οι Αναρχικοί επαναστάτησαν για να ανατρέψουν την Δημοκρατία. Ο στρατός πρέπει να επέμβει ένοπλα για να υπερασπίσει το καθεστώς στο οποίο ορκίστηκε πίστη. Ζήτω η Δημοκρατία….»

Στην Κάγιε Λεπάντο το Σύνταγμα πεζικού του Σαντιάγκο ήταν έτοιμο για δράση. Οι πυροβολητές του Κεντρικού Πάρκου του Σαν Αντρέ, μαζί με τους οποίους είχαν ενωθεί και χίλιοι φαλαγγίτες, ετοιμαζόντουσαν να στήσουν τα κανόνια τους στην Πλάζα ντε Καταλούνια. Η μόνη μονάδα που φαινόταν να είναι ουδέτερη ήταν το Σύνταγμα πεζικού της Μπανταγιόζ, που είχε στις γραμμές του αρκετούς δημοκράτες αξιωματικούς. Οσο για το κέντρο πυροβολικού στην Αταραζάνα ήταν σχεδόν ολόκληρο στα χέρια των φασιστών. Ωστόσο, την τελευταία στιγμή, οι λοχίες Μανζάνα και Γκόρντο κατάφεραν να ανοίξουν μια κρυφή πόρτα και να δώσουν όπλα στον λαό.

Τα κτήρια της Επιμελητείας, που ήταν απέναντι από τον στρατώνα Αταραζάνα, είχαν μόνο λίγους στρατιώτες κάτω από τις διαταγές του λοχαγού Μόλα, αδερφού του Στρατηγού. Ωστόσο αυτή η θέση ήταν σημαντική γιατί  έλεγχε την πορεία των εργατών που έρχονταν ή από το λιμάνι ή από τα προάστια του Σανς. Όσο οχυρό του Μοντχουιτς, δέσποζε στην πόλη με τα κανόνια του. Η ναυτική βάση ήταν δισταχτική. Το αεροδρόμιο του Πρατ έμεινε πιστό στην Δημοκρατία, αλλα μερικοί πιλότοι είχαν λιποτακτήσει παίρνοντας μαζί τα καλύτερα αεροπλάνα και ενώθηκαν με τις δυνάμεις του στρατηγού Μολα στον Βορά. Στο στρατηγείο ο Λάνο ντε λα Ενθομιέντα, στρατιωτικός διοικητής της περιοχής, βρέθηκε ουσιαστικά αιχμάλωτος του ίδιου του  επιτελείου του, πήγε με το μέρος των στασιαστών. Όμως δεν μπόρεσαν οι στασιαστές να τον αναγκάσουν να υπογράψει ένα έγγραφο με το οποίο κηρυσσόταν Κατάσταση Πολέμου. Τέλος στα μοναστήρια και τις εκκλησίες, οι οπλισμένοι παπάδες περίμεναν το σύνθημα για να ανοίξουν πυρ εναντίον του λαού.

Αυτή η κατάσταση στις δύο το πρωί. Στις τρείς, ο ραδιοφωνικός σταθμός της Βαρκελώνης έκανε έκκληση στον λαό της Γαλλίας. λέγοντάς του για τον κίνδυνο που απειλούσε τις ισπανικές μάζες.

    Η Αμυντική επιτροπή της CNT είχε συγκεντρωθεί στο αρχηγείο της Πουέμπλο Νουέβο, όπου δύο φορτηγά είχαν εξοπλιστεί για να εξυπηρετήσουν το κινητό προσωπικό. Μέσα σ’ αυτά τα φορτηγά μια ντουζίνα από μέλη των “Nosotros” [11] πήραν τις θέσεις τους, ανάμεσα τους ο Ντουρρούτι, ο Ασκάσο, ο Γκαρθία Ολιβέρ, ο Γκρεγκόριο Χοβερ, ο Αουρέλιο Φερνάντεζ. Όταν έμαθαν ότι το σύνταγμα πεζικού της Πετράλμπα και το ιππικό της Μοντέσα άρχισαν να κινούνται, τα δυο φορτηγα της CNT-FAI ξεκίνησαν ανεμίζοντας την κόκκινη και μαύρη σημαία. Οι εργατικές περίπολοι τοποθετήθηκαν κατά μήκος του δρόμου απ’ όπου θα περνούσαν τα φορτηγά, καταλαβαίνοντας ότι η ώρα της Επανάστασης είχε φτάσει. Η CNT και η FAI είχαν κατέβει στους δρόμους. Τα φορτηγά κατηφόρισαν προς την Βία Λαιετάνα κάτω από τα μάτια του λοχαγού Εσκοφέτ, που στέκονταν στο μπαλκόνι του αρχηγείου της αστυνομίας.

Την ίδια στιγμή, με τις συμβουλές του Ντουρρούτι, οι λιμενεργάτες, είχαν οργανώσει μια εντυπωσιακή διαδήλωση γύρω από το μέγαρο της Τζενεραλιντάτ. Και φώναζαν να τους δώσουν όπλα. Ο Υπουργός Εσωτερικών, Εσπάνια δεν ήξερε πια τι να κάνει : οι Φρουροί Εφόδου έριχναν ερωτηματικά βλέμματα ο ένας στον άλλο, χωρίς να ξέρουν τι πορεία να ακολουθήσουν. Ξαφνικά ένας απ’ αυτούς έβγαλε το πιστόλι του και το έδωσε σε ένα εργάτη. Ύστερα τον μιμήθηκαν και  οι άλλοι.

Αφού πέρασαν την οδό Φοντανέλα, τα φορτηγα έφτασαν στην Ραμπλας και στην Πλάσα Άρκο Τεάτρο, όπου οι εργάτες μεταφορών είχαν στήσει δύο σημαντικά οδοφράγματα. Αυτά είχαν τοποθετηθεί πολύ στρατηγικά καθώς δέσποζαν στο Πασέο ντε Κολόν, που ήταν η είσοδος από το λιμάνι και έλεγχε την προσέγγιση των στρατευμάτων. Ένα μέλος από το επιτελείο της CNT – FAI, με την βοήθεια του λοχία Γκόρντο εγκαταστάθηκε σ’ αυτό το οδόφραγμα.

Η άλλη ζωτική θέση ήταν στην έδρα του συνδικάτου Οικοδόμων στην παλιά “Casa Campo” που γρήγορα θα γινόταν “Casa de la CNT – FAI”.

Τα πιο αφοσιωμένα στοιχεία της εργατικής τάξης βρίσκονταν στους δρόμους και είχαν καταλάβει τις μάχιμες θέσεις τους.

Ήταν πέντε το πρωί της 19ης Ιούλη του 1936……

Σημειώσεις

* Εισαγωγή της Ταινίας Las Casas Espaniolas

[1] Αμπελ Πάζ : Αναρχικος αγωνιστής και ιστορικός συγγραφέας, που είχε την τύχη να ζήσει από κοντά και από τα μέσα την Ισπανική Επανάσταση και όλη την μετέπειτα πορεία του αναρχικού κινήματος και συγγραφέας ιστορικών βιβλίων, ανάμεσα σε άλλα της βιογραφίας του Buenaventura Durruti. ( Indymedia )

[2] Η Φάλαγγα: φασιστική οργάνωση που ίδρυσε ο γιός του δικτάτορα Πρίμο ντε Ριβέρα

[3] Φρουροί Εφόδου: Μονάδες χωροφυλακής,γνωστές για την βία τους.

[4] Ντολόρες Ιμπαρούρι, η «Πασσιονάρια» : Υπήρξε ηγετική μορφή των Ισπανών Κομμουνιστών και ήταν γνωστή ως Πασιονάρια (Λουλούδι του πάθους).  Βουλευτής των Κομμουνιστών από το 1936, έμεινε γνωστή στην ιστορία για τη σθεναρή αντίστασή της κατά του φασισμού κατά τη διάρκεια του Ισπανικού εμφυλίου, καθώς και για τα σύνθηματά της «Είναι καλύτερα να πεθαίνεις όρθιος, παρά να ζεις γονατιστός» και «Είναι καλύτερα να είσαι χήρα ενός ήρωα, παρά σύζυγος ενός δειλού». (wikipedia)

[5] Guardia Civil είναι η ισπανική χωροφυλακή.

[6] CNT(Confederation National del Trabajo – εθνική συνομοσπονδία εργατών)

FAI ( Federación Anarquista Ibérica – Ιβηρική Αναρχική Ομοσπονδία )

[7 ]Μπουεναβεντούρα Ντουρρούτι El Solidario

[8]  Λουίς Κομπανύς : ο πρόεδρος της Καταλανικής Generalidat

[9] Τζενεραλιντατ : η αυτόνομη σε ορισμένους τομείς κυβερνηση της Καταλονίας. (wikipedia)

[10] Σολινταρινταντ Ομπρέρα : εφημερίδα (μτφ Εργατική αλληλεγγύη) ήταν η φωνή της CNT.

[11] «Nosotros”  : αναρχική ομάδα γνωστή για τις εξεγέρσεις και ληστείες τραπεζών. Ειναι οι παλιοί Solidarios των Ντουρρούτι, Ασκάσο και ολιβέρ.

Στην πλατεία του χωριού μου, είπε ο αγρότης αφέντης

«Τα παιδιά μας θα γεννηθούν με σηκωμένη την γροθιά

Αυτή η γή δεν είναι δική μου,αυτή η γή είναι ο αφέντης

Την ποτίζω με τον ιδρώτα μου, την δουλέυω με τα χέρια μου

Αλλά πες μου σύντροφε, αν αυτή η γή είναι ο αφέντης

γιατί δεν είδαμε ποτέ να την οργώνουν;

Με το άροτρό μου σκάβω,με το άροτρο μου γράφω

σελίδες σκαβω στην γή, φτώχειας και ιδρώτα…. «

Διαβάστε  το αφιέρωμα του Rising Galaxy :

Κοινωνική Επανάσταση στην Ισπανία 

19 Ιουλίου 1936 

Ζώντας την Ουτοπία

Μανικάκος

Μια Εβδομάδα Αγωνίας (13-19 Ιουλίου 1936)