Του Ιουλιανού
Πως άνοιξε ο δρόμος.
Μετά την χρεοκοπία της Ελλάδας (1932) ακολουθεί πολιτική και κοινωνική επιδείνωση. Ο Βενιζέλος και οι αξιωματικοί του προχωρούν σε πραξικόπημα τον Μάρτιο του ’35. Το πραξικόπημα όμως αποτυγχάνει. Πνίγεται από τις σφοδρές αντιδράσεις του λαού, μα και από την άρνηση αρκετών στρατιωτικών να το στηρίξουν. Το αστικό πολιτικό σύστημα είναι έτοιμο να καταρρεύσει. Μπροστά σε αυτήν την κατάσταση ήταν ζήτημα χρόνου να συμφωνήσουν οι αρχηγοί των αστικών κομμάτων. Στις 1-4-1935 διαλύουν την Βουλή και στις 5 Μαΐου σε στρατοδικείο-οπερέτα καταδικάζονται ερήμην σε θάνατο οι Βενιζέλος, Πλαστήρας, Κούνδουρος. Όσοι όμως παραβρέθηκαν στην «δίκη» (Καφαντάρης, Σοφούλης, Παπαναστασίου και άλλοι), απαλλαχτήκαν λόγω «πλήρους συγχύσεων». Ως τρελοί δηλαδή.
Παρά λοιπόν τα στρατοδικεία και τις πομπώδεις αποφάσεις, τίποτα δεν εμπόδισε τους πολιτικούς αυτούς να προβούν λίγο αργότερα σε πολιτικές πράξεις. Στις 9 Ιουνίου προκηρύσσονται εκλογές με το πλειοψηφικό σύστημα και με την ευγενική χορηγία του Στρατού. Το βενιζελικό κόμμα δεν πήρε μέρος στις εκλογές τις οποίες κέρδισε το Λαϊκό κόμμα του Κονδύλη. Ο Ι.Μεταξάς έβγαλε 7 βουλευτές. Ο Κονδύλης απ’ την φασιστική Ιταλία όπου πραγματοποιούσε επίσημη επίσκεψη δηλώνει:
«Εδημιουργήσατε ένα νέον καθεστώς το οποίο εμιμήθη ήδη η Γερμανία, και εις όλα τα Έθνη υπάρχουν ήδη φασιστικοί πυρήνες οι οποίοι αργά ή γρήγορα θα επιβληθούν. Ζήτω ο Ντούτσε».
Στις 10 του Οκτωβρίου του ‘35 ο Κονδύλης καταργεί την Δημοκρατία και ορίζει λέει Δημοψήφισμα για την επάνοδο του Βασιλιά. Ο καταδικασμένος σε θάνατο Βενιζέλος σε συνεννόηση με τους Άγγλους πάτρωνες του (Σερ Αρθούρο Κρώσφιλδ) συναινεί με τον Κονδύλη. Εκτός ΚΚΕ, όλοι παίρνουν μέρος στο δημοψήφισμα λόγω συναίνεσης και Εθνικού συμφέροντος. Αποτέλεσμα: 97,8% υπέρ του βασιλιά Γεωργίου. Η Καθημερινή η οποία αποκαλούσε τον Βασιλιά πριν το «δημοψήφισμα» «εστεμμένο φελλό» μετά την διεξαγωγή του γράφει στον Γεώργιο: «Βεβαιωθείτε ότι ο Λαός μοχθεί εργάζεται βασανίζεται δια να κερδίσει τον άρτον και επανέρχεται τη νύχτα κάθιδρος εις τον οίκον του, θα αναρτήσει την εικόνα Σας με τα Εικονίσματα των Αγίων.»
Όμως ο λαός πεινά. Ξεσπούν πανεργατικές απεργίες. Ένοπλοι κολίγοι έρχονται σε ανοικτές συγκρούσεις με τον Στρατό, η ανεργία καλπάζει. Υπάρχουν νεκροί αγωνιστές. Στις 27-4-1936 ο τρελός σύμφωνα με το δικαστήριο Παπαθανασίου, λέει στην Βουλή: «Δια αυτούς τους λόγους (εξέγερση του λαού) έχω την πεποίθησιν ότι δια να σταματήσει αυτή η αποσυνθετική εξέλιξις, επιβάλλετο να δώσει τα χέρια ο πολιτικός κόσμος, να συνεργαστούν τα μεγαλύτερα κόμματα». Υπάρχουν όμως διαφωνίες, κάτι που δεν ανέχεται ο βασιλιάς και έτσι διορίζει κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Δερμετζή ο οποίος τοποθέτησε στο υπουργείο Στρατιωτικών τον Ι. Μεταξά, η οποία κυβέρνηση θα διενεργούσε εκλογές.
Το Γενάρη του 1936, έγιναν οι εκλογές με απλή αναλογική γιατί λόγω της εξέγερσης του λαού δεν ήθελαν μονοκομματικές κυβερνήσεις. Το ζητούμενο ήταν η συναίνεση. Πρώτο κόμμα αναδείχτηκε το «Λαϊκό Κόμμα» του Τσαλδάρη, που εξέλεξε 143 βουλευτές, ενώ το κόμμα των «Φιλελευθέρων» του Σοφούλη εξέλεξε 142. Το «Παλλαϊκό Μέτωπο» (συνεργασία ΚΚΕ – ΑΚΕ), έβγαλε 15 έδρες. Έτσι, ο Σοφούλης άρχισε επαφές με τον Τσαλδάρη, αλλά δεν επιτεύχθηκε συνεργασία. Ο Τσαλδάρης ζητούσε από το ΚΚΕ την υποστήριξή του στη Βουλή για να σχηματίσει αυτός κυβέρνηση και όχι ο Σοφούλης. Από την άλλη, οι διαπραγματεύσεις «Παλλαϊκού Μετώπου ΚΚΕ – ΑΚΕ» και «Κόμματος Φιλελευθέρων» κατέληξαν στο «Σύμφωνο Σοφούλη – Σκλάβαινα», το οποίο δεν τηρήθηκε από τους «Φιλελεύθερους» και δημοσιοποιήθηκε από το «Παλλαϊκό Μέτωπο».
Με βάση το «Σύμφωνο Σοφούλη – Σκλάβαινα», το «Παλλαϊκό Μέτωπο» θα έδινε ψήφο ανοχής στην κυβέρνηση Σοφούλη και στο προεδρείο της Βουλής, ενώ η κυβέρνηση θα ακύρωνε αναδρομικά τη διάταξη του εκλογικού νόμου που αφαιρούσε τα εκλογικά δικαιώματα όσων είχαν καταδικαστεί με το «Ιδιώνυμο», θα καταργούσε τις επιτροπές ασφάλειας, θα έδινε αμνηστία σ’ όλους τους πολιτικούς κρατούμενους, τους εξόριστους, θα διέλυε τις φασιστικές οργανώσεις, θα καθιέρωνε ως πάγιο εκλογικό σύστημα την απλή αναλογική, θα μείωνε την τιμή του ψωμιού, θα απαγόρευε την προσωποκράτηση για οφειλές προς το Δημόσιο μέχρι 3.000 δρχ., θα προχωρούσε στην εφαρμογή της Κοινωνικής Ασφάλισης, και θα καθιέρωνε 5χρονο χρεοστάσιο χωρίς όρους για τα χρέη των αγροτών σε τράπεζες και ιδιώτες.
Στις 13 Απρίλη πέθανε ο Δεμερτζής. Ο βασιλιάς όρισε πρωθυπουργό τον Ι. Μεταξά. Τον όρκισε το ίδιο απόγευμα, δίχως να πάρει τη γνώμη της Βουλής! Παρ’ όλ’ αυτά όλα τα αστικά κόμματα έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση Μεταξά! Μόνο οι βουλευτές του ΚΚΕ την καταψήφισαν, όπως και οι Γ. Παπανδρέου, Κ. Βλαχοθανάσης και Ανδρ. Δενδρινός. Υπήρξαν και 4 αποχές. «Υπέρ» ήταν 241 ψήφοι. Στις 30 Απρίλη, η Βουλή ενέκρινε ψήφισμα, με το οποίο διέκοπτε τις εργασίες της για πέντε μήνες μέχρι τις 30 Σεπτέμβρη.
Όμως οι κοινωνικοί αγώνες των εργαζομένων οξύνονται. Στις 9 Μαΐου στις εργατικές διαδηλώσεις στην Θεσσαλονίκη δολοφονούνται 12 διαδηλωτές και 300 τραυματίζονται από παραστρατιωτικές φασιστικές ομάδες και από την χωροφυλακή του ναζιστή υπουργού εσωτερικών Σκυλακάκη. Οι εργαζόμενοι αντιδρούν ακόμα πιο έντονα και γίνονται μεγάλες και αιματηρές συγκρούσεις σε Βόλο, Καβάλα, στον Πειραιά και αλλού. Τα αστικά κόμματα ζητούν από τον Μεταξά να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του. Αρχίζουν να κυκλοφορούν φήμες για μελλούμενη δικτατορία. Ο Πλαστήρας γράφει στο τύπο: «…Θα ήτο τή αλήθεια ευχής έργον, εάν ήτο δυνατόν να πραγματοποιηθή ή ιδέα αυτή το ταχύτερον, διότι προσωπικώς πιστεύω, όπως πάντα και τώρα, ότι μια ηθική και αφατρίαστος δικτατορία είναι δυνατόν να σώσει την χώραν από την πλήρη αποσύνθεσιν».
Η βουλή δεν ξανάρχισε στις 30 Σεπτέμβρη τις εργασίες της, αφού στις 4 Αυγούστου 1936 κηρύχτηκε η φασιστική δικτατορία με την αιτιολογία της επικείμενης εξέγερσης, αφού είχαν κηρύξει γενική απεργία για τις 5 Αυγούστου του ’36 τα συνδικάτα με πρόταση του ΚΚΕ. Ο φασισμός άλλωστε είναι ο βίαιος τρόπος που διαθέτει ο καπιταλισμός για να αντιμετωπίσει την διάβρωση του κοινοβουλευτισμού χωρίς να απειληθεί το οικονομικό σύστημα της καπιταλιστικής οικονομίας και χωρίς να χάσει τα κεκτημένα η άρχουσα οικονομική τάξη. Κάνει αυτά που δεν θα ήθελε να πράξει ένα δημοκρατικό καθεστώς χωρίς μάλιστα να δυσαρεστεί τους «φιλήσυχους νομοταγείς» πολίτες. Όταν πετύχει τάξη και σιγή νεκροταφείου ο κοινοβουλευτισμός μπορεί να επανέλθει θριαμβευτής.
Η 4η Αυγούστου ή ο «Τρίτος Ελληνικός Πολιτισμός»
Σήμερα, όταν σκεφτόμαστε τον φασισμό και τον ναζισμό, συνειρμικά, και όχι αδικαιολόγητα, σκεφτόμαστε τον ρατσισμό, τον πόλεμο, την καταστροφή. Εκείνα τα προπολεμικά χρόνια όμως η φασιστική Γερμανία με τον σατανικό «εβραιομπολσεβικισμό» που την συνόδευε, φαινόταν σε έναν οποιονδήποτε παρατηρητή μια σταθερή και ανθούσα οικονομία που ταυτόχρονα διέθετε μια δημοφιλή κυβέρνηση που πολλά από τα κοινωνικά χαρακτηριστικά της φαινόταν ιδιαίτερα ελκυστικά. Ακόμα και στο Λονδίνο υπήρχαν ναζιστικές λέσχες και μερίδα της άρχουσας τάξης της Βρετανίας υποστήριξε ανοικτά το πολιτικό σύστημα της Γερμανίας. Είχαν φτάσει μάλιστα στο σημείο να κάνουν και παρελάσεις στους δρόμους του Λονδίνου στα πρότυπα των Γερμανικών ταγμάτων ασφαλείας. Επίσης ο κοινοβουλευτισμός στην Αγγλία χρησιμοποίησε ξεχασμένους μεσαιωνικούς νόμους ενάντια στην κομμουνιστική δραστηριότητα μα και στο ισχυρό αντιμιλιταριστικό κίνημα που δρούσε εκείνη την εποχή στην χώρα μιας και ο Α΄ παγκόσμιος πόλεμος δεν είχε ξεχαστεί…
Από το 1936 που η Ελλάδα ζούσε κάτω από ένα φασιστικό πολιτικό καθεστώς, αναζητούσε την ομοίωση με τα καθεστώτα του ναζισμού και του φασισμού που κυριαρχούσαν στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη. Από την Φιλανδία ως την Ιταλία. Την «υγειονομική ζώνη» δηλαδή απέναντι στην ΕΣΣΔ σύμφωνα με τον Τσώρτσιλ. Και μοιραζόταν το βασικό επιχείρημα των καθεστώτων αυτών του μεσοπολέμου: Την αντιμετώπιση του κουμμουνιστικού κινδύνου. Και μάλιστα όταν επιβλήθηκε από το παλάτι ο φασισμός, τις ίδιες ακριβώς μέρες ξεκινούσε στην Ισπανία ο εμφύλιος πόλεμος. Κάτι που βοήθησε την κυβέρνηση Μεταξά να διακηρύσσει ότι η Ελλάδα δεν έγινε Ισπανία και ότι σε αυτόν οφείλεται η σωτηρία της χώρας από παρόμοια δεινά. Η προπαγάνδα αυτή συνοδευόταν από καθημερινά άρθρα στις εφημερίδες με πλούσιο φωτογραφικό ρεπορτάζ από την τραγωδία της Ισπανίας. Έτσι η μεγάλη μάζα του λαού παρέμεινε απαθής.
Όπως γράφει και ο Ιστορικός της εποχής Γρηγόρης Δαφνής στο έργο του «Η Ελλάς μεταξύ δυο πολέμων»: «…αί λαϊκαί μάζαι παρέμειναν απαθείς και διότι η δικτατορία τους πρόσφερε υλικά ανταλλάγματα, ως την απόσβεσιν των αγροτικών χρεών την βελτίωσιν των ημερομισθίων, την οικονομικών σταθερότητα, και διότι τα, από του 1932 μέχρι του 1936, πολιτικά γεγονότα είχαν προκαλέσει δυσφορίαν εναντίον των κομμάτων». Και πράγματι καθιερώθηκε ελάχιστο μεροκάματο, ανεξαρτήτως ημερών απασχόλησης. Νομοθετήθηκαν οι κλαδικές συμβάσεις εργασίας, και η εφαρμογή του οκταώρου. Βέβαια οι εργοδότες δεν συμφωνούσαν και έβρισκαν «δαπανηρή» την πολιτική αυτή. Το φασιστικό καθεστώς όμως τους πρόσφερε ως αντάλλαγμα την κατάργηση των απεργιών και τον κρατικό έλεγχο του συνδικαλισμού. «…να εξασφαλίσουμε στους ενδεείς και στους πτωχούς τουλάχιστον ένα πιάτο ζεστό φαγητό και ένα κρεβάτι στο νοσοκομείο, αν αρρωστήσουν» έλεγε ο φασίστας Μεταξάς.
Τα φαινόμενα όμως απατούσαν. Η απάθεια του κόσμου σιγά- σιγά εγκαταλείπεται και παραχωρεί την θέση της στην παθητική και στην ενεργητική αντίσταση. Στην Κρήτη, το καλοκαίρι του 1938 ξέσπασε ένοπλος αγώνας ενάντια στους φασίστες που όμως πνίγηκε γρήγορα στο αίμα από τον στρατό που έστειλε ο Γεώργιος στο νησί, και βέβαια ξεσπούν και οι σκληρές διώξεις εναντίων των κομμουνιστών μα και όσων ο Μανιαδάκης θεωρούσε ότι αλληθωρίζουν προς τα αριστερά- μια και στις μεγάλες πόλεις αναπτύσσονται αντιφασιστικά κινήματα κυρίως μέσα στις τάξεις των φοιτητών- με σκοπό τον εξοβελισμό όλων αυτών των δαιμονικών και αντιχριστιανικών δυνάμεων από την πολιτική ζωή. Ωστόσο την ανοικτή Βία και τους κατατρεγμούς χρησιμοποίησαν με αυξάνοντα ρυθμό και οι κοινοβουλευτικές κυβερνήσεις. Η πρωτοτυπία του Μεταξά ήταν ότι κατήργησε τα κοινοβουλευτικά κόμματα, επέβαλε λογοκρισία στις εφημερίδες απαγορεύοντας μάλιστα να δημοσιεύουν οτιδήποτε αρνητικό για τα φασιστικά καθεστώτα της Ευρώπης που ανθούσαν και κατάργησε τα υπολείμματα των ατομικών ελευθεριών.
Η ιδεολογία όμως του «Τρίτου Ελληνικού Πολιτισμού» είχε ως βασικό χαρακτηριστικό την εδραίωση της αγγλοκινούμενης μοναρχίας και ως περίζωμα τον «ελληνοχριστιανικό πολιτισμό» που παρουσιαζόταν ότι στηρίζονταν στην αρχαία Σπάρτη και στο Βυζάντιο, όμως όλο αυτό το εθνικό μεγαλείο ήταν πιστό στις υποχρεώσεις του απέναντι στις απαιτήσεις του αγγλικού παγκόσμιου στρατηγικού συστήματος. Όσο Γερμανόφιλος και να ήταν ο Μεταξάς, τις πολιτικές και τις εξωτερικές συμμαχίες δεν τις καθορίζουν ούτε οι προσωπικές συμπάθειες ούτε οι αντιπάθειες του κάθε προσώπου. Ρυθμιστικό ρόλο παίζει η οικονομική κυριαρχία και το μονοπωλιακό κεφάλαιο, ντόπιο και ξένο. Το ελληνικό μονοπωλιακό κεφάλαιο και κυρίως το ναυτιλιακό ήταν στενά συνδεμένο μόνο με την Αγγλία. Και το πιο ισχυρό κεφάλαιο στην Ελλάδα ήταν το αγγλικό, έπειτα το γαλλικό και αμερικανικό. Η Γερμανία εκείνα τα χρόνια δεν διέθετε καμία αξιόλογη θέση πέρα από ένα 4% στις ξένες επενδύσεις. Εμπνευστής και θεμελιωτής του φασιστικού καθεστώτος της Ελλάδας ήταν ο αγγλικός ιμπεριαλισμός με τοπάρχη τον Άγγλο βασιλιά της χώρας Γεώργιο τον Β΄. Γι αυτό και ο Μεταξάς δεν έκανε βήμα πριν συμβουλευτεί τον Γεώργιο μα και τον τότε πρέσβη της Αγγλίας Μάικλ Πάλαιρετ.
Ωστόσο η φασιστική δικτατορία και ο θαυμασμός της προς τα άλλα φασιστικά καθεστώτα διευκόλυνε την διείσδυση της γερμανικής πέμπτης φάλαγγας στην Ελλάδα διαβρώνοντας κυρίως τις ένοπλες δυνάμεις. Αυτό όμως ήταν κάτι που είχε γίνει και σε άλλες χώρες μη εξαιρουμένης της Αγγλίας και της Γαλλίας. Ο αντικομουνισμός ή καλύτερα ο «εβραιομπολσεβικισμός» ήταν ο αποτελεσματικότερος σύμμαχος της φασιστικής γερμανικής κατασκοπίας.
«Θάνατος στο φασισμό»
Μέχρι το καλοκαίρι του 1940 ο πόλεμος δεν έφτασε στην Μεσόγειο, όμως είχε ήδη προκαλέσει αλλαγές στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Πολωνία, Δανία, Νορβηγία, Τσεχοσλοβακία, Ρουμανία, Ολλανδία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Αυστρία, είχαν υποταχτεί στην νέα φασιστική τάξη πραγμάτων. Και μάλιστα, πλην Πολωνίας, χωρίς να ανοίξει μύτη. Όταν όμως η Γερμανία εισέβαλε στην Πολωνία, η Αγγλία κήρυξε τον πόλεμο στην Γερμανία, που έμεινε γνωστός ως “Γελοίος Πόλεμος” (Drole de Guerre) γιατί, παρά την κήρυξη πολέμου, η μια μερίδα των εμπολέμων, οι σύμμαχοι, δεν έπαιρναν μέρος σε πόλεμο εναντίον της Γερμανίας.! Όταν δε έπεσε και η Γαλλία και μετά ακολούθησε η κυβέρνηση του Βισύ που στηρίχτηκε σε μια μεγάλη μερίδα πολιτών που έτρεφαν φασιστικά «αισθήματα», φαινόταν ότι η μοναχική και τραυματισμένη Αγγλία δεν μπορούσε επαρκώς να καλύψει τα κενά και να διατηρήσει την προηγούμενη προ του πολέμου αποικιακή ισορροπία.
Έτσι η Ιταλία θεώρησε ότι η λεκάνη της ανατολικής Μεσογείου αποτελούσε ένα απάνεμο λιμάνι. Μια ευκαιρία συσχετισμών που εκείνη την εποχή της έδιναν άπειρες δυνατότητες να παρουσιαστεί ως ισότιμος εταίρος της ναζιστικής Γερμανίας. Η κυρίαρχος όμως των ανοιχτών θαλασσών Αγγλία ουδεμία πρόθεση είχε να αφήσει ελεύθερο το πεδίο, κάτι που εκδηλώθηκε με εξαιρετικά βίαιο τρόπο σκληρά και συμβολικά, όταν ο βρετανικός στόλος επιτέθηκε και βύθισε τον Γαλλικό στόλο, των νέων συμμάχων των Γερμανών. Η Ιταλία των ρητορικών εξάρσεων του Μουσολίνι δεν πήρε το μήνυμα.
Οι Ιταλοί που από τον Απρίλιο του 1939 είχαν καταλάβει την Αλβανία, προσπάθησαν και έκαναν σαφείς τις προθέσεις τους όσο αφορούσε την Ελλάδα. Στις 12 Ιούλη 1940 ιταλικά αεροπλάνα βομβάρδισαν ένα αντιτορπιλικό και ένα βοηθητικό σκάφος του ελληνικού στόλου. Στις 30 Ιούλη βομβάρδισαν δύο αντιτορπιλικά και στις 2 Αυγούστου ένα περιπολικό. Στις εφημερίδες όμως, επικρατούσε όπως και στην κυβέρνηση σιγή ασυρμάτου. Ακόμα και όταν στις 15 Αυγούστου 1940 μία τορπίλη του ιταλικού υποβρυχίου Nτελφίνο βύθισε ξαφνικά το ελαφρύ καταδρομικό «Έλλη», που βρισκόταν έξω από το λιμάνι της Τήνου, η κυβέρνηση εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία επισήμαινε ότι το «Έλλη» βυθίστηκε από υποβρύχιο αγνώστου εθνικότητας. Γι αυτό και όταν στις 25 Οκτωβρίου το ελληνικό Εθνικό Θέατρο εγκαινίαζε τη χειμερινή του περίοδο με την παράσταση «Μαντάμ Μπατερφλάι» του Πουτσίνι από τη Λυρική Σκηνή, καλεσμένοι του Μεταξά και του Γεωργίου ήταν η ηγεσία της ιταλικής πρεσβείας, και ο γιος του Πουτσίνι με τη σύζυγό του. Το επόμενο βράδυ της 26ης Οκτωβρίου, η ιταλική πρεσβεία έδωσε δεξίωση προς τιμήν του ζεύγους Πουτσίνι, στην οποία είχε προσκληθεί σχεδόν όλος ο «καλός κόσμος» της προηγούμενης βραδιάς και φυσικά η ελληνική κυβέρνηση και η βασιλική οικογένεια. Εντούτοις, η πολιτική εκπροσώπηση της χώρας περιορίστηκε στις παρουσίες του μόνιμου υφυπουργού Εξωτερικών Νικ. Μαυρουδή και του υφυπουργού Τύπου και Τουρισμού Θ. Νικολούδη. Τα τραπέζια ήταν διακοσμημένα με ελληνικές και ιταλικές σημαίες, ενώ η τούρτα έφερε πάνω τη φράση «Ζήτω η Ελλάς».
Μετά τις 5 το πρωί της 27ης Οκτωβρίου του 1940, όταν έφυγαν και οι τελευταίοι καλεσμένοι από την ιταλική πρεσβεία, ο πρέσβης Εμμανουέλε Γκράτσι πήρε το αποκρυπτογραφημένο τηλεγράφημα. Επρόκειτο για μια τελεσιγραφική διακοίνωση της ιταλικής προς την ελληνική κυβέρνηση.
«… η Ιταλική Κυβέρνησις κατέληξεν εις την απόφασιν να ζητήση από την Ελληνικήν Κυβέρνησιν – ως εγγύησιν διά την ουδετερότητα της Ελλάδος και ως εγγύησιν διά την ασφάλειαν της Ιταλίας – το δικαίωμα να καταλάβη διά των ενόπλων αυτής δυνάμεων, διά την διάρκειαν της σημερινής προς την Αγγλίαν ρήξεως, ωρισμένα στρατηγικά σημεία του ελληνικού εδάφους. Η Ιταλική Κυβέρνησις ζητεί από την Ελληνικήν Κυβέρνησιν όπως μη εναντιωθή εις την κατάληψιν ταύτην και όπως μη παρεμποδίση την ελευθέραν διέλευσιν των στρατευμάτων των προοριζομένων να την πραγματοποιήσωσι…» Το ξημέρωμα της 28ης Οκτωβρίου βρήκε τον πρέσβη Γκράτσι να παραδίδει το τελεσίγραφο στον Μεταξά. «Όταν τελείωσε την ανάγνωση, με κοίταξε κατά πρόσωπο και μου είπε με φωνή λυπημένη αλλά σταθερή: «Alors, c’ est la querre» (σ.σ. ώστε έχουμε πόλεμο)», γράφει ο Γκράτσι.
Ο Μεταξάς βέβαια όσο αφορά την ουδετερότητα της Ελλάδας είχε γράψει: «Είμεθα ουδέτεροι εφ’ όσον χρόνον η Αγγλία θέλει να είμεθα ουδέτεροι. Τίποτα δεν κάνομε χωρίς συνεννόησιν με την Αγγλία και, τις περισσότερες φορές ό,τι κάνομε γίνεται κατά σύστασιν ή παράκλησιν της Αγγλίας. Η Ελλάς είναι ζωτικό τμήμα της αγγλικής αυτοκρατορικής αμύνης». Εντούτοις ο Μεταξάς, μπροστά στο ενδεχόμενο πολεμικής εμπλοκής της Ελλάδας με την Ιταλία, επιχείρησε να διερευνήσει τη δυνατότητα απεμπλοκής από την Αγγλία και συμβιβασμού με τις απαιτήσεις του φασιστικού μπλοκ της Ευρώπης. Να πώς ο ίδιος περιέγραψε αυτό το θέμα: «Μη νομίσητε ότι η απόφασις του ΟΧΙ πάρθηκε έτσι, σε μια στιγμή. Μην φαντασθήτε ότι εμπήκαμε στον πόλεμο αιφνιδιαστικά. ‘Η ότι δεν έγινε παν ό,τι επετρέπετο και μπορούσε να γίνει διά να τον αποφύγωμε… Εις σχετικάς βολιδοσκοπήσεις προς την κατεύθυνσιν τον Αξονος, μου εδόθη να εννοήσω σαφώς ότι μόνη λύσις θα μπορούσε να είναι μία εκουσία προσχώρησις της Ελλάδος εις τη «Νέαν Τάξιν». Προσχώρησις που θα εγένετο όλως ευχαρίστως δεκτή από τον Χίτλερ «ως εραστήν του Ελληνικού πνεύματος». Φυσικά δεν ήτο δύσκολον να προβλέψη κανείς ότι εις μίαν τοιαύτην περίπτωσιν οι Αγγλοι θα έκοβαν και αυτοί τα πόδια της Ελλάδος. Και με το δίκαιόν των… Θα εδημιουργούντο έτσι όχι δύο, όπως το 1916, αλλά τρεις αυτήν τη φοράν Ελλάδες.»
Ο Γεώργιος Καφαντάρης είχε πει με δεικτικό τρόπο για τη στάση του Μεταξά απέναντι στο ιταλικό τελεσίγραφο: «Είπε το ΟΧΙ, ο μόνος Έλληνας που θα μπορούσε να πει το ΝΑΙ» Τις αποφάσεις δεν τις επιβάλλουν οι ιδεολογικές και πολιτικές προτιμήσεις των ηγετών, αλλά τα γενικότερα συμφέροντα των κυρίαρχων τάξεων στην εσωτερική και διεθνή τους διάσταση.
«Αι ιταλικαί στρατιωτικαί δυνάμεις προσβάλλουν από την 5ην π.μ σήμερον τα ημέτερα τμήματα προκαλύψεως της ελληνο-αλβανικής μεθορίου. Αι ημέτεραι δυνάμεις αμύνονται του πάτριου εδάφους», ανακοίνωσε νωρίς το πρωί της 28ης Οκτώβρη το Γενικό Επιτελείο Στρατού. Η αντίδραση άμεση. Ο λαός πλημμύρισε τους δρόμους της Αθήνας και σχημάτιζε μεγαλειώδεις διαδηλώσεις. «Θάνατος στο φασισμό», φώναζαν ρυθμικά οι διαδηλωτές μπροστά στα μάτια των αστυνομικών. Και όσο και αν φαίνεται απρόσμενο ή αφύσικο ο λαός με χαμόγελο έγραψε την ιστορία του. Την μέρα που ξεκίνησε ο φασιστικός πόλεμος.
Βιβλιογραφία- αναφορές:
Νίκος Ψυρούκης, Γιώργος Μαργαρίτης, Εμμανουέλε Γκράτσι.
Ιωάννου Μεταξά: «Ημερολόγιο».
Επισκέπτης
27 Οκτωβρίου, 2012 7:43 μμ
Το filmακι αυτό είναι η δική μου συμβολή στο για άλλη μια φορά εξαιρετικό άρθρο
του ιουλιανού
satyrikon
28 Οκτωβρίου, 2012 1:29 πμ
Reblogged this on ΝΕΑ ΧΩΡΙΣ ΦΙΛΤΡΟ ΦΕΛΛΟΥ.
rigasgfree
28 Οκτωβρίου, 2012 3:48 πμ
Όταν ο Μεταξάς αποφάσισε να πει ΝΑΙ το έκανε…
Για όλους τους «ανιστόρητους» που θα επικαλούνταν τον ηρωισμό των Σπαρτιατών για να σκιάσουν την αφροσύνη των Μηλίων!
http://nontobenews.com/2012/02/20/metaxas-gr/
Lui Aragon
28 Οκτωβρίου, 2012 10:38 πμ
Ιουλιανέ,
ο Μεταξάς δεν ήταν που «καθιέρωσε» και την ιστορική απάτη περί ελληνορθόδοξου πολιτισμού; Που ακόμα και σήμερα «λατρεύεται»…
Ioulianos
31 Οκτωβρίου, 2012 9:27 πμ
«Εμείς ήμασταν το καθεστώς εκείνο το οποίο εμείς εκφράζουμε ιδεολογικά, το καθεστώς της 4ης Αυγούστου του Ιωάννη Μεταξά».
(Ν. Μιχαλολιάκος, ΣΚΑΪ, 24/10/2012).
Γιανκα
31 Οκτωβρίου, 2012 9:36 πμ
1) Ο Μεταξάς ήταν αυτός που το 1936, λίγους μήνες πριν κηρύξει επίσημα τη φασιστική δικτατορία, είχε διοριστεί πρωθυπουργός από τον βασιλιά Γεώργιο και είχε λάβει την ψήφο εμπιστοσύνης όλων των αστικών κομμάτων, αν και το Γενάρη του ίδιου χρόνου στις εκλογές που είχαν προηγηθεί είχε λάβει μόλις 50.000 ψήφους και κατείχε μόλις 7 έδρες στη Βουλή.
Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του τότε βουλευτή Ηλείας του Λαϊκού Κόμματος, Βάσου Στεφανόπουλου:
«Χρεωκοπήσαμεν ως κοινοβουλευτισμός, εξεπέσαμεν ως συνέλευσις και χάσαμε τον ψυχικόν σύνδεσμο προς τον λαόν. Διότι τι είδους ψυχικός σύνδεσμος είναι δυνατόν να διατηρηθή όταν ο μεν λαός φωνάζη δεν θέλω να με κυβερνήση ο Μεταξάς, ημείς δε αδιαφορούντες του απαντώμεν: Και όμως θα σε κυβερνήσει ο Μεταξάς».
Τόσο… «αντισυστημικός», λοιπόν, ο διορισμένος από τα ανάκτορα και εκλεκτός της άρχουσας τάξης Μεταξάς. Οσο και οι χρυσαυγίτες απόγονοί του…
Ioulianos
31 Οκτωβρίου, 2012 9:59 πμ
Καλημέρα Γιανκα
Επικεντρωνόμαστε και ασκούμε πολεμική μόνο σε καραφλούς ανισσόροπους συχνά ξεχνώντας ότι ο Φασισμός είναι ικανός και πολιτική να παράξει και μάζες να κινητοποιήσει,μια και απευθύνετε στο θυμικό και στα ανακλαστικά, όχι στην σκέψη, και ότι είναι ιδιαίτερα αγαπητός σε «δημοκράτες» διότι «Κάνει αυτά που δεν θα ήθελε να πράξει ένα δημοκρατικό καθεστώς χωρίς μάλιστα να δυσαρεστεί τους «φιλήσυχους νομοταγείς» πολίτες. Όταν πετύχει τάξη και σιγή νεκροταφείου ο κοινοβουλευτισμός μπορεί να επανέλθει θριαμβευτής.»
Γιανκα
31 Οκτωβρίου, 2012 10:19 πμ
καλημερα Ιουλιανε …ελεγχομενη ενημερωση,λογοκρισια,φοβος,φτωχοποιηση, ολα αυτα το ιδανικο χαλί για το θυμικο και την αναθεση της βρωμικης δουλιας στους «πατριωτες»… αντ αυτων.
Γιανκα
31 Οκτωβρίου, 2012 9:47 πμ
2) Μετά τη στάση πληρωμών του 1932, η Ελλάδα πλήρωνε μετά από συμφωνίες με τους δανειστές το 30% των τόκων που χρωστούσε. Το καθεστώς Μεταξά είναι αυτό που εξασφάλισε σε τοκογλύφους και κερδοσκόπους αποπληρωμές που έφτασαν μέχρι και το 43%.
Τόσο… «πατριωτικό» το καθεστώς Μεταξά. Οσο και οι χρυσαυγίτες απόγονοί του…
Γιανκα
31 Οκτωβρίου, 2012 9:51 πμ
3)«Εκτός από τους χώρους της πολιτικής και του στρατεύματος, το καθεστώς (σ.σ. Μεταξά) άντλησε τα στελέχη του και από τον επιχειρηματικό κόσμο του αντιβενιζελικού χώρου και τους τραπεζιτικούς και χρηματιστικούς κύκλους, κυρίως από τα υψηλόβαθμα κλιμάκια της Εθνικής Τραπέζης της Ελλάδος (ΕΤΕ), του μεγαλύτερου χρηματοπιστωτικού ιδρύματος της χώρας, και δευτερευόντως της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ). Οι βιομήχανοι Ανδρέας Χατζηκυριάκος (ως πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων και Βιοτεχνών αλλά και ως υπουργός Εθνικής Οικονομίας μέχρι τις 24 Ιουλίου 1937), Επαμεινώνδας Χαρίλαος και Πρόδρομος («Μποδοσάκης») Αθανασιάδης στήριξαν ενεργά την άνοδο και την οικονομική πορεία της μεταξικής κυβέρνησης. Ο Αλέξανδρος Κορυζής, υποδιοικητής (και από το 1939 διοικητής) της ΕΤΕ, ανέλαβε το υπουργείο Προνοίας (αργότερα μετονομασθέν σε Κρατικής Υγιεινής και Αντιλήψεως) και το 1941 διαδέχθηκε τον Μεταξά στην πρωθυπουργία. Από τον χώρο της ΕΤΕ προήλθε και ο διάδοχος του Χατζηκυριάκου στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας (ο Ιωάννης Αρβανίτης, ο οποίος τον Απρίλιο του 1938 ανέλαβε παράλληλα το υπουργείο Οικονομικών και παρέμεινε εκεί, στα δύο οικονομικά υπουργεία, μέχρι τον Απρίλιο του 1941). Ο οικονομολόγος καθηγητής Κυριάκος Βαρβαρέσος διατήρησε τη θέση του υποδιοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, μέχρι την παραίτηση του Εμμ. Τσουδερού το 1939 – στον Βαρβαρέσο είχε προσφερθεί το αξίωμα του υπουργού Εθνικής Οικονομίας, αλλά εκείνος το αρνήθηκε, προσφέροντας ωστόσο ανελλιπώς τις οικονομικές του συμβουλές στην κυβέρνηση. Ο Αλέξανδρος Ν. Κανελλόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Ανωνύμου Ελληνικής Εταιρείας Χημικών Προϊόντων και Λιπασμάτων (ΑΕΕΧΠΛ), διατέλεσε κυβερνητικός επίτροπος της ΕΟΝ (1937-41)».
(Σπυρίδων Πλουμίδης, «Το καθεστώς Μεταξά», 1936-1940)
Τόσο… «αντικεφαλαιοκράτης» ο Μεταξάς. Οσο και οι χρυσαυγίτες απόγονοί του…
γραφει ο
ο Νίκος ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ
υ/γ δεν βαζω link για να σας προστατευσω…
simon
31 Οκτωβρίου, 2012 10:29 πμ
Από το «Ριζοσπάστη» (31.10) και τον Ν. Μπογιόπουλο. Να βάζουμε τις πηγές.
Γιανκα
31 Οκτωβρίου, 2012 10:37 πμ
εχω βαλει υ/γ με οδηγιες simon… 😉 προφανως εσυ διαβαζεις τον Ριζο….
simon
31 Οκτωβρίου, 2012 10:56 πμ
Δεν τον διαβάζω. Τις οδηγίες του υ/γ δεν τις είδα… 😀
Γιανκα
31 Οκτωβρίου, 2012 11:08 πμ
τα στοιχεια άλλα δειχνουν….αλλά εισαι και βιαστικος αναγνωστης συντροφε 😉
Ioulianos
31 Οκτωβρίου, 2012 10:40 πμ
Σύντροφε;
Δεν βλέπεις;
Πρόβλημα στους οφθαλμούς μήπως; 🙂 🙂
μανικακος
31 Οκτωβρίου, 2012 10:56 πμ
μια ζωη γκρινιάρης ρε παιδια αυτος ο Simon 😀 😀 😀
simon
31 Οκτωβρίου, 2012 10:58 πμ
Πρόβλημα στους οφθαλμούς βέβαιο. Ου γαρ έρχεται μόνον… Γκρινιάρης; Δεκτόν, εν μέρει… 😀 😀 😀
mitera
31 Οκτωβρίου, 2012 11:07 πμ
Ασε την γκρίνια και πιασ’ τα καλντερίμια. 🙂
Ioulianos
31 Οκτωβρίου, 2012 11:12 πμ
simon
Για να αντιμετωπίσω το ίδιο πρόβλημα βαυκαλιζόμενος άφησα μαλλιά μακριά.
Έπιασε. Κοιτώ ας πούμε φωτογραφίες προ εικοσιπενταετίας που με απεικονίζουν και αναφωνώ: Φτου σου, ίδιος είσαι. 🙂
simon
31 Οκτωβρίου, 2012 11:13 πμ
@ mitera
Ωραιότατη (και επίκαιρη) ρίμα 😀 😀
mitera
31 Οκτωβρίου, 2012 11:25 πμ
Θένκς 🙂
Πάντως να διαβάζεις και κανένα ριζοσπάστη….δεν είναι κακό.
simon
31 Οκτωβρίου, 2012 11:31 πμ
Μητέρα, εννοώ ότι δεν τον διαβάζω καθημερινά. Περιστασιακά ναι. Δεν έχω τέτοιου είδους κολλήματα… 🙂
simon
31 Οκτωβρίου, 2012 11:36 πμ
@ Ιουλιανός
Σύντροφε, σε ‘μένα δεν είναι και τόσο εύκολο αυτό. Ας πούμε ότι έχω … μεγάλο μέτωπο 😀 😀
Επομένως, αν το κάνω, το πιο πιθανό είναι να κοιτώ τον καθρέφτη και να μένω στο «Φτού σου»!!! :-d 😀
Ioulianos
31 Οκτωβρίου, 2012 11:39 πμ
🙂 🙂 🙂
Ευχαριστώ για το πρωινό γέλιο που μου προσέφερες…
mitera
31 Οκτωβρίου, 2012 11:39 πμ
Τι σου είναι η γλώσσα ε;μια λεξούλα να λείπει, αλλάζει όλο το νόημα.
χαιρετώ σας 🙂
Ioulianos
31 Οκτωβρίου, 2012 10:58 πμ
Ένα σκληρό και επιθετικό σχόλιο εξαφανίστε εδώ και ώρα.
Τσάκιζα τον simon τον αποστόμωνα και τον έβαζα στην θέση του.
Απαιτώ την αποκατάσταση της τάξης. 🙂
μανικακος
31 Οκτωβρίου, 2012 10:59 πμ
ε νταξ κι εσυ, ενα υπνακο πηρα, αμεσως να με δωσεις 😀 😀 😀
simon
31 Οκτωβρίου, 2012 11:04 πμ
Ά, εσύ είσαι «υπηρεσία» σήμερα;; Αντίο σχόλια!!!! 😀 😀 😀
μανικακος
31 Οκτωβρίου, 2012 11:05 πμ
πτού σου 😀
Ioulianos
31 Οκτωβρίου, 2012 11:07 πμ
Έπαιζες αγκαλιές με τον Μορφέα μανικακο; 🙂
μανικακος
31 Οκτωβρίου, 2012 11:11 πμ
με απήγαγε θα ηταν το σωστό…. 🙂
Ioulianos
31 Οκτωβρίου, 2012 11:15 πμ
Όπως και το τελευταίο σχόλιο μου ….ξανά 🙂
simon
31 Οκτωβρίου, 2012 11:00 πμ
Εχάθη (όχι το φεγγάρι… αλλά) αυτοκριτικό σχόλιο! 🙂
oldboy9
31 Οκτωβρίου, 2012 3:22 μμ
…τελικά πόσοι διαβάζετε Ριζοσπάτη ρε! 🙂
Ioulianos
25 Οκτωβρίου, 2013 10:32 πμ
Επετειακές μέρες επετειακά άρθρα:
1 Μπογιόπουλος
http://www.enikos.gr/mpogiopoulos/184999,Poios_eipe_to_%C2%ABOxi%C2%BB;_O_Metaxas;__.html
2 ΤΒΧΣ
http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/h-madame-butterfly-kai-%C2%ABoxi%C2%BB-tis-xristinas-n-filippa
Γιατί όμως γιορτάζουμε αυτές τις μέρες την έναρξη και όχι την λήξη του πολέμου;
Lavrentij
25 Οκτωβρίου, 2013 2:04 μμ
Είναι όμως λίγο χαζοσυζήτηση αυτή με το ποιός είπε το «όχι», δεν βρίσκετε; Είπε λοιπόν το «όχι» ο Μεταξάς; Ναι, το είπε («alors, c’est la guerre», για την ακρίβεια). Γιατί το είπε; Προφανώς γιατί θεωρούσε ότι η φυσική θέση της Ελλάδας γεωπολιτικά μιλώντας είναι δίπλα στην Αγγλία. Νομίζω βέβαια ότι αυτό ήταν περισσότερο μια αναγνώριση των πραγματικών δεδομένων μετά τον εθνικό διχασμό, παρά μια «διορατική» επιλογή, οπότε και Μεταξά να μην είχαμε, δεν νομίζω ότι κάποια μερίδα του παλιού πολιτικού κόσμου θα προωθούσε μια επί της ουσίας γερμανόφιλη στάση. Πάντως το είπε, όπως το είπαν και όλοι αυτοί που πήγαιναν χαμογελώντας στο μέτωπο, φαντάροι και αξιωματικοί. Τα «αγγλόφιλα» κίνητρα δεν έχουν ιδιαίτερη σημασία, παρά μόνο για κάποιον που θα ήθελε να κάνει μια γενική κριτική κατά της συμμετοχής στον πόλεμο υποστηρίζοντας την ουδετερότητα, η οποία βέβαια υπό τις δεδομένες συνθήκες θα σήμαινε απλά ένταξη στη σφαίρα επιρροής του άξονα. Σε σχέση με αυτό η θέση π.χ. του Ζαχαριάδη είναι σαφής νομίζω. Οπότε ποιά είναι η κριτική στο «όχι» του Μεταξά; Ότι δεν ήταν γνήσια «πατριωτικό»; Τα συμφέροντα της «πατρίδας» όμως (όπως κατανούσε αυτός την έννοια αυτή) δεν επιδίωκε όταν απέρριψε το τελεσίγραφο; Προφανώς ο «πατριωτισμός» του Μεταξά δεν έχει καμία σχέση με τον «πατριωτισμό» του ΕΑΜ, όπου το συμφέρον της πατρίδας γινόταν ένα με τα συμφέροντα των λαϊκών τάξεων. Και πιθανόν ο «πατριωτισμός» του Μεταξά να μια μόνη έξαρση αυτού του «πατριωτισμού» που αργότερα γέννησε τον «πατριωτισμό» της συνεργασίας με τον κατακτητή ή τον (άλλης τάξης βέβαια) «πατριωτισμό» της άπραγης αναμονής. Πάντως δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς ότι ο αστικός πατριωτισμός έδωσε και λαμπρά δείγματα, π.χ. μια ΠΕΑΝ ή έναν Ψαρρό, με όλες τις αντιφάσεις του.
Ioulianos
25 Οκτωβρίου, 2013 3:00 μμ
Lavrentij
«…Γιατί το είπε; Προφανώς γιατί θεωρούσε ότι η φυσική θέση της Ελλάδας γεωπολιτικά μιλώντας είναι δίπλα στην Αγγλία. Νομίζω βέβαια ότι αυτό ήταν περισσότερο μια αναγνώριση των πραγματικών δεδομένων μετά τον εθνικό διχασμό, παρά μια “διορατική” επιλογή, οπότε και Μεταξά να μην είχαμε, δεν νομίζω ότι κάποια μερίδα του παλιού πολιτικού κόσμου θα προωθούσε μια επί της ουσίας γερμανόφιλη στάση.»
Για την ακρίβεια αυτό ακριβώς λέω και στο κείμενο μου που δεν έχεις διαβάσει.
Ναι ο Μεταξας είπε “alors, c’est la guerre” (σ.σ. ώστε έχουμε πόλεμο)» όπως γράφω παραπάνω. Σε παρακαλώ να το διαβάσεις.
Και ναι λίγοι αστοί έδωσαν αίμα σε μια και μόνο σπουδαία ενέργεια της ΠΕΑΝ και του Πέρρικου, που δεν είχε συνέχεια γιατί ο αστικός πολιτικός κόσμος παρείχε στήριξη στον κατακτητή. Έλα όμως που στις διακηρύξεις της με τίτλο «Τι πιστεύουμε» αυτή η οργάνωση είχε σοσιαλιστικό προσανατολισμό μια και ήταν υπέρ της «μεταπολεμικής κρατικοποίησης των μέσων παραγωγής και των επιχειρήσεων κοινής ωφέλειας για την προαγωγή της ευημερίας του συνόλου» αναγνωρίζοντας όμως και την ανάγκη για «δικαίωμα της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής εφ όσον τούτο δεν θα αντίκειται στο συμφέρων του συνόλου» και τελείωναν λέγοντας: «Αν μετά την απελευθέρωση θελήσουν να μας επιβάλουν τον βασιλέα θα τον κρατήσουμε μακριά έστω και με τα πολυβόλα.»
Τον Πέρρικο τον έφτυσε και τον πρόδωσε η ίδια η τάξη του. Και μετά από τον βασανισμό και την εκτέλεση του (μαζί με όλους τους συντρόφους του) η ΠΕΑΝ άλλαξε προσανατολισμό
Για τα του Ψαρρού ακόμα πιο γαργαλιστικά γεγονότα θα αναφέρω αργότερα.
Lavrentij
25 Οκτωβρίου, 2013 3:28 μμ
Βασικά αυτά που έγραψα αφορούν το κείμενο του Μπογιόπουλου και την δική του κριτική ότι το «όχι» του Μεταξά δεν ήταν «πατριωτικό». Διαφωνώ μαζί σου στο ότι ήταν λίγοι οι αστοί που έδωσαν το αίμα τους. Ήταν περισσότεροι από όσοι νομίζεις, καθώς η παρουσία τους μέσα στο ΕΑΜ, τον ΕΛΑΣ και την ΕΠΟΝ ήταν πολύ σημαντική (αν θεωρήσουμε αστούς όχι μόνο τους κύριους με τα ημίψηλα, αλλά και μια σειρά στρώματα των πόλεων που έκαναν διανοητική εργασία και η θέση τους διακρινόταν από εκείνη ενός μέσου αγρότη ή ενός μέσου εργάτη). Το ίδιο ισχύει και για τους αξιωματικούς, πολλοί από τους οποίους πολέμησαν άλλωστε μέσα από τις τάξεις του ΕΛΑΣ. Οπότε ας μιλήσουμε καλύτερα για τα πολιτικά ρεύματα της εποχής και τη στάση τους. Και είναι σωστό αυτό που λες, ότι ο παλιός πολιτικός κόσμος (το κομμάτι που δεν επέλεξε τη συνεργασία) προτίμησε καταρχήν την απραγία, οι δε πιο δυναμικοί (κυρίως αξιωματικοί) προσανατολίζονταν κυρίως σε περιορισμένα σαμποτάζ υπό τις οδηγίες των Άγγλων. Γι’αυτό και το εγχείρημα του ΕΑΜ (το οποίο μόνο μιλούσε για ενεργητική μαζική αντίσταση) είχε τέτοια απήχηση. Μην φτάνουμε βέβαια να παρουσιάζουμε όμως όσους δεν ήταν στο ΕΑΜ σαν κρυφοδοσίλογους. Επίσης η αντιβασιλική στάση της ΠΕΑΝ δεν πρέπει να εκπλήσσει. Και ο ΕΔΕΣ στην αρχή τα ίδια έλεγε, και η ΕΚΚΑ. Ακριβώς γιατί πολλές από τις αντιστασιακές ομάδες ξεπήδησαν μέσα από το αντιβασιλικό, βενιζελικό στρατόπεδο. Το πώς πολλοί βενιζελικοί αξιωματικοί έφτασαν αργότερα να στελεχώνουν τα Ταγματα Ασφαλείας είναι άλλη συζήτηση. Πάντως μη διαφωνούμε για πράγματα για τα οποία βασικά συμφωνούμε.
zxc
25 Οκτωβρίου, 2013 1:54 μμ
Ο Μπογιόπουλος ακολουθεί την παράδοση της αριστεράς. Κακώς Ο Μεταξάς είπε Όχι υπακούοντας τους Άγγλους, ενώ καλώς θα έπρεπε να πει Ναι, υπακούοντας τους Μπολσεβίκους. Τερτίπια της ιστορίας και της κοντής αυτολογοκριμένης μνήμης 😀
spiral architect
25 Οκτωβρίου, 2013 4:52 μμ
Εκτός από ιντερνετικός κλαρινογαμπρός είσαι κι ανιστόρητος. 😛
(όπερ έδει δείξαι)
zxc
25 Οκτωβρίου, 2013 5:17 μμ
Η Μόσχα εκείνη την εποχή ήταν ακόμα μέλος του άξονα και κολλητήρια με τον Χίτλερ. Μετά τάσπασαν στη μοιρασιά. Τώρα σε συντάραξα, αλλά δεν αλλάζει 😀
BandieraRossa
25 Οκτωβρίου, 2013 6:11 μμ
Βούτα το κεφάλι σου σε μια χέστρα και τράβα το καζανάκι.
pagal
25 Οκτωβρίου, 2013 7:24 μμ
Μια χαρά τα λέει ο zxc….ότι να ναι λεν τα Σταλινικά απολιθώματα
Ιδού:
http://www.thermopilai.org/content/i-prodosia-tis-28is-oktobrioy-1940-apo-kke
pagal
25 Οκτωβρίου, 2013 7:34 μμ
…για να μην αρχίσουμε να λέμε και γι αυτά:

spiral architect
25 Οκτωβρίου, 2013 7:57 μμ
Όπου γάμος και χαρά και η πιγκάλω πρώτη.
pagal
25 Οκτωβρίου, 2013 8:11 μμ
Κοίτα ποιος μιλάει !
Τα μισά απ τα σχόλια εδώ μέσα είναι δικά σου Αήθη (και τα περισσότερα απ αυτά περιττά, εξυπνακίστικα και βλακώδη)….και τολμάς να «την λες» σε άλλους;
simon
25 Οκτωβρίου, 2013 8:42 μμ
Όπου Μεταξάς και φασισμός σκάνε μούρη τα φασιστάκια. Τους έρχεται άσκημα να μην υπερασπίσουν τον «ηγέτη» και την «ϊδεολογία». Η πιγκάλω στο μεταξύ το παίζει οπαδός των «57» + ο Μπίστης! Για πολλά γέλια μιλάμε. 😀
pagal
25 Οκτωβρίου, 2013 9:03 μμ
Εμένα, αντιθέτως, φασιστοειδές μου φαίνεσαι εσύ και φασιστική η λογική σου.
Δυστυχώς για σένα και τους ομοίους σου η ιστορία γράφεται με γεγονότα και όχι με καφενειακού επιπέδου αβάσιμες φήμες
*Πολύ έτσουξε η κίνηση των 58 ε?…έντρομη τη βλέπω την μηδενιστική αριστερά
simon
25 Οκτωβρίου, 2013 9:07 μμ
«Έτσουξε η κίνηση των 58″…. Δε φαντάζεσαι πόσο! Ακόμη ανατριχιασμένα είναι τ’ αρχίδια μου με την ‘κίνηση» των κρατικοδίαιτων σκουληκιών ! 🙂
Αφιερωμένο σε ‘σένα και τους ομοίους σου φασίστες!
pagal
27 Οκτωβρίου, 2013 3:54 μμ
«….των κρατικοδίαιτων σκουληκιών !»
Μη μπερδεύεσαι….αν ήταν κρατικοδίαιτοι θα ταν και μέλη του Σύριζα, του κόμματος-συμμορίας των δημοσίων υπαλλήλων
Δε το βλέπεις ότι όλα τα κοπρόσκυλα και οι τσανακογλείφτες του δημοσίου πήγαν εκεί;
ΟΚ, είπαμε να σαι ανόητος αλλά κάποια πράματα, ακόμα κι εσύ, θα πρεπε να τα βλέπεις
zxc
25 Οκτωβρίου, 2013 6:44 μμ
Αν είναι να αλλάξει η ιστορία να το κάνω, αλλά φοβάμαι ότι τα γεγονότα της ιστορίας είναι πεισματάρικα.
BandieraRossa
25 Οκτωβρίου, 2013 8:17 μμ
Ε τράβα τότε, τι περιμένεις;
Πάγκαλ εσύ μην ακολουθήσεις τα βήματα του zxc, θα είσαι χρήσιμος για γύρος.
pagal
25 Οκτωβρίου, 2013 9:10 μμ
Παντιέρας εσύ είσαι σοβαρός άνθρωπος, οπότε βλέπεις, ελπίζω, την μονομέρεια των «αναλύσεων» που γράφονται εδώ (και που σωστά επισήμανε κι ο Λαυρέντης)
Καλύτερα λοιπόν να μη ταυτίζεσαι με τους Ταλιμπάν του Σταλινισμού γιατί εκτίθεσαι
BandieraRossa
25 Οκτωβρίου, 2013 10:36 μμ
Η κριτική μου σε αναρτήσεις και σχόλια έχει να κάνει με τον βαθμό που συμφωνώ ή όχι.
Βέβαια απόψεις ύφους «Η Μόσχα άνηκε στον άξονα» θα χαίρουν και στης ανάλογης αντιμετώπισης. Όπως βέβαια και οι σύνδεσμοι που παραθέτεις από βόθρους, θα έχουν την ίδια αντιμετώπιση. 😀
BandieraRossa
25 Οκτωβρίου, 2013 10:37 μμ
Α, ευχαριστώ και για την προσφώνηση «Σταλινικό Απολίθωμα».
pagal
25 Οκτωβρίου, 2013 11:18 μμ
Παντιέρας……..
Δεν είχα εσένα στο μυαλό μου όταν έκανα λόγο για Σταλινικά απολιθώματα, αν όμως αισθάνεσαι ότι σε αφορά και εντάσσεις τον εαυτό σου στη -κατά τα άλλα- συμπαθή ομάδα, με γεια σου με χαρά σου…ποιος είμαι εγώ να σου στερήσω το δικαίωμα αυτοπροσδιορισμού?
Οι πηγές που λες είναι τα ίδια τα ντοκουμέντα του κόμματος, τώρα αν αναπαράγονται σε σιτε-βόθρους είναι δευτερεύον….έκανα μια έρευνα ελαχίστων λεπτών στο γκούγκουλε και έπεσα πάνω τους…μπορείς να τα βρεις σε άπειρα σημεία στο νετ όλα αυτά ,,,αρκεί βέβαια να θες, που μάλλον δε θες.
simon
26 Οκτωβρίου, 2013 11:37 πμ
@ BandieraRossa
25 Οκτωβρίου, 2013 10:37 μμ
Δεν το ήξερες, σύντροφε, ότι «η Μόσχα ανήκε στον άξονα»; Τον φασισμό και τον ναζισμό τον νίκησαν, ως γνωστόν, οι πολιτικοί πρόγονοι της πιγκάλως και του z(αβού) x(έκωλου) c(κατόμουτρου), οι ταγματασφαλήτες και μπουραντάδες, που έβγαζαν ανακοινώσεις του στικ «εκ των ημετέρων απώλειαι εις Γερμανός στρατιώτης» !!!
zxc
25 Οκτωβρίου, 2013 11:14 μμ
Δεν το κάνω διότι η ιστορία έχει γραφτεί και δεν αλλάζει το παραμικρό. Αν κάτι θα άλλαζε, έστω το παραμικρό, νάσαι σίγουρος δεν θα δίσταζα, αν είναι να βοηθήσω.
Lavrentij
26 Οκτωβρίου, 2013 12:45 μμ
zxc και pagal, το Σύμφωνο μη επίθεσης Γερμανίας-Σ.Ε. Ένωσης είναι γνωστό, οπότε μη κομίζετε γλαύκας εις Αθήνας. Απο εκεί και πέρα είναι ένα θέμα τι συνέπειες είχε αυτό για την στάση των κομμουνιστικών κομμάτων ανά την Ευρώπη σε σχέση με την γερμανική επιθετικότητα. Οι παλινωδίες π.χ. στη γραμμή του γαλλικού κομμουνιστικού κόμματος, το οποίο ξεδίπλωσε μια πασιφιστική γραμμή καταγγέλοντας τον επερχόμενο πόλεμο ως εκατέρωθεν «ιμπεριαλιστικό» έχουν άμεση σχέση με το παραπάνω σύμφωνο (οι παλινωδίες συνεχίστηκαν και μετά την εισβολή). Πάντως πρέπει να τονίσουμε ότι το ΚΚΓ εγκατέλειψε αυτη τη γραμμή πριν τη γερμανική εισβολή στη Σ.Ε. Στην περίπτωση της Ελλάδας δεν ξέρω π.χ. τι έλεγαν οι έλληνες κομμουνιστές για τον πόλεμο που στην υπόλοιπη Ευρώπη είχε ήδη αρχίσει ή για την ιταλική επιθετικότητα στα Βαλκάνια πριν τον Οκτώβρη του 1940. Η τοποθέτηση πάντως του Ζαχαριάδη για την εισβολή είναι σαφής και δεν έχει καμία σχέση με εκείνη των γάλλων κομμουνιστών. Όλα τα άλλα είναι λόγια του αέρα.
Και μια σημείωση: Η πασιφιστική, ντεφετιστική γραμμή ήταν κοινός τόπος των κομμουνιστών για το σφαγείο του 1914-1918. Το ότι ο Β’ παγκόσμιος πόλεμος δεν ήταν ένας ακόμη «πόλεμος μεταξύ των ιμπεριαλιστών» έγινε πλέον σαφές μετά την γερμανική εισβολή στη Σ.Ε., αλλά είχε να κάνει και με την ίδια τη φύση του ναζισμού. Η έξαρση της δολοφονικής μανίας του ναζισμού (που τον διέκρινε από την παλιά πρωσσική επιθετικότητα) συνέπεσε βέβαια με την επέκταση προς τας ανατολάς, αλλά και πριν από αυτή η Γερμανία είχε δείξει τις διαθέσεις τις. Θυμίζω ότι ναζιστική Γερμανία και Σ.Ε. είχαν ήδη βρεθεί αντιμέτωπες σε έναν πόλεμο δι’ αντιπροσώπων στο πλαίσιο του ισπανικού εμφυλίου. Σε κάθε περίπτωση δεν θεωρώ ότι ο Στάλιν πίστευε ότι το Σύμφωνο μη επίθεσης πετυχαίνει κάτι περισσότερο από το να αναβάλει για λίγο μια αναμέτρηση για την οποία ο ίδιος άλλωστε προετοιμαζόταν από τα μέσα της δεκαετίας.
zxc
26 Οκτωβρίου, 2013 2:12 μμ
Όταν η Γερμανία επιτέθηκε στην Ρωσία, για 5 μέρες ο Στάλιν ήταν άφαντος Δεν μπόρεσε ποτέ να χωνέψει, πως ο κολλητός του φίλος ο Χίτλερ του φέρθηκε τόσο ύπουλα. Οι κακές γλώσσες λένε, αν ενεργούσα έγκαιρα, η Ρωσία θα γλίτωνε πολλούς θανάτους, σίγουρα τον λιμό, και ο πόλεμος σε διάρκεια κατά 2 χρόνια λιγότερος. Μερικά πράματα δεν καταπίνονται εύκολα. Όσο για τους ενδοχώριους μπολσεβίκους, ανέτρεξε στο ιντερνέτ πως καλωσόρισαν την βέρμαχτ ως απελευθερωτές. Αργότερα στις αρχές του 1941 (Απρίλιο ή Μάιος) άλλαξε το τροπάριο. Όλα αυτά κατόπιν εντολές (ποιανού άραγε). Οπότε το αρχικό ερώτημα παραμένει, γιατί να έλεγε ο Μεταξάς Ναι υπακούοντας την Μόσχα, και όχι το Όχι υπακούοντας τους Άγγλους. Είναι θέμα επιλογής ποιανού αφέντη δούλος θες να είσαι.
Lavrentij
26 Οκτωβρίου, 2013 3:22 μμ
zxc,
οι επιστολές που ο Ζαχαριάδης έγραψε μετά το πρώτο γράμμα είναι επίσης γνωστές. Όπως και να δει κανείς την προτροπή για σύναψη ειρήνης με την Ιταλία, δεν αναιρούν την θέση της πρώτης, ότι η εθνική ανεξαρτησία είναι αδιαπραγμάτευτη (οι μάχες πλέον γίνονταν εντός αλβανικού εδάφους). Προφανώς και καταγγέλεται η είσοδος σε ένα γενικευμένο «ιμπεριαλιστικό» πόλεμο στο πλευρό της Αγγλίας, αλλά και πάλι χωρίς εκπτώσεις σε σχέση με την ανεξαρτησία της χώρας. Τώρα αν ισχύει ότι η Κομιντέρν καταδίκασε ήδη το πρώτο γράμμα, για αυτό δεν έχω κάποια αξιόπιστη βιβλιογραφία. Τώρα από εκεί και πέρα αναφέρεσαι προφανώς σε κάποια δημοσιεύματα του Ριζοσπάστη μετά τη Γερμανική εισβολή (αυτό εντόπισα ως πηγή στο ίντερνετ) που καλούσαν σε ανατροπή της κυβέρνησης, διαπραγμάτευση ειρήνης με τους Γερμανούς και τήρηση ουδετερότητας. Εφόσον αυτά πράγματι εκφράζουν το ΚΚΕ (γιατί μέχρι κάποια στιγμή το Ριζοσπάστη τον εξέδιδε η διαβρωμένη προσωρινή διοίκηση, αλλά δεδομένου του περιεχομένου τους μάλλον ναι), αυτό είναι εύλογο μεν αν δει κανείς και το περιεχόμενο της δεύτερης και της τρίτης επιστολής, αλλά σίγουρα προβληματικό, δεδομένου ότι ακολουθεί μια κλασσική ντεφετιστική γραμμή που φαίνεται να αντιφάσκει με την αναγνώριση του φασισμού ως όχι ακόμη ενός ιμπεριαλισμού (κάτι που αντανακλούσε π.χ. η γραμμή των ενιαίων μετώπων). Τέλος πάντων, μεγάλη συζήτηση για να τη λήξουμε μέσα σε τρεις γραμμές.
Lavrentij
26 Οκτωβρίου, 2013 3:31 μμ
Σημαντική διόρθωση: η προτροπή για σύναψη ειρήνης με τη Γερμανία κλπ προηγούνται της εισβολής. Μετά την εισβολή (και εφόσον ο πόλεμος δεν απετράπη) δεν βλέπω κάποια ανοιχτά ντεφετιστική ανακοίνωση του Ριζοσπάστη και φυσικά καμία εξύμνηση της έλευσης των γερμανών. Το ότι το ΚΚΕ ήθελε την αποφυγή του πολέμου με τη Γερμανία (με τήρηση ουδετερότητας και όχι προσώρηση στον Άξονα φυσικά) είναι λοιπόν κατανοητό με τα δεδομένα εκείνης της στιγμής. Είναι συζητήσιμη η ορθότητα αυτής της γραμμής, προδοτική όμως δεν είναι, για να μην μένουν και λάθος εντυπώσεις.
spiral architect
26 Οκτωβρίου, 2013 4:35 μμ
Μάθετε να μην συζητάτε με ηλίθιους. Είναι εύκολο. 😉
simon
26 Οκτωβρίου, 2013 6:26 μμ
Αφιερωμένο στην πιγκάλω και στο Z(αβό) X(έκωλο) C(κατόμουτρο)!
«Γειά σου Αντώνη Σαμαρά»
zxc
26 Οκτωβρίου, 2013 10:17 μμ
Τι μίζερη ζωή. Έχασες μια ώρα από την ζωή σου να σκαρφιστείς κάτι πνευματώδη και συνάμα προσβλητικό, και τι σου βγήκε, μια αηδία. Σφίξου κιάλλο, δεν μπορεί, κάτι θα προκύψει.
simon
27 Οκτωβρίου, 2013 10:16 πμ
Πώς να σ’ αρέσει ρε Z(αβό) X(έκωλο) C(κατόμουτρο); Αφού, ως ακροδεξιός, δεν έχεις ούτε χιούμορ, ούτε γούστο. Ζοριστήκαμε όμως έτσι; Άρα «έπιασε» η αφιέρωση. Αλλά δεν ξερω γιατί ζορίστηκες περισσότερο, για σένα ή για τον «πρόεδρο¨; Χαχαχαχαχαχα!!!!
zxc
27 Οκτωβρίου, 2013 1:23 μμ
Πρέπει να ζορίστηκες πάρα πολύ, διότι δε σου έβαινε με τίποτα. Κατέφυγες στα λατινικά γράμματα, αλλά τζίφος. Ευτυχώς υπάρχουν και τα βυζαντινά που μοιάζουν με τα λατινικά και σώθηκες. Στα αγγλικά λένε, get a life. Σπουδαίο ρητό. Και τελευταίο, τόπο δεν έπιασε, σε τι να πιάσει τόπο δεν ξέρω. Αλλά προς θεού, μη ζοριστείς άλλο και σε αυτό, σε θέλω ζωντανό για γελωτοποιό του παρόντος φόρουμ. Διαφορετικό δεν υπάρχει λόγος να σας επισκέπτομαι.
simon
27 Οκτωβρίου, 2013 7:09 μμ
Μη σταματήσεις να μας διασκεδάζεις, please (για να σου μιλήσω και στη μητρική σου)!!! 🙂
privatkredit-rechner
5 Σεπτεμβρίου, 2017 9:52 μμ
25, dari Kedah.Oh ye, pengacara bagi rancangan Gadis Melayu kali ini ialah Ashraf Muslim.P.S: Promosi 3 haru sahajaBaca Yang Ini Pulak:-(GAMBAR)Gadis-Gadis Melayu Main Air, Ada Buih Tue ~~ (387)Sharifah Jasmine
viral
14 Σεπτεμβρίου, 2017 1:27 πμ
biriba kai sokratis ?sta kryfa iles pou metran kefalia ?ethniki ellados ?kai tagmatasfalites?erotiseis posa to kratos kai posa oi polites ? pagosmios polemos ………eisai mesa file pou telos panton den tha se elega kai fasista ………….. para mono sti syberifora hairetismata prosehe kai esy Katie giati oi neoi pathenones den tairiazoun oute sta takounia kai mi skiseis kamia akri ap ta oraia foremata ton kyrion sou o ypofainomenos apodeihtheike varypenthountas opos kai ta koritsakia pou mantrone o Metaxas stis apothikes psyhon pou eihe I malakia ehei kai to orio tis mi gineis eva giati aytoi den eihan evga kapos makrinos o kosmos tous kai kapos makrinos o paradeisos se topo skoteino zoume kai eis topo paradeison apozitoume na enapothesoume tas kardias mas ki aytoi martyrysane kai dikaios o kyrios kai spanios domimenos
down the spiral
26 Δεκεμβρίου, 2017 12:48 πμ
pantos I vasileia ton ouranon pou eihan sto kefali tous oi akrodexioi horagan mallon stous idious ti perimeneis apo paganistes kai karavanades ithelan ki afairesan ti zoi Ayton pou tin epediokan pragmatika se ena dialymeno kosmo oi aytapates ehoun perasi les miserable oi progonoi ta zisane ayta